YEREL KALKINMA HAMLESİ HİZMETİ
Yerel Kalkınma Hamlesi, yerel ve bölgesel kalkınmayı sağlamak ile bölge içi ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak bölgelerin ve illerin özelliklerine göre bölgelerin sahip olduğu potansiyellerin değerlendirilmesi, atıl kaynakların kullanılması, yetkinliklerin harekete geçirilmesi, yerel ihtiyaçların karşılanması, teknoloji üretim seviyesinin yükseltilmesi ve bölgelerin sektörel önceliklerini dikkate alınması amacı doğrultusunda yayınlanmıştır.
- - Komple yeni yatırım yapan firmalar
- - Mevcut tesislerinde asgari %75 oranında kapasite artışı ve asgari %50 oranında istihdam artışı yapan yatırım sahibi firmalar
Asgari sabit yatırım tutarının şehirlerde belirtilen yatırım konularda asgari yatırım tutarı belirlenmemişse;
- 1. ve 2. bölgelerde 12 milyon TL,
- 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde 6 Milyon TL’dir.
Turunç vb. Meyve Atıklarından Katma Değerli Gıda Üretimi (Pektin, meyve tozu, selüloz vb. ürünler)
Adana,
2024 yılı itibarıyla 1,94 milyon tonluk üretimiyle ülkemiz turunçgil üretiminin
%36’sını tek başına karşılamaktadır. Turunçgil hasat ve işleme süreçlerinde
oluşan %20’ye yakın fire oranı, turunçgil atıklarının işlenmesine dayalı katma
değerli yatırımlar için önemli bir fırsat sunmaktadır. Turunçgil atıklarından
pektin, meyve tozu, selüloz gibi stratejik ürünler üretilerek ilgili alanlarda
ithal ikamesi sağlanacak, aynı zamanda çevre dostu ve sürdürülebilir bir üretim
modeli geliştirilecektir.
Sentetik/Taş
Kâğıt Üretimi
Kalsiyum
karbonat ve polimer esaslı yapısıyla selüloz bazlı kâğıtlara göre su
geçirmezlik, yırtılmazlık ve geri dönüşüm gibi avantajlar sunan sentetik/taş
kâğıt, ülkemizde henüz yaygın olarak üretilmeyen çevreci bir üründür. Ülkemiz
2024 yılında gerçekleştirdiği 370.813 tonluk kalsiyum karbonat ihracatıyla
dünya genelinde 3’üncü sırada yer almaktadır. Adana, gelişmiş lojistik ve
sanayi altyapısına ek olarak kalsiyum karbonat varlığı ve kentte planlanan
polipropilen üretimi yatırımlarıyla bu alanda hammadde avantajına sahiptir.
Tornalama ve Frezeleme İçin Kesici Uç Üretimi
Adana, 900e yakın fabrikasyon metal ürünleri imalatı firması ile kesici uç açısından güçlü bir üretim ve pazar potansiyeline sahiptir. Konya, Kayseri, Gaziantep, Mersin ve Kahramanmaraş gibi yakın illerle birlikte düşünüldüğünde kesici uç tüketiminin yaklaşık %15’i bu bölgede gerçekleşmektedir. Otomotiv, savunma, havacılık gibi kritik ve yüksek teknolojili sektörlerde yaygın olarak kullanılan, yıllık yaklaşık 400 milyon dolarlık iç pazarı bulunan kesici uç sektöründeki ürünlerin, bu yatırımla yerli üretiminin artırılması ve ülkemiz imalat sanayindeki tedarik zincirinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
DÖRT YILDIZ VE ÜZERİ KONAKLAMA TESİSİ
ASGARİ 500 BÜYÜKBAŞ KAPASİTELİ ENTEGRE SÜT ÜRETİMİ VE SÜT İŞLEME TESİSİ
Adıyaman,
104 bin büyükbaş ve 270 bin küçükbaş hayvan varlığıyla yıllık ortalama 100 bin
ton çiğ süt üretim kapasitesine sahiptir. Entegre süt işleme tesisi yatırımı
ile peynir, yoğurt, kefir ve tereyağı gibi katma değeri yüksek ürünlerin modern
ve entegre koşullarda üretilmesi ve kümelenmelerin desteklenmesi
amaçlanmaktadır.
ENTEGRE MERMER İŞLEME TESİSİ
Dünyadaki
mermer rezervlerinin yaklaşık %40’ına sahip olan ülkemizde, 2 milyar ton
tahmini rezerv ile Adıyaman önemli bir potansiyele sahiptir. Light ve dark
emperador gibi katma değeri yüksek mermer çeşitlerine sahip olan Adıyaman’ın
doğal kaynak potansiyelinden yararlanarak katma değerli üretime geçişi
sağlayacak entegre mermer işleme tesisi yatırımının şehre kazandırılması
amaçlanmaktadır.
Bademin
İşlenmesi ve Katma Değeri Yüksek Badem Mamulü Ürünler İmalatı (Badem yağı ve
kozmetik ürünler, badem unu ve glütensiz ürünler, badem sütü ve vegan ürünler,
badem ezmesi/şekeri/granola/bar vb.)
Ülkemizin
toplam badem üretiminin yaklaşık %15’i Adıyaman’da, 100 bin dekar alanda
gerçekleştirilmektedir. Bademin daha katma değerli hale getirilmesi için badem
yağı, sağlıklı bir alternatif olan badem unu ve laktoz intoleransı bulunanlar
için önemli bir seçenek sunan badem sütü gibi ürünlerin üretimi
hedeflenmektedir
Afyonkarahisar’da
yıllık yaklaşık 2.000 ton haşhaş, 838 ton gül, 612 ton lavanta, 487 ton aspir,
204 ton çörekotu, 163 ton kimyon ve 73 ton kekik üretilmektedir. Ayrıca,
ülkemiz patates üretiminin %10,2’sini ve şeker pancarı üretiminin %4,08’ini
karşılayan il, inülin açısından zengin hindiba ve yer elması gibi bitkilerle
tarımsal altyapıya sahiptir. Ülkemiz son beş yılda yıllık ortalama 520 ton
inülin ithal etmiş, ürünün dünya ortalama ihracat değeri ise ton başına 3.189
dolar olmuştur. Afyonkarahisar; bitkisel içerikli gıda takviyeleri ve inülin
bazlı fonksiyonel gıda üretiminde yüksek katma değer potansiyeli sunmaktadır.
Yüksek Ekonomik Değere Sahip Endüstriyel Süt Ürünleri Üretimi (Çiğ süt, süt asidi, kazein, süt protein izolatı/ süt protein konsantresi, rennet kazein, peynir altı suyu protein izolatı/konsantresi, saf rafine laktoz VB.
Afyonkarahisar’da yıllık 742.578 ton süt üretilmektedir. Katma değerli ürünler arasında yer alan peynir altı suyu tozu, düşük kolesterollü tereyağı, kazein ve kazein türevleri, yüksek ihracat değeriyle öne çıkmaktadır. Ton başına değerler analiz edildiğinde, sütün yüksek teknolojiyle işlenerek uç ürünlere dönüştürülmesinin katma değeri önemli ölçüde artırdığı görülmektedir.
Mermer
Atıklarından Yapı Malzemeleri vb. Üretimi
Afyonkarahisar’da
yıllık yaklaşık 12 milyon metrekare plaka mermer üretilmekte ve bu miktar
ülkemiz toplam plaka mermer üretiminin %20’sini oluşturmaktadır. Mermer
sektöründe %70 oranında atık ortaya çıkmakta olup, bu atıkların terazzo, kuvars
ve mozaik gibi katma değerli ürünlere dönüştürülerek ekonomiye kazandırılması
hedeflenmektedir.
Jeotermal
Kaynaklar ile Su Ürünleri Yetiştiriciliği (Sazan, karides, mikro alg vb.)
Yenilenebilir
enerji kaynağı olan jeotermalin daha düşük sıcaklıklarda kullanımı,
Afyonkarahisar’da su ürünleri yetiştiriciliği için yeni ve katma değerli
bir sektör fırsatı sunmaktadır. Ülkemizde ilk kez Afyonkarahisar’da
jeotermal enerjiyle kapalı devre, yeşil üretim prensibiyle kurulacak su
ürünleri tesisi; 12 ay boyunca sabit sıcaklıkta karides, mikroalg, sazan,
tilapia, Afrika yayın balığı gibi türlerin üretimini mümkün kılacak ve
jeotermal kaynakların sürdürülebilir kullanımıyla sektörel çeşitliliği artırarak
yüksek katma değer sağlayacaktır.
Dört
Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Ağrı;
Ağrı Dağı, İshak Paşa Sarayı, Diyadin termal kaynakları ve Balık Gölü gibi
doğal ve kültürel zenginlikleriyle güçlü bir turizm potansiyeline sahiptir. Her
yıl yaklaşık 45.000 turist Ağrı Dağı’na tırmanış için gelirken, İshak Paşa
Sarayı 300.000 ziyaretçiyi ağırlamaktadır. İlde artan turizm talebini
karşılayacak nitelikte konaklama tesisi bulunmamaktadır. Konaklama altyapısının
yetersizliği, ilin turizm potansiyelinin tam olarak değerlendirilememesine
neden olmaktadır. Nitelikli otel yatırımları, hem konaklama kalitesini ve
kapasitesini artıracak hem de Ağrı’nın turizm gelirlerini ve marka değerini
yükseltecektir.
Asgari
500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretimi ve Süt İşleme Tesisi
Ağrı,
5,4 milyon dekarlık mera ve çayır alanı, 313.407 adet büyükbaş hayvan
varlığıyla önemli bir hayvancılık potansiyeline sahiptir. İlde büyük ölçekli
bir süt işleme tesisinin bulunmaması, verimli ve katma değerli ürün üretimi ile
pazara erişimi kısıtlamaktadır. Kurulacak modern entegre süt işleme tesisiyle
hem üretim kapasitesinin hem de katma değerin artırılması hedeflenmektedir.
Asgari
500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Ağrı,
313.407 büyükbaş hayvan varlığı ile %1,85 payla ülkemizde 15. sırada yer
almaktadır. İl 5,4 milyon dekarlık çayır ve mera alanıyla ise 4. sıradadır.
Ağrı’da küçük ölçekli kesimhaneler faaliyet göstermektedir. Kurulacak tesisle
Ağrı Döneri gibi coğrafi işaretli ürünler ticari markaya dönüştürülecek,
hayvancılıkta katma değerli üretim sağlanacaktır.
Koyun
Yapağı İşleme Tesisi (Yün ipliği, çözgü ipi, temizlenmiş yün üretimi, lanolin
vb.)
Ağrı,
1.585.614 küçükbaş hayvan varlığıyla ülkemizde 7. sırada yer almakta olup
yapağı üretiminde önemli potansiyele sahiptir. Ancak yün sektörel olarak
değerlendirilemediği için çoğunlukla yakılmakta, çevre kirliliğine neden
olmaktadır. Bölgede küçükbaş hayvancılık yaygın olmasına rağmen yün işleme
tesisi bulunmamaktadır. Bu yatırımla yapağının katma değerli ürüne
dönüştürülmesi, çevresel etkilerin bertaraf edilmesi ve gelir artışı
hedeflenmektedir.
Motorlu
Kara Taşıtları İçin Airbag Üretimi
Aksaray,
motorlu kara taşıtları ve yan sanayi alanındaki güçlü altyapısı ve stratejik
konumuyla dikkat çekmekte olup, ülkemiz kamyon üretiminde yaklaşık %60’lık paya
sahiptir. Bu yatırımla dış ticaret açığının azaltılması ve ihracatın
artırılmasına katkı sunulurken, aynı zamanda iç piyasanın ihtiyaçları
karşılanacaktır. Ayrıca, Aksaray’ın otomotiv güvenlik sistemleri alanında ileri
teknolojiye dayalı üretimi desteklenecektir.
Motosiklet,
Moped ve Motorlu Bisiklet Üretimi
Motorlu
kara taşıtları ve yan sanayi yatırımlarıyla öne çıkan Aksaray, stratejik konumu
ve güçlü sanayi altyapısıyla motosiklet, moped ve motorlu bisiklet üretimi için
önemli bir potansiyel barındırmaktadır. Mevcut otomotiv ekosistemi ve yetişmiş
iş gücü sayesinde il, bu alandaki yerli ve yabancı yatırımlar için cazip bir
merkez hâline gelmiştir. Yapılacak yatırımlar ithalat bağımlılığının
azaltılması, ihracatın artırılması ve Aksaray’ın motosiklet üretiminde
ülkemizin öncü şehirlerinden biri olması hedeflenmektedir.
Motosiklet,
Bisiklet ve Skuter Dış Lastiği Üretim Tesisi
Aksaray’da
motosiklet, moped ve skuter üretimi yapan firmaların yıllık yaklaşık 1 milyon
adet dış lastik ihtiyacı bulunmasına rağmen, ilde bu alanda herhangi bir üretim
tesisi bulunmamaktadır. 2023 verilerine göre dış lastik ithalatı 26,8 milyon
dolar ve ihracat 5,5 milyon dolar olup, bu sektörde dış ticaret açığı
verilmektedir. Aksaray’da dış lastik üretimine yönelik yatırım, hem mevcut
üreticilerin tedarik ihtiyacını karşılayacak hem de otomotiv yan sanayisinde
stratejik bir halkayı tamamlayarak sektörel kümelenmeyi hızlandıracaktır.
Emniyet
Kemeri Üretimi
Aksaray,
motorlu kara taşıtları ve otomotiv yan sanayisindeki güçlü altyapısıyla,
emniyet kemeri üretimi açısından stratejik bir yatırım merkezi olarak öne
çıkmaktadır. Türkiye’de üretilen kamyonların %60’ının Aksaray’da imal edilmesi
ve ilde yaklaşık 35 otomotiv yan sanayi firması faaliyet göstermesine rağmen,
emniyet kemeri henüz üretilmemektedir. Küresel pazarda 15 milyar dolara ulaşan
bu alandaki yatırımla, 2023 yılında gerçekleşen yaklaşık 59 milyon dolarlık
ithalatın azaltılması ve Aksaray’ın katma değerli üretimine katkı sağlanması
hedeflenmektedir.
Jeotermal
Sera Tesisi (Asgari 50 dekar otomasyon sera)
Amasya’nın
2024 yılı domates üretimi yaklaşık 146 bin ton olup, örtü altı domates üretimi
ise 56 bin ton ile ülkemiz ortalamasının üzerindedir. İl, sera domatesi
üretiminde 6, sofralık üründe ise 20. sırada yer almaktadır. Özellikle örtü
altı yeşillik üretiminde önemli üretim merkezlerinden birisi olan ilde mevcut
jeotermal kaynakların daha etkili kullanılması sağlanacak, ilin coğrafi
potansiyelleri değerlendirilecektir.
Bitkisel
Ham ve Rafine Yağ Üretimi
Amasya
ilinde 2024 yılı ayçiçeği tohumu üretimi 46 bin ton düzeyindedir. İl, bu üretim
değeriyle ülkemizde 12. sırada yer almaktadır. Söz konusu yatırımla tarıma
dayalı sanayinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Beş Yıldızlı Konaklama Tesisi
Amasya’da
2024 yılı geceleme sayısı 356.755, ziyaretçi sayısı ise 479.032 kişidir. İldeki
otellerin büyük bir kısmı butik otel niteliğinde olup, toplam yatak kapasitesi
3.004’tür. Yatırımın Amasya’ya kazandırılmasıyla birlikte kongre turizmi, spor
turizmi gibi farklı turizm türlerinin şehirde gerçekleştirilmesi, istihdam
sayısının artırılması ve nitelikli turizm tesisi eksikliğinin giderilmesi
amaçlanmaktadır.
Asgari
1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretim ve Süt İşleme Tesisi
Amasya’nın
2024 yılı süt üretimi 269 bin ton olup ülkemiz üretiminin yaklaşık %2,4’ünü
karşılamaktadır. Suluova başta olmak üzere ilin tüm ilçelerinde silajlık mısır,
fiğ, yonca gibi yem bitkileri üretilmektedir. Bu yatırımla bölgede tarıma
dayalı sanayinin geliştirilmesi ve sektörün rekabet gücünün artırılması
hedeflenmektedir.
Medikal
Kullanıma Yönelik Enzim ve Boyar Madde Üretimi
Ankara,
yetkin üniversiteleri, kimya ve medikal kümelenmeleriyle ülkemizde medikal
teşhis kitleri için yerli enzim üretimi açısından ideal konumdadır. Ankara,
kimyevi mamuller ihracatında 4üncü sıradadır. Bu yatırım hem ithalatı
azaltacak hem de Ankara’nın medikal kimyada uzmanlaşmasına katkı sağlayacaktır.
Havuçtan Beta Karoten ve Bitkilerden Katma Değerli Gıda Takviyesi vb. Üretimi
Ankara, ülkemizin havuç üretiminde %26 ile liderdir. Beta karoten; ilaç, gıda ve kozmetikte kullanılan stratejik bir ürün olup bu yatırımla ilk kez Ankara’da ekstraksiyon yöntemi ile beta karoten üretilecek, havuç doğrudan yüksek katma değerli ürüne dönüşecektir.
Atık
Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) Geri Dönüşüm Tesisi
Ülkemiz
teknoloji kullanımına yüksek adaptasyonu nedeniyle ürettiği elektronik atık
bakımından dünya sıralamasında öne çıkmaktadır. Artan çevresel duyarlılık ve
elektronik atıkların barındırdığı değerli madenler nedeniyle daha çok ihraç
edilen atıklar ülkemizde değerlendirilebilecektir. Kurulacak tesis ile altın,
gümüş ve bakır gibi kıymetli metaller geri kazanılacak, çevresel
sürdürülebilirlik sağlanacak ve döngüsel ekonomi desteklenecektir.
Tıbbi Ürün ve Ambalajları Üretimi (Alüminyum tüpler, cam flakonlar, ampuller vb.)
Ülkemizde alüminyum tüp, cam flakon ve ampul üretimi sınırlı olmasına rağmen iç pazar talebi oldukça yüksektir. Ankara’nın OSB altyapısı, üniversiteleri ve sanayi kapasitesi sayesinde bu yatırım, ilaç ve kozmetik sektörüne doğrudan hizmet edecektir. Kurulması öngörülen tesisle yüksek katma değerli üretim, iç pazarın talebinin karşılanması ve ihracatın artırılması hedeflenmektedir.
Sporcu
Sağlığı ve Performans Merkezi
Antalya,
uygun iklimi ve tesis altyapısı sayesinde milli ve olimpik sporcular için bir
çekim merkezidir. İl, 85 farklı ülkeden yılda 1.000in üzerinde spor takımını
ağırlamaktadır. Yatırımla sporcu performansının geliştirilmesi, sporcu
sağlığında ve spor turizminde uzmanlaşma hedeflenmektedir.
Katma Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler Üretimi
Ülkemizde yaklaşık 4.000 endemik bitki türü mevcuttur. Antalya 500 endemik türle önemli bir zenginliği barındırmaktadır. Ülkemizin 2024 yılı bitki ekstreleri ithalatı 65 milyon dolar iken ihracatı 12,7 milyon dolar seviyesindedir. Bölgede yaygın olarak yetiştirilen kekik, adaçayı ve biberiye gibi türlerin ekstre ve özütlerinin işleneceği yatırım ile ithalat azaltılacak, ihracat artırılacaktır.
Katma
Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler Üretimi
Ülkemizde
yaklaşık 4.000 endemik bitki türü mevcuttur. Antalya 500 endemik türle önemli
bir zenginliği barındırmaktadır. Ülkemizin 2024 yılı bitki ekstreleri ithalatı
65 milyon dolar iken ihracatı 12,7 milyon dolar seviyesindedir. Bölgede yaygın
olarak yetiştirilen kekik, adaçayı ve biberiye gibi türlerin ekstre ve
özütlerinin işleneceği yatırım ile ithalat azaltılacak, ihracat artırılacaktır.
Mikroalg
Tabanlı Omega 3 ve Biyogübre Üretimi
İklim
değişikliği ile mücadelede karbon yutak alanları oluşturabilen ve atık suların
değerlendirilmesini mümkün kılan mikroalg üretimi için Antalya elverişli iklim
ve üretim koşullarına sahiptir. Ülkemizin balık yağı ve Omega-3 ithalatı 212
Milyon USD olup yapılacak yatırımla ülkemizde mikroalg tabanlı Omega-3 üretimi
yapılacak, doğal gıda boyası (phycocyanin) ve biyogübre gibi katma değerli yan
ürünler elde edilecektir.
Organik
Sera Atıklarından Selüloz ve/veya Mikrobiyal Gübre Üretim Tesisi
Antalya
örtü altı sebze ve meyve üretiminde 4,5 milyon ton ile ülkemiz toplam
üretiminin yaklaşık yüzde 50’sini gerçekleştirmektedir. 317 bin dekar örtü altı
alanda gerçekleştirilen üretim neticesinde yüksek miktarda atık ortaya
çıkmaktadır. Yatırım ile bu atıklar; selüloz ve mikrobiyal gübre gibi ürünlere
dönüştürülecektir.
Doğa ve kış turizmiyle ön plana çıkan Ardahan; Yalnızçam Kayak Merkezi, Ardahan Kalesi, Şeytan Kalesi, Kura Vadisi ve Çıldır Gölü gibi önemli turizm destinasyonlarına sahiptir. Artan turizm talebiyle ilde nitelikli konaklama tesisine ihtiyaç duyulmaktadır.
Ardahan 331.010 büyükbaş varlığıyla ülkemizde 14. sırada yer almaktadır. İl, nüfus ve yüz ölçümü açısından büyükbaş hayvancılığın en yoğun yapıldığı yerdir. İlin toplam arazisinin %57,5i yüksek kaliteli çayır ve mera alanlarından oluşmaktadır. Bu alanda yapılacak yatırımın paketleme, dağıtım, deri işleme, yem üretimi, besicilik, veterinerlik hizmetleri gibi ileri ve geri bağlantılı sektörlerin de gelişmesini tetiklemesi hedeflenmektedir.
Türk Somonu Kuluçkahanesi ve Yavru Üretim Tesisi
Ardahan
ili yatırıma elverişli tatlı su gölleri ve akarsuları ile yavru üretimi
açısından avantajlı konumdadır. "Türk somonu" adını alan Gökkuşağı
alabalığı türü için uygun gelişim alanları bulunmaktadır.
Entegre
Doğal Taş İşleme Tesisi
Doğal
taş sektörü, dünya genelinde inşaat, dekorasyon ve altyapı projelerinde yaygın
olarak kullanılan ve sürekli talep gören bir alandır. Ülkemiz dünyanın en büyük
doğal taş üreticilerinden biri olup Ardahan ili volkanik kökenli arazisi
sayesinde doğal bazalt ve andezit yatakları bakımından oldukça zengindir. İl
genelinde toplam 42 bölgede işlenebilir bazalt ve andezit rezervleri
bulunmaktadır.
Doğa
Temelli Turizm Merkezi (termal sağlık kompleksi ekoturizm merkezi, macera
parkı, apiterapi, konaklama vb.)
Ülkemizin
tek biyosfer rezerv alanı Borçka’daki Camili (Macahel) bölgesidir. Yıllık
yaklaşık 2 milyon kişinin ziyaret ettiği Artvin’de bulunan Camili Havzası,
Ardahan ile birlikte saf Kafkas ana arı ırkının gen merkezi durumundadır.
Ayrıca Şavşat ilçesi uluslararası sakin şehir (cittaslow) ağına dahildir.
İlçeye bağlı Çermik Köyünde sınırları belirlenen alan “Artvin Şavşat Çermik
Termal Turizm Merkezi” olarak ilân edilmiştir. Artvin Çoruh Üniversitesi’nde
Arıcılık Uygulama ve Araştırma Merkezi (ARTAMER) bulunmaktadır.
Entegre
Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto,
tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi
ve/veya diğer hayvan yemleri vb.)
Mikronize
Kalsit Üretim Tesisi
Tıbbi
Aromatik Bitkilerden İlaç ve Gıda Etken Maddelerinin İzolasyonu ve Yüksek Katma
Değerli Ürün Üretimi
Artvin,
2.727 bitki türüyle ülkemizin en zengin bitki çeşitliliğine sahip
illerindendir. Bu bitki türlerinin 198’i endemik, 302’si endemik olmayan nadir
türlerdir. Artvin Çoruh Üniversitesi tıbbi ve aromatik bitkiler alanında
Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup bünyesinde Tıbbi-Aromatik
Bitkiler Uygulama ve Araştırma Merkezi (TABMER) bulunmaktadır.
Tarımsal
Yan Ürün ve Atıklardan Katma Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler
Üretimi (Kozmetik ürünler, gıda takviyeleri vb.)
Global
doğal ve organik kozmetik pazarı 2023’te 15,5 milyar dolar olup, 2030’da 25
milyar doları aşması beklenmektedir. Aydın, 2024 yılında ülkemizdeki toplam
organik tarım üretiminin yaklaşık %14ünü gerçekleştirmiş olup organik
ürünlerin işlenip kozmetik sektörüne sunulmasında büyük potansiyele sahiptir.
Ürünler; antioksidan, nemlendirici, yaşlanma karşıtı, cilt yenileyici, güneş
koruyucu ve saç bakımında kullanılmaktadır.
Sağlıklı
Atıştırmalık Üretimi
Aydın
ili 2024 yılında ülkemizdeki toplam organik tarım üretiminin yaklaşık %14ünü
gerçekleştirmiştir. Doğal ve organik ürünlere yönelim, bitki bazlı beslenme
trendleri ve pratik tüketim alışkanlıkları, protein ve meyve barlarına olan
talebi artırmaktadır. 2024’te 101,3 milyar dolar olan sağlıklı atıştırmalık
pazarında, 2025-2034 döneminde yıllık %6,2 büyüme beklenmektedir.
İncir
Konsantresi ve Yüksek Katma Değerli Gıda Ürünleri Üretimi
Aydın,
Türkiyenin incir üretim ve ihracatında ilk sıradadır. İlde 2023’te 205.000 ton
yaş incir üretilmiş, bu miktar ülke üretiminin %60’ını oluşturmuştur. Ayrıca,
kuru incir ihracatımızın %75’i Aydın’dan yapılmıştır. İncir AB tescili alan 6
Aydın ürününden birisidir. Bu yatırımla katma değerli üretim ve gelir artışı
hedeflenmektedir.
Hassas/Akıllı
Tarım Makineleri Üretimi
2024
yılında 1,2 milyar dolarlık tarım makineleri ihracatının 40 milyon doları
Aydın’dan yapılmıştır. Yedi OSB’ye sahip il, sektörde yatırım için önemli bir
potansiyel sunmaktadır. Akıllı ve hassas tarım makineleri üretimi tesislerinin
kurulması hem yüksek teknoloji üretimini artıracak hem de yeşil ve dijital
dönüşümü destekleyecektir.
S Cam
Elyaf Üretimi
S cam
elyafı yüksek mukavemet, ısı ve kimyasal direnç özellikleriyle roket-füze,
radar sistemleri, askeri araç zırhları, uçak ve uzay aracı parçalarında
kullanılmaktadır. Balıkesir’in S cam elyafı üretimine yönelik yatırım
potansiyelinin temelinde bor, kaolen ve zeolit maden yataklarına sahip olması
yer almaktadır. İl, dünya bor rezervinin yaklaşık %15’ine sahiptir. Ülkemiz
kaolen rezervinin ise yaklaşık %65’ini barındıran Balıkesir’de zeolit
mineralinde işletilebilir 500 milyon tonluk rezerv bulunmaktadır.
Mermer
Atıkları Mikronize Öğütme Tesisi (Mikronize kalsiyum karbonat vb.)
Marmara
Adası 1 milyar metreküpten fazla mermer rezervi potansiyeline sahiptir. Marmara
Adası’nda tahmini 150 milyon tondan fazla mermer atığı mevcuttur. Mermer
atıklarından elde edilen mikronize kalsit yüksek katma değerli bir hammadde
olup; inşaat, tarım, plastik, kauçuk, kağıt, cam, seramik, gıda, kimya
sektörlerinde kullanılmaktadır. Ekonomik değeri olmayan mermer atıklarının
mikronize kalsit haline dönüşümüyle kalitesine göre ton başına 35-200 dolarlık
katma değer üretilebilmektedir.
Yeşil
Hidrojen Üretimi
Balıkesir,
rüzgar enerjisinde yaklaşık 1.500 MW’lık kurulu güce ulaşarak ülkemizde 2.
sırada yer almaktadır. İlin Marmara ve Ege Denizi’ne kıyısının olması, hidrojen
üretiminde su temini ve sürdürülebilirlik açısından ek avantaj sunmaktadır.
Güçlü tarımsal altyapıya sahip bölgede, yeşil hidrojenin yeşil amonyak ve
metanol gibi türev ürünlere dönüştürülmesiyle önemli düzeyde katma değer
oluşturulacaktır.
Asgari
2500 Küçükbaş Kapasiteli Entegre Süt üretim ve İşleme Tesisi
Balıkesir
1,2 milyon koyun varlığıyla ülkemizde 7.sırada; 1,2 milyon ton çiğ süt
üretimiyle ise 4. sırada yer almaktadır. İlde kırsal nüfusun geçim kaynağı olan
küçükbaş hayvancılıkta güçlü bir üretim geleneği oluşmuştur. Yerel süt işleme
tesisleri, içme sütü, yoğurt, peynir, tereyağı, süt tozu gibi ürünlerle
çeşitlendirilmiş bir sanayi altyapısına sahiptir. Bu altyapı, koyun sütüne
dayalı katma değerli ürünlerin ticarileştirilmesi için ciddi bir potansiyel
sunmaktadır. Balıkesir kuzu eti 2018 yılında coğrafi işaret tescili almıştır.
Şehrin geleneksel peynirleri arasında yer alan “Kirli Hanım” ve “Manyas Kelle
Peyniri” coğrafi işaret alarak uluslararası tanınırlık kazanmıştır.
Dört
Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Bartın;
deniz, doğa ve kültür odaklı turizm çeşitliliği olan yüksek turizm potansiyeli
bulunan bir ildir. İlde çoğunlukla küçük ölçekli 185 konaklama tesisi
bulunmaktadır. Nitelikli ve büyük ölçekli konaklama tesislerinin
artırılmasıyla, turist sayısının, geceleme süresinin ve buna bağlı olarak
turizm gelirlerinin yükseltilmesi hedeflenmektedir.
İş
Sağlığı ve Güvenliği Ayakkabısı Üretimi
Bartın’da
el işçiliğiyle başlayan ayakkabıcılık sektörü, zamanla sanayi ölçeğine
dönüşerek ilin önde gelen iş ve istihdam alanlarından biri haline gelmiştir.
Emek yoğun yapısıyla yüksek istihdam potansiyeli sunan bu sektör, Bartın’da
kümelenme potansiyeline sahip öncelikli alanlardandır. 2024 verilerine göre
Bartın’da 26 ayakkabı işletmesinde 1.178 kişi istihdam edilmektedir. Saya ve
ayakkabı üretimi altyapısıyla birlikte, sektörde entegre üretim, markalaşma,
ürün çeşitlendirme ve tedarik zinciri tamamlama gibi konularda yatırım
potansiyeli yüksek bir yapı mevcuttur.
Deniz
Ürünleri İşleme Tesisi (Deniz salyangozu, deniz midyesi, diğer deniz mahsulleri
vb.)
Bartın’da
yıllık 343 ton deniz ürünü avcılığı yapılmakta, 5 ruhsatlı iç su tesisiyle
yılda 8 ton alabalık üretilmektedir. 59 km’lik Karadeniz sahil şeridi ve
Kurucaşile, Tekkeönü, Tarlaağzı balıkçı barınakları sayesinde yeterli avcılık
ve yetiştiricilik kapasitesine sahip olmasına rağmen, ilde deniz mahsullerinin
işlendiği veya depolandığı bir tesis bulunmamaktadır. Avlanan deniz
salyangozları ise işlenmek üzere başka illere gönderilmekte ve büyük ölçüde
Avrupa’ya ihraç edilmektedir. İlin, Ankara ve İstanbul gibi büyük pazarlara
yakınlığı ve 34 km mesafedeki Filyos Limanı’na ulaşım kolaylığı bu alandaki
yatırımlar için önemli bir fırsat sunmaktadır.
Asgari
500 Baş Manda Yetiştiriciliği ve Manda Ürünleri Entegre Üretim Tesisi
Bartın,
ülkemiz toplam manda varlığının %2,4’ünü oluşturarak bu alanda 11. sırada yer
almaktadır. İlde 2013 yılında 1.500 olan manda varlığı, devlet desteklerinin de
etkisiyle 2023 yılı itibarıyla 3.851 başa ulaşmıştır. Günümüzde Bartın’da
yıllık 1.500 ton manda sütü üretilmekte olup söz konusu kapasitenin artırılması
hedeflenmektedir. İlin Ankara ve İstanbul gibi büyük pazarlara erişimi,
ürünlerin pazarlanması ve markalaşması açısından önemli avantajlar sunmaktadır.
Siklo
Olefin Kopolimeri (COC) Üretimi
Batman,
petrokimya üretiminde temel girdi olan nafta hammaddesine hızlı erişim ve
maliyet açısından avantajlı konumdadır. Şırınga, optik ve gıda ambalajı üretimi
gibi katma değeri yüksek alanlarda kullanılan COC pazarının 2030 yılına kadar
yıllık %11 büyüme ile 10,7 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Yıllık COC
ithalatımız yaklaşık 180 milyon dolardır. Bu yatırım ile Batman’ın petrokimya
ürünleri üretimindeki uygun maliyet ve hızlı erişim avantajıyla küresel COC
pazarından daha fazla pay alarak yüksek katma değerli üretime geçmesine katkı
sağlanacaktır.
Tarımsal
Faaliyetlerden Kaynaklanan Atıklardan Selüloz ve/veya Mikrobiyal Gübre Üretim
Tesisi
Sıvı
Karbondioksit İşleme Tesisi
Batman
Rafinerisi, yılda yaklaşık 109.000 ton CO2 salmaktadır. İçecek, gıda ve sağlık
sektörlerinden seracılığa kadar pek çok alanda kullanılan sıvı CO₂,
uygulanabilir bir endüstriyel simbiyoz fırsatı sağlamaktadır.
Medikal
Estetik ve Sağlık Yaşam Kompleksi
Batman,
yılda 50.000 yabancı hastaya hizmet vermekte ve yaklaşık 100 milyon dolarlık
hizmet ihracatı geliri elde etmektedir. Batman ili 4.332 çalışanı olan 172
sağlık tesisini barındırmakta olup bölgesel bir sağlık merkezi konumundadır. Bu
yatırım ile Batman’ın sağlık alanındaki uluslararası konumu güçlendirilecektir.
Asgari 1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Bayburt
Kop Dağı Kayak Merkezi Konaklama Tesisi
Şerbetçiotu
ve Diğer Tıbbi Aromatik Bitkilerden Katma Değeri Yüksek Ürünler Üretim Tesisi
Ülkemizde
sadece Bilecik/Pazaryeri’nde yetiştirilen coğrafi işaretli şerbetçiotu bitkisi;
içecek sektörünün yanı sıra eczacılık ve kozmetik gibi farklı alanlardan yoğun
talep görmekte ve yurtdışı pazarına da hitap edebilmektedir. Katma değerli
üretimi mümkün kılacak işleme süreçlerinin bu tesis yatırımıyla bölgeye
kazandırılması, yerel ürünün işlenerek yüksek katma değerli nihai ürünlere
dönüştürülmesi hedeflenmektedir.
%57’si
ormanlarla kaplı yapısı, dağlık arazi ve karasal iklimi sayesinde keçi
yetiştiriciliği için doğal imkanlara sahip olan Bilecik, 26 milyonluk bir
nüfusu barındıran büyük pazarlara yakınlığıyla öne çıkmaktadır. Coğrafi
koşullardan da istifade etmek suretiyle entegre ve katma değeri yüksek
ürünlerin üretilmesi hedeflenmektedir.
Cam
Elyaf Üretim Tesisi
Cam
elyafı ürünlerinde net ithalatçı konumunda olan ülkemizde, bu alanda 2024
yılında 200 bin ton ithalat yapılırken 91 bin ton ihracat gerçekleştirilmiştir.
Cam elyafı üretiminde kullanılan kum, soda, dolomit ve silis kumu gibi
hammaddeler Bilecik ve çevresinde yoğun olarak çıkarılmaktadır. Ayrıca Bilecik
Merkez’de yer alan 3. OSB bünyesinde oluşmaya başlayan cam kümelenmesi bu
yatırımlar için önemli bir fırsat sunmaktadır.
Teknik
(İleri) Seramik Ürünleri Üretim Tesisi
2024
yılında 69,9 milyon dolar değerinde seramik ihracatı gerçekleştiren Bilecik;
feldspat, kaolen ve kil gibi zengin yerli hammaddelere sahiptir. Ülkemizdeki
seramik kaplama malzemeleri üretim kapasitesinin %23’ünü barındıran Bilecik, bu
oranla ülke genelinde ikinci sırada yer almakta ve 13.000 kişiye istihdam
sunmaktadır. Pazaryeri Seramik İhtisas OSB yatırımı, Bilecik’i teknik seramik
üretiminde kümelenme merkezi haline getirmeyi hedeflemekte ve ilin seramik
sanayindeki gelişimine stratejik katkı sunmaktadır.
Beş
Yıldızlı Kış Konaklama Tesisi
2024
yılında “Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” ilan edilen Bingöl Hesarek
Kayak Merkezi, üç pistli altyapısı ve 178.000 m²’lik alanıyla yılda 200.000
ziyaretçiyi ağırlayan önemli bir destinasyondur. Bölgede beş yıldızlı otel
yatırımı; konaklama kapasitesini ve hizmet kalitesini artırarak turizm
gelirlerini büyütecek, istihdam ve bölgesel kalkınmayı destekleyecektir.
Asgari
500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretim ve İşleme Tesisi
Geniş
mera varlığı, uygun iklimi ve yem biTkisi üretimine elverişli arazileriyle
Bingöl, günlük ortalama 400 ton çiğ süt üretim kapasitesine sahiptir. Entegre
tesis yatırımıyla; üretim ve işleme kapasitesi yükseltilerek tarımsal
verimliliğin artırılması, hayvancılık ve yan sektörlerde ekonomik
hareketlilikle kümelenmelerin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Asgari
500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
131.585 büyükbaş ve 655.101 küçükbaş hayvan varlığına sahip Bingöl, karkas etin yanı sıra Bingöl kavurması, sosis, salam ve pastırma gibi katma değerli ürünlerle iç ve dış pazara yönelik rekabetçi bir üretim altyapısı sunmaktadır. Entegre tesis ile katma değerli üretimin artırılması ve kümelenmelerin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Entegre
Bal ve Arı Ürünleri Tesisi (Bal paketleme, arı sütü, polen, propolis vb.
yenilikçi arı ürünleri üretimi)
Ülkemizin
ilk ve tek Avrupa Coğrafi İşaretli balına sahip Bingöl; zengin florası ve
yüksek rakımı sayesinde propolis, arı sütü ve arı zehri gibi yüksek katma
değerli ürünlerde büyük potansiyele sahiptir. Bingöl Üniversitesi arıcılık ve
arı ürünlerinde önemli bir teknik ve bilgi birikimine sahip olup tarım ve havza
bazlı kalkınma alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olarak
belirlenmiştir. Bölgenin coğrafi özellikleri ve arıcılık yetkinlikleri entegre
bir tesis ile daha rekabetçi hale getirilecektir.
Bitlis,
310.937 tonluk patates üretimiyle ülkemizde 9. sırada yer almaktadır. Üretim
genellikle taze tüketime yönelik olup işlenmiş ürün üretimi yapılmamaktadır.
Ülkemiz 2024 yılında 7,4 bin ton dondurulmuş patates ihracatıyla yaklaşık 4
milyar TL gelir elde etmiştir. Bu yatırım, tarımsal üretimin sanayiyle
entegrasyonunu sağlayarak katma değerli üretimi güçlendirecektir.
Asgari
500 Baş Kapasiteli Manda Süt Hayvancılığı Yatırımı
Bitlis,
8.002 manda varlığıyla ülkemizde 5. sıradadır. İlde manda yetiştiriciliği
ekonomik ve kültürel öneme sahiptir. Ancak, Bitlis’teki küçük aile
işletmelerinin kapasitesi sınırlı
Dört Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Bitlis;
doğal, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dört mevsim turizm potansiyeline
sahiptir. İnanç, kış, doğa, göl ve kültür turizmi gibi çeşitlilik sunan ili
2024 yılında 131.214 turist ziyaret etmiştir. Ancak şehirdeki konaklama
tesisleri yetersizdir. Bitlis Eren Üniversitesi, turizm alanında Bölgesel
Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olarak faaliyet göstermektedir. Bu
yatırımla ildeki turizm kapasitesi ve hizmet sunumunun geliştirilmesi
hedeflenmektedir.
Bitlis,
316.736 keçi varlığıyla ülkemizde 10. sırada yer almaktadır. Keçi sütü ve eti,
ilin yerel ekonomisi için önemli bir değerdir. İl; %15’i işlenebilir arazi,
%16’sı çayır-mera, %22’si orman ve fundalık alanlardan oluşan güçlü bir doğal
altyapıya sahiptir. İlin yıllık ortalama süt verimi 105 litre olup, Bitlis’te
2024 yılında toplam 16.000 ton keçi sütü üretilerek ülkemiz keçi sütü
üretiminin yaklaşık %2,9’u karşılanmaktadır. Özellikle Merkez, Hizan ve Mutki
ilçeleri çayır, mera ve bitki örtüsü açısından keçi yetiştiriciliğine son
derece elverişlidir.
Bolu,
2024 yılında 519 bin ziyaretçi ve 933 bin geceleme sayısına ulaşmıştır. Bolu
Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nin sahip olduğu altyapılar yaşlı bakım
yatırımları için önemli bir avantaj sunmaktadır. Yaşlı nüfusun artışı ve sağlık
turizminin büyümesi, geriatri odaklı yatırımları öne çıkarmaktadır. Bu yatırım
ile Bolu’nun sağlık turizmindeki konumu güçlendirilerek istihdam artışı
sağlanacaktır.
Mikroalglerden
Omega 3 Gıda Takviyesi ve Katma Değerli Ürünler Üretimi
2024’te
7,68 milyar dolara ulaşan Omega-3 pazarı, %9,1 büyüme oranıyla hızla
genişlemektedir. Civa içermeyen, vegan ve çevreci mikroalg kaynaklı omega-3,
balık yağına sürdürülebilir bir alternatiftir. Bolu, güçlü tarım ve su
kaynakları altyapısı, temiz çevre şartları ve gelişmiş biyoteknoloji
potansiyeli sayesinde mikroalg üretimi için ideal bir ortam sunmaktadır.
Ayrıca, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nin yürüttüğü biyoteknoloji ve su
ürünleri araştırmaları ile bölgede nitelikli iş gücü ve akademik bilgi birikimi
bulunmaktadır.
Likit
Yumurta ve Yumurta Tozu Üretimi
Bolu,
2,8 milyon yumurta tavuğu ve 34 milyon et tavuğuyla yumurta temininde önemli
bir avantaja sahiptir. Ülkemiz 2024’te 662 bin dolarlık kurutulmuş yumurta
ihracatıyla net ihracatçı konumundadır. Bolu Abant İzzet Baysal
Üniversitesi’nin gıda biyoteknolojisi alanındaki yetkinliği yatırımı bilgi
yönüyle destekleyecektir.
Modüler
Ahşap Mobilya İmalatı
Türkiye
orman varlığının %2,55’ine sahip olan Bolu, sürdürülebilir ahşap arzı, konumu
ve sanayi altyapısıyla modüler mobilya üretimi için uygun bir merkezdir.
2024’te ülkemizin 3,9 milyar dolarlık mobilya ihracatında Bolu’nun payı
%0,14’tür. Bu yatırım, Bolu’nun mobilya sektöründeki potansiyelini ortaya
çıkararak ihracata yönelik üretim için önemli bir fırsat sunmaktadır.
Ülkemiz
16 milyondan fazla büyükbaş hayvan varlığıyla Avrupa’da ilk sıralardadır.
Ülkemizde et ve süt verimliliğinin artırılması ile girdi maliyetlerinin
düşürülmesi için yüksek genetik kapasiteye sahip damızlık hayvanların
yetiştirilmesi stratejik bir ihtiyaçtır. Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon
Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programında hayvancılık ihtisas alanında
faaliyetler sunan Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi’nin embriyo üretim ve
transferi yetkinliği ile entegre şekilde yapılacak yatırım sayesinde et ve süt
verimliliği artacak, dışa bağımlılık azalacak, iç pazara yüksek nitelikli
damızlık üretimi sağlanacaktır.
Mermer
Atıkları Mikronize Öğütme Tesisi
Burdur
yıllık 3,2 milyon ton mermer üretimiyle ülkemizde önemli bir konuma sahiptir.
260’ın üzerinde mermer ocağı olan ilde mermer çıkarım süreçlerinde yüksek
miktarda pasa ortaya çıkmaktadır. Yatırım ile mermer atıklarının mikronize
edilmesi suretiyle kağıt, boya, lastik, plastik, hayvan yemi, gübre ve ilaç
gibi imalat sanayi üretiminde kullanılabilecek girdilerin üretimi
hedeflenmektedir.
Modüler
Mobilya ve Otel/Ofis Mobilyaları Üretimi
Yüzölçümünün
%48’i orman olan Burdur, mobilya üretiminde ihtiyaç duyulan kereste ve orman
ürünlerine ekonomik erişim sağlayarak yatırımcılara rekabet avantajı
kazandırmaktadır. Yatırımla Burdur’da orman ürünleri, tekstil, kimya ve metal
gibi çok sayıda sektörden girdi temin edilerek geri bağlantı etkisi
yaratılacaktır.
Çapraz
Lamine Ahşap Üretim Tesisi
CLT
kullanılarak bina inşa süresi % 45 ve yapı ağırlığı % 60 azaltılmakta, % 3 daha
geniş yaşam alanı elde edilebilmektedir. Burdur’un 335.719 hektarlık orman
alanı, CLT üretimi için gereken malzemenin teminini mümkün kılmaktadır. CLT
üretimiyle Burdur’daki kereste işleme sektörü katma değeri yüksek ürünlere
dönüştürülecektir.
Sismik
İzolatör Üretimi
Ülkemiz
kauçuk üretiminin %30dan fazlası Bursa ve çevresinde gerçekleşmektedir.
Bursa’daki organize sanayi bölgeleri; hassas metal işleme, kaynaklı imalat,
kalite kontrol ve test altyapısı sayesinde kauçuk ve çelik-kompozit ürünlerin
üretimi için ideal bir ortam sunmaktadır. 2024 yılında yürürlüğe giren Türkiye
Deprem Yönetmeliği, belirli ölçekten büyük kamu binalarında sismik izolasyon
sistemlerini zorunlu hale getirerek bu alandaki yerli üretim ihtiyacını ve
yatırım potansiyelini daha da artırmıştır.
Metal
İşlemeye Mahsus 5 Eksen İşleme Merkezi Üretimi
Makine sanayiinde önde gelen illerden Bursa’da, her türlü parça ile aksamın yüksek kalitede ve rekabet edebilir fiyatlarda üretimi yapılmaktadır. Bursa’nın makina imalatı sanayi ihracatının %25’ini takım tezgâhları oluşturmaktadır. Yatırım ile elektrik-elektronik, mekanik, hidrolik, pnomatik prensipleri bir arada içeren, numerik kontrol sistemleriyle donatılmış, süper alaşımlar, titanyum, alüminyum, demir ve çelik gibi vasıflı malzemelerin yüksek hassasiyet ile talaşlı imalatını yapan büyük tip takım tezgahlarının seri üretimi amaçlanmaktadır.
Bursa
ve çevresi, rüzgâr enerji santrallerinin kurulumu için ülkemizin önde gelen
illerindendir. Makine sanayisinde önemli bir üretim merkezi olan Bursa, rüzgâr
türbini parçalarının üretiminde de güçlü bir konuma sahiptir. Bu yatırım
sayesinde ülkemiz, türbin sağlayıcısı ülkeler arasında yer alacak ve rüzgâr
enerjisi kaynaklarını en verimli kullanan ülkelerden biri haline gelecektir.
Yüksek
Ekonomik Değere Sahip Endüstriyel Süt Ürünleri Üretimi (Çiğ süt, süt asidi,
kazein, süt protein izolatı/ süt protein konsantresi, rennet kazein, peynir
altı suyu protein izolatı/konsantresi, saf rafine laktoz vb.)
Çanakkale’de
2023 yılında toplam 576.030 ton süt üretilerek ülkemiz toplam süt üretiminin
yaklaşık %2,1’i karşılanmıştır. İlde yaklaşık 300 süt işleme tesisi bulunmakta
ve bu tesislerde Ezine Peyniri, yoğurt, kefir, beyaz peynir, lor, tereyağı ve
dondurma gibi ürünler üretilmektedir. Bu yatırımla söz konusu tesislerin peynir
altı sularının değerlendirilmesi ve süt ürünlerinden süt asidi, kazein, süt
protein izolatı/ süt protein konsantresi, rennet kazein, peynir altı suyu
protein izolatı/konsantresi, saf rafine laktoz vb. yüksek ekonomik değere sahip
ürünlerin üretilmesi hedeflenmektedir.
Termik
Santral Uçucu Küllerinden Değerli Bileşenlerin Ayrıştırılması
Termik santral külleri uzun yıllar boyunca çevresel bir atık olarak değerlendirilmiş olsa da günümüzde özellikle nadir toprak elementlerinin (NTE) geri kazanımı açısından hammadde olarak değerlendirilerek stratejik bir kaynak niteliği taşımaktadır. Ülkemizde yılda yaklaşık 27 milyon ton uçucu kül ortaya çıkmakta, bu miktarın işlenmesiyle 3.000 ton NTE üretilebileceği öngörülmektedir. Oluşan uçucu külün yaklaşık %16’sı Çanakkale’dedir. İlde küllerden ayrıştırılacak nadir toprak elementlerinin değeri 50.000 ton/dolar olması öngörülmektedir.
Zeytin Atıklarından Aktif Karbon Üretimi
Çanakkale, 2024 yılında 159.000 tonluk yağlık zeytin üretimiyle zeytinyağının yanında zeytin atıklarının da katma değerli ürünlere dönüştürülebileceği stratejik bir merkezdir. Yılda yaklaşık 63.000 ton yaş prinadan 2.500 ton aktif karbon üretimi mümkün olup, bu dönüşüm 10 kata varan değer artışı sağlamaktadır. Aktif karbon; su ve hava arıtımı, gıda, ilaç ve enerji gibi sektörlerde ithalata bağımlı, yüksek katma değerli bir üründür. Bu yatırımlarla atık yönetimine, çevresel sürdürülebilirliğe ve dış ticaret açığının azaltılmasına katkı sağlanacaktır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Entegre İşleme Tesisi
Çanakkale
yüzölçümünün yaklaşık %55’i ormanlarla kaplıdır. Orman ürünleri sektöründe
belirli bir uzmanlaşma kapasitesi bulunan ildeki mobilya sektörü çalışan sayısı
ülkemizin yaklaşık %1,4’ünü oluşturmaktadır. İlde yaklaşık 150 milyon dolarlık
üretim büyüklüğüne sahip mobilya sektörünün yaklaşık 160.000 m³/yıl MDF ve
yonga levha ihtiyacı olduğu değerlendirilmektedir. Sektörde kritik bir girdi
olan MDF ve yonga levha gibi orman ürünlerinin tedariki çoğunlukla bölge
dışından gerçekleştirilmektedir. Bu yatırımla yerel istihdam artacak, tedarik
ekosistemi güçlenecek ve dışa bağımlılık azaltılacaktır.
Bentonitten
Katma Değerli Alternatif Ürünlerin Üretimi (Döküm kumu, yapı kimyasalları için
katkı maddesi vb.)
Tuz
Hammaddesinden Katma Değerli Kimyasal Ürün Üretimi (Sodyum hidroksit, sodyum
hidrosülfit, sodyum bisülfat vb.)
Çankırı,
1,18 milyar ton rezerviyle ülkemizin en büyük kaya tuzu kaynağına sahip olup
yılda yaklaşık 450.000 ton rafine tuz üretimi yapılmaktadır. Çankırı Karatekin
Üniversitesi, tuz ve türev ürünler alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon
Üniversitesidir. Tuz (sodyum klorür), elektroliz gibi yöntemlerle işlenerek
sodyum hidroksit, sodyum hidrosülfit ve sodyum bisülfat gibi yüksek katma
değerli kimyasal ürünlere dönüştürülebilmektedir. Bu ürünler büyük ölçüde ithal
edilmekte olup, yerli üretimle hem ithalat azaltılacak hem de ihracat
potansiyeli artırılacaktır.
Motorlu
Kara Taşıtları İçin Parça ve Aksesuarların Üretimi
Çankırı’da
otomotiv yan sanayi hızla gelişmekte olup, otomobil ve forklift lastiği, akü,
otomotiv kauçuk ürünleri, akaryakıt ekipmanları ve tank üretimi yapılmaktadır.
Otomobil lastiği ve akü üretimi gerçekleştiren firmalar, sektörün öncü
kuruluşlarıdır. Ayrıca tampon, çamurluk davlumbazı ve panjur gibi yan sanayi
ürünlerinin üretimine yönelik yatırımlar da bulunmaktadır. Bu yatırımın
sektörün ileri-geri bağlantılarını güçlendirmesi, kümelenmeleri desteklemesi ve
motorlu kara taşıtları alanında uzmanlaşmasını sağlaması hedeflenmektedir.
Dört
Yıldız ve Üzeri Termal Konaklama ve Sağlık Merkezi
Çankırı,
zengin jeotermal kaynaklarıyla önemli bir turizm potansiyeline sahiptir.
Kurşunlu’daki Çavundur sahasında 270 metre derinlikte açılan kuyuda 54 °C
sıcaklık ve 47 lt/sn debi elde edilmiştir. Bu jeotermal kapasite, termal sağlık
turizmi için yatırım fırsatı sunmaktadır. Hâlihazırda 3 termal tesise ve 390
yatak kapasitesine sahip olan Çankırı’da, tesislerin doluluk oranı artmakta ve
yeni yatırımlarla bu artışın sürmesi beklenmektedir.
Alaşımlı
Döküm Ürünleri Üretimi (Çelik, krom, bi-metal, bronz, pik ve sfero döküm vb.)
Çorum,
makine sektöründe 192 işletmede 3.562 kişi ve metal sektöründe 85 işletmede
1.595 kişilik istihdamıyla döküm ihtiyacını destekleyici önemli bir üretim
kapasitesine sahiptir. Gıda işleme makinelerinde ihtiyaç duyulan pik ve sfero
dökümün büyük ölçüde il dışından tedarik edilmesi ile savunma sanayi ve medikal
sektörlerdeki hassas döküm talepleri, bu alanda yapılacak yeni yatırımlar için
önemli fırsatlar sunmaktadır. Makine ve İmalat Teknolojileri alanında Bölgesel
Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olan Hitit Üniversitesi, test ve analiz
altyapısıyla önemli bir rekabet avantajı sağlamaktadır.
Raylı
Sistemler İmalatı (Demir yolu ve tramvay vagonları, yük vagonu bojisi ve
bağlantı ekipmanları vb.)
Çorum,
gelişmiş makine ve metal sanayisi, kaynaklı ve talaşlı imalat yetkinliği ve
güçlü döküm altyapısı, uluslararası sertifikalara sahip işletmeleri ve kritik
parça üretimi (boji, susta taşıyıcıları, dingil yatak kutuları, fren sistemi
bileşenleri) sayesinde raylı sistem bileşenlerinde rekabetçi bir üretim merkezi
adayıdır. Makine ve aksamları ihracatı 2024 yılında %9,1 artışla 116,5 milyon
dolara ulaşan Çorum sanayisinin mevcut kabiliyetleri raylı sistem sektörüne
geçişi mümkün kılmaktadır.
İş
Makineleri Üretimi
Makine
sektöründe 192 işletmede 3.562 kişiye istihdam sağlayan Çorum, bu alanda önemli
bir üretim merkezi haline gelmiştir. Hidrolik ve pnömatik sistemlerle güç
aktarımı yapılan mini-mikro iş makineleri, ataşmanlar ve yol süpürme
araçlarının üretimi, ildeki teknik yeterliliği yansıtmaktadır. Ayrıca
elektrikli forkliftler ve golf araçları gibi ürünlerle elektrikli iş makineleri
segmentinde de sektörün gelişimi açısından güçlü bir ekosistem
barındırmaktadır. Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olan Hitit
Üniversitesi makine ve imalat teknolojilerinde uzmanlığıyla önemli teknik ve
bilgi kapasitesine sahiptir. İlin makine üretimindeki uzmanlığını artırmak ve
yeni endüstrilere geçişini sağlamak hedeflenmektedir.
Likit
Yumurta ve Yumurta Tozu Üretimi
Ülkemiz
yumurta üretiminin %3,5’i Çorum’dan karşılanmakta olup il yaklaşık 4 milyon
yumurtacı tavuk varlığıyla yıllık 45.000 ton düzeyinde üretim hacmine sahiptir.
2024 yılı itibarıyla 31 işletme ve 131 kümeste konumlanan bu üretim altyapısı,
Çorum’un yumurta sektöründeki yerini güçlendirmektedir. Çorum’un mevcut üretim
altyapısı, likit yumurta ve yumurta tozu üretimine geçiş için yüksek potansiyel
sunmaktadır.
Ulaşım
Araçları Aksam ve Parçalarında Kullanılan Teknik Tekstil Ürünleri Üretimi
(Emniyet kemeri kumaşı, tampon yapımında kullanılan plaka, vb. ara ürünler)
Türkiye’nin
9. büyük ihracatçısı olan Denizli, ülkemiz ev tekstili ürünleri ihracatının
%50’sini tek başına karşılamaktadır. Güçlü dokuma altyapısına sahip olan ilde
yapılması planlanan bu yatırımla, geleneksel üretimin katma değeri yüksek
teknik tekstile dönüşümünün sağlanması hedeflenmektedir.
Termoregülasyon
Battaniye ve Teknik Kumaş Üretimi
Denizli’de
dokuma ağırlıklı ürün yelpazesinin teknik tekstil perspektifiyle
geliştirilmesi, rekabet gücünün artırılması bakımından önemlidir. Özellikle
afetlerde ve acil durumlarda yüksek miktarlarda kullanım ihtiyacı olan, yüksek
maliyetlerle yurt dışından ithal edilen endüstriyel, askeri ve kompozit teknik
tekstil ürünlerinin imalatı, sektörü daha rekabetçi ve sürdürülebilir bir
yapıya dönüştürecektir.
İş
Güvenliği Amaçlı Ayakkabı ve Savunma Sanayinde Kullanılan Bot Üretimi
Denizli’de,
Acıpayam ilçesine bağlı Yeşilyuva Mahallesinde köklü bir geçmişe sahip olan
ayakkabıcılık zanaatı icra edilmektedir. Ayrıca, Deri İhtisas ve Karma OSB’de
küçükbaş hayvan derisi işlenmektedir. İl deri ve diğer girdilerin temininde
üreticilere oldukça geniş imkânlar sunmaktadır. İş güvenliği, savunma sanayi
vb. alanlarda kullanılan katma değeri yüksek ayakkabı ve bot üretimiyle bölgede
istihdamın artırılması ve markalaşmanın sağlanması amaçlanmaktadır.
Katma
Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler Üretimi
Dünya
kekik ihracatının yüzde 70i Türkiyeden gerçekleştirilmekte, Denizli ise
ülkemizdeki kekik üretiminin %90’ını tek başına karşılamaktadır. 2021 yılında
coğrafi işaret alan Denizli Kekiği, keskin tadı ve uçucu yağ kalitesini
belirleyen yüksek karvakrol oranıyla dünyada bilinmektedir. Bölge ayrıca
adaçayı, lavanta gibi tıbbi aromatik bitkilerde de önemli bir üretim hacmine
sahiptir. Bu yatırımla tıbbi ve aromatik ürünlerden katma değer oluşturulması,
sektörün rekabet gücünün ve ihracatın artırılması hedeflenmektedir.
Paketli
Hazır Gıda Üretimi (Bisküvi, Kek, Gofret ve Peksimet vb.)
2,7
milyon dekarlık ekim alanı ve yıllık 1,1 milyon ton buğday üretimiyle Türkiye
üretiminin %5’inden fazlasını karşılayan Diyarbakır, tarımda stratejik bir
konuma sahiptir. Tamamlanma aşamasındaki Silvan Barajı ve sulama projeleri;
üzüm, badem ve fıstık gibi katma değerli ürünlerin üretimini de artırarak,
paketli gıda sanayi için güçlü bir hammadde altyapısı sunmaktadır. Bu
yatırımla, Diyarbakır’ın Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Kafkasya coğrafyasında
önemli bir üretim ve ticaret merkezi olması; bölgenin gıda ihracatının
artırılması hedeflenmektedir.
Alüminyum
Folyo Üretimi
Küresel alüminyum folyo pazarının 2024’te 15,6 milyar dolara ulaşması ve yıllık %5,3 büyüme öngörüsü, artan ambalaj talebiyle birlikte Diyarbakır için önemli bir fırsat sunmaktadır. İlde faaliyet gösteren alüminyum profil ve metal ürünleri üreticileri, yatırım için ileri ve geri entegrasyon avantajı sağlamaktadır. Bu yatırımla ülkemiz alüminyum folyo ithalat bağımlılığının azaltılması ve bölgesel sanayi ekosisteminin güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Entegre Kumaş Üretimi
2024’te
143.731 ton pamuk üretimiyle ülkemiz üretiminin %17’sini karşılayan Diyarbakır;
genç ve dinamik iş gücüyle tekstil sanayisine uygun koşullar sunmaktadır. Pamuk
üretiminden hazır giyime kadar tüm süreçleri içeren entegre tesis yatırımı ile
bölgenin dışa bağımlılığının azaltılması ve katma değerli üretim
hedeflenmektedir.
Bitkisel
Girdilerden Katma Değerli Endüstriyel Gıda Üretimi (Doğal pigment, likopen,
Β-karoten, kapsantin, zeaksantin, kapsaisin, antosiyanin, klorofil velutein
vb.)
Silvan
Barajı ile artacak tarımsal üretim; domates, biber, üzüm gibi doğal pigment ve
biyoaktif bileşen zengini ürünlerde katma değerli üretime imkân tanımaktadır.
Küresel doğal pigment pazarının 1,8 milyar dolara ulaştığı bu alanda
Diyarbakır, hem yüksek ihracat potansiyeli hem de sürdürülebilir, katma değerli
üretim gücüyle stratejik bir merkez olma potansiyeline sahiptir.
Bitkisel
Yağ Üretiminde Oluşan Atık/Yan Ürünlerden Prebiyotik ve Farmakolojik Ürünler
Üretimi
Düzce, ülkemiz fındık üretiminin %13’ünü karşılamakta ve en çok fındık üretimi yapılan iller arasında 3. sırada yer almaktadır. Bu yatırımla bitkisel yağ üretimi sonucunda ortaya çıkan atık ve yan ürünlerin yağ asitleri ve prebiyotik ürünlere dönüşümüyle yüksek katma değerli üretim hedeflenmektedir.
Sıvıdan Toza Bebek Devam Sütü Üretimi
Ülkemizde
bebek devam sütü ürün grubunda 2024 yılında 130 milyon dolarlık dış ticaret
açığı mevcuttur. Düzce’nin tarımsal üretim potansiyeli ve gıda sektöründe
faaliyet gösteren firmaların oluşturduğu ekosistem göz önüne alındığında bu
yatırımla sektörün rekabet gücünün artırılması amaçlanmaktadır.
Doğa
Temelli Turizm Merkezi (sağlık kompleksi, ekoturizm merkezi, macera parkı,
apiterapi, konaklama vb.)
Düzce;
avantajlı konumu, ormanları, yaylaları, denizi, akarsu kıyıları, şelaleleri,
Gölyaka’daki jeotermal kaynakları ve Yığılca’da tescillenen arı ekotipi ile
sağlık ve ekoturizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Dört mevsim
turizme uygun yapısı göz önünde bulundurulduğunda, ilde doğa temelli nitelikli
konaklama tesislerinin artırılması önemli bir ihtiyaç olarak öne çıkmaktadır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Entegre İşleme Tesisi
Düzce yüzölçümünün yaklaşık %55’i ormanlık alanlardan oluşmakta olup, bu durum orman ürünleri sanayi için önemli bir hammadde avantajı sunmaktadır. İlde “Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı” ve “Mobilya İmalatı” sektörlerindeki istihdam sayısı toplam imalat sanayi istihdamının yaklaşık %13’üne karşılık gelmektedir. Ağaç ve orman ürünleri sektörüne yönelik entegre yatırımlar sektörün rekabetçiliğini artırarak yerel kalkınmayı güçlendirecektir.Liyofilize
Edilmiş Atık Materyaller ile Üretilen Fonksiyonel Köpek Maması Üretim Tesisi
Edirne,
2023 yılında 8.500 tonluk karkas et üretimi gerçekleştirmiş olup, et
ve gıda sanayiine ait yan ürünlerin yoğun olarak üretildiği bir merkezdir. İlde
ortaya çıkan biyolojik yan ürünlerin liyofilizasyon yoluyla işlenerek yüksek
katma değerli köpek mamasına dönüştürülmesi hem sürdürülebilir atık
yönetimi hem de döngüsel ekonomi bakımından kritik bir fırsat
sunmaktadır.
Ülkemizde üretilen toplam çeltiğin %40ı Meriç ve Ergene Havzasında üretilmektedir. Edirnedeki toplam çeltik üretimi 486 bin dekar alanda yapılmaktadır. İlde her yıl tarlada kalan ve yakılan 300.000 tonun üzerindeki çeltik sapının değerlendirilmesi, ülke ekonomisine önemli katkı sunacaktır. Edirne’nin üretim yoğunluğu ve tarımsal kümelenme yapısı, bu yatırımı kaynak temini ve kapasite açısından son derece uygun hale getirmektedir.
Hassas
Tarım Ekipmanları ve Tarım Makineleri Üretimi (Tarımsal amaçlı hasat makineleri
vb.)
Edirne’nin,
yaklaşık 470 bin hektarlık tarım arazisinin %65,8’i birinci sınıf tarım arazisi
niteliğindedir. İl, sensör destekli ve GPS tabanlı akıllı tarım ekipmanlarının
etkin kullanımını mümkün kılmaktadır. Küresel arım makineleri pazarında
dijital dönüşüm hız kazanırken, ülkemiz 347 milyon dolarlık sektör ihracat
değerine sahiptir. Edirne bu alanda stratejik bir merkez olma potansiyeline
sahiptir.
Dirençli Nişasta Üretimi
Dirençli nişasta, özellikle prebiyotik gıdalar, fonksiyonel unlar, glisemik indeksi düşük ürünler, diyabetik beslenme ürünleri ve sporcu gıdaları gibi alanlarda yaygın olarak kullanılan önemli bir bileşendir. Sağlıklı yaşam ve fonksiyonel gıdalara yönelik küresel tüketici eğilimleri doğrultusunda dirençli nişasta pazarı yıllık %8’in üzerinde bir büyüme göstermektedir. Edirne, yıllık 228.797 ton un üretimi ve güçlü tahıl altyapısıyla dirençli nişasta üretimi için uygun bir kümelenme fırsatı sunmaktadır.
Entegre Tavuk Eti İşleme ve Katma Değerli Ürünler Üretim Tesisİ
Elazığ, 7,1 milyonluk kanatlı hayvan varlığıyla bölgesel beyaz et üretiminde güçlü bir konuma sahiptir. Tavuk eti işlenerek salam, sosis ve döner gibi katma değerli ürünlere dönüştürüldüğünde hem üretici gelirleri artacak hem de ihracat potansiyeli güçlenecektir. Bu yatırımla kümes hayvancılığı faaliyetlerinin yaygınlaşması, sürdürülebilir üretim altyapısının kurulması ve Elazığ’ın beyaz et sektöründe rekabetçiliğinin artırılması hedeflenmektedir.
Mermer
Atıklarından Mikronize Ürünler, Yapı Malzemeleri vb. Üretimi
Elazığ’da
yıllık 51.000 ton blok mermer çıkarılırken, yaklaşık 250.000 ton mermer atığı
oluşmakta ve atıkların çoğu değerlendirilememektedir. Bu atıklardan yapı
malzemeleri, mikronize ürünler ve kompozit ürünler üretilmesiyle çevresel
sürdürülebilirliğe katkı sağlanması ve sektörün rekabetçiliğinin
güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Hazar
Gölü 4 Yıldız veya Üstü Konaklama Tesisi dalış merkezi, aquapark, kongre
alanları, havuz, binicilik vs.)
Yılda
250.000’i aşan ziyaretçi sayısına rağmen Hazar Gölü çevresinde nitelikli
konaklama tesisi bulunmamaktadır. Dalış merkezi, aquapark, kongre ve spor
olanaklarıyla desteklenecek dört yıldız veya üzeri bir konaklama tesisi;
turizmin sezonluk etkisini azaltarak yıl boyu çekim merkezi oluşturacak,
Elazığ’ın ulusal ve uluslararası tanıtımına katkı sağlayacaktır.
Üzüm
İşleme ve Üzüm Mamulü Katma Değerli Ürünler Üretim Tesisi (Üzüm suyu, sirke,
üzüm atıklarından çekirdek yağı, tartarik asit üretimi, vb.)
Ülkemiz toplam üzüm üretiminin %2,5’ini karşılayan Elazığ; Öküzgözü, Boğazkere ve Köhnü gibi yerel çeşitlerle öne çıkmaktadır. Üzüm suyu, sirke, çekirdek yağı ve tartarik asit gibi katma değerli ürünlerin üretilebileceği modern bir tesis, Elazığ’ın tarımsal sanayide rekabet gücünü yükseltecektir.
5
Yıldızlı Kış Konaklama Tesisi
Erzincan’ın
güneyinde 3.278 m yüksekliğindeki Munzur Sıradağlarının eteklerinde bulunan
Ergan Dağı, yaklaşık 50.000 metre uzunluğundaki kayak pisti ile kış turizminde
önemli bir merkez haline gelmektedir. Saatte 2.700 kişilik telesiyej ve 750
kişilik teleferik kapasitesine sahip olan Ergan Dağında hâlihazırda bir otel
bulunmaktadır. Bu yatırımla nitelikli konaklama altyapısının güçlendirilmesi ve
ilde ekosistemin tamamlayıcılığı hedeflenmektedir.
İşlenmiş
ve Dondurulmuş Tavuk Ürünleri Üretimi (Nugget, şnitzel, döner vb.)
Erzincan,
dönemlik 1 milyon adet etlik piliç üretimiyle ülkemizde öne çıkan illerdendir.
İl, 38 adet broiler işletmesiyle güçlü bir üretim altyapısına sahiptir. Ayrıca,
Et ve Süt Kurumu’nun tek tavuk kombinası Erzincan’da faaliyet göstermektedir.
Bu yatırımla, üretilen tavukların işlenerek katma değerli (nugget, şinitzel,
işlenmiş/dondurulmuş türev ürünler vb.) ürünlere dönüştürülmesi ve sektörün
rekabetçiliğinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Sıvı
Karbondioksit İşleme Tesisi
Erzincan
Büyük Çakırman Mevkii, CO2 akış miktarı 902,1 m3/h ve bu akış debisine karşılık
gelen yıllık 11.880 tonluk ham karbondioksit gaz potansiyeline sahiptir. Hiçbir
işleme tâbi tutulmaksızın içerdiği karbondioksit miktarının %99,9 saflıkta
olması söz konusu gazı öne çıkarmaktadır. Bu yatırımla, doğal kaynağın
işlenerek ekonomiye kazandırılması amaçlanmaktadır.
İşlenmiş
ve/veya Dondurulmuş Meyve-Sebze Üretimi
Erzincan’da
2024 yılında 70 bin ton domates, 11 bin ton biber, 15 bin ton elma, 2 bin ton
fasulye, 4 bin ton üzüm, 2.5 ton kayısı ve 7 bin ton dut üretilmiştir. Ancak bu
ürünlerdeki kısa raf ömrü, katma değeri sınırlamaktadır. Bu yatırımla,
ürünlerin raf ömrünün uzatılması, katma değer artışı ve sektörün
rekabetçiliğinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Asgari 1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Erzurum, 710 bin büyükbaş kapasitesiyle ülkemiz büyükbaş varlığının %4,2’sini oluşturarak 3. sırada yer almaktadır. İlde 1,4 milyon hektarlık çayır-mera alanı ülkemizde %10 paya sahiptir. Ayrıca, yem bitkileri ekim oranı genel ortalaması %10 iken Erzurum’da bu oran %34 seviyesindedir. Büyükbaş hayvan varlığı ve yem bitkisi ekim alanıyla ilde bu tür entegre bir yatırımın sektörün rekabet gücünü artırması ve tamamlayıcı nitelikte olması hedeflenmektedir.
Asgari
10 Bin Ton Hububat, Baklagiller ve Yağlı Tohumlar Lisanslı Depo
Erzurum,
4,7 milyon dekar tarım alanı ve yaklaşık 710 bin büyükbaş hayvan varlığıyla
Doğu Anadolu’nun en önemli tarım ve hayvancılık merkezlerinden biridir. 2024
verilerine göre Erzurum’da yaklaşık 860 bin ton hububat üretilmiştir (267.534
ton buğday, 8.602 ton çavdar, 97.880 ton arpa, 81.087 ton mısır ve 402.309 ton
yulaf). İlde bu ürünleri uygun koşullarda muhafaza edecek yeterli depolama
altyapısı bulunmamaktadır.
Deriden
Katma Değerli Gıda Takviyesi Üretimi (Gıda jelatini, kolajen vb.)
Erzurum,
yüksek büyükbaş hayvan varlığıyla jelatin üretimi için yeterli hammadde
kapasitesi sunmaktadır. Ayrıca, il gelişmiş hayvancılık sektörü, geniş mera
varlığı ve yem bitkisi üretimi sayesinde jelatin ve kolajen gibi gıda
takviyeleri üretimi için altyapıya sahiptir. Erzurum’da
Ham
Deri İşleme Tesisi
Türkiye’nin deri ve deri mamulleri ihracatı 1,53 milyar dolar, ithalatı ise 2,42 milyar dolar olup sektör dış ticaret açığı vermektedir. Türkiye, Almanya, İtalya ve Fransa başta olmak üzere birçok ülkeye ham deri ihraç ederken, işlenmiş veya yarı işlenmiş deri ithal etmektedir. Kilogram başına 11,8 dolar ihracat değeriyle Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde değere sahip deri sektörü, yüksek katma değer potansiyeline sahiptir. Erzurum, büyükbaş hayvan varlığı bakımından Türkiye’de 3. sıradadır ve gelişmiş besi sığırcılığı sayesinde kurumsal kesimhane altyapısına sahiptir. Bu yatırım, Erzurum ve çevre illerdeki hayvansal yan ürünlerin değerlendirilmesini sağlayacak; işlenmiş derinin ayakkabı, çanta, terlik ve aksesuar gibi yüksek katma değerli ürünlere dönüştürülmesine katkı sunacaktır.
Havacılık
Sektöründe Kullanılan Yüksek Alaşımlı Dövme Parçalarının Üretimi
Eskişehir,
hava ve uzay araçları iMalatında güçlü altyapısı, 60’tan fazla firma ve 9.500
kişilik nitelikli işgücüyle öne çıkmaktadır. Ülkemizde yıllık yaklaşık 50
milyon dolar değerinde titanyum alaşımı ithalatı yapılmaktadır. Uçak ve motor
parçalarında kullanılan yüksek alaşımlı metallerin üretimi, dışa bağımlılığı
azaltarak yüksek katma değer sağlayacaktır.
Raylı
Sistemler Sektöründe Kullanılacak Yeni Nesil "Akıllı Vagon" Üretimi
Raylı
Sistemler Kümelenmesi; kaynaklı ve talaşlı imalat, montaj, döküm, kompozit ve
Ar-Ge alanlarında çalışan 45 işletmeden oluşmaktadır. Bu işletmelerin 30’u
Eskişehir’de faaliyet göstermekte olup, yaklaşık 3.000 kişilik istihdam
sağlamaktadır. TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğünde 1.000’den fazla personelle
yürütülen üretim, şehri sektörde ana üretim merkezi yapmıştır. Yeni nesil
sensör ve yapay zekâ destekli akıllı vagonlara artan talep, ildeki bu kapasite
ve deneyimle birleştiğinde önemli bir yatırım fırsatı sunmaktadır.
Sodyum
silikat ve Zeolit 4A; deterjan, seramik, su arıtma ve kimya gibi pek çok
sektörde kullanılan stratejik hammaddelerdendir. Özellikle seramik sektöründe
güçlü bir üretim altyapısına sahip olan Eskişehir ve çevresi, bu hammaddelerin
üretimine yönelik yatırımlar için stratejik bir konumda yer almaktadır.
Savunma,
havacılık ve beyaz eşya sektörlerinde karmaşık bileşenlerin üretimi, mikron
düzeyinde hassasiyet sağlayan gelişmiş ölçüm ve test sistemleri
gerektirmektedir. Eskişehir’de bu alanda faaliyet gösteren firmalar ve
yetkinlik söz konusu olup, şehir metal işleme takım tezgahlarının parça ve
aksesuar üretiminde de önemli bir merkez konumundadır. Bu yatırımla mevcut
yetkinliklerin güçlendirilmesi, yerli üretim kapasitesinin artırılarak
stratejik sektörlerde dışa bağımlılığın azaltılması, ülkemizin teknolojik
yetkinliğinin ve rekabet gücünün artırılması amaçlanmaktadır.
Biber
Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Kapsaisin vb.)
Gaziantep
ve çevre illeri, yıllık 250 bin tonun üzerindeki üretim kapasitesiyle ülkemizin
önemli kırmızı biber üretim merkezlerindendir. Söz konusu yatırımla, biber
işleme sürecinde oluşan atıkların endüstriyel ölçekte işlenerek gıda, ilaç,
kozmetik ve savunma sanayinde kullanılan kapsaisin gibi yüksek katma değerli
yan ürünlere dönüştürülmesi amaçlanmaktadır.
Sitrik
Asit Üretimi
Ülkemizin
en büyük gıda üretim merkezlerinden birisi olan Gaziantep, güçlü sanayi
altyapısı ve yüksek ihracat kapasitesiyle önemli bir yatırım ekosistemine
sahiptir. Gıda, ilaç, kozmetik ve kimya sanayilerinde yaygın olarak kullanılan
sitrik asit, dünya genelinde 3 milyar doları aşan bir pazar büyüklüğüne
sahiptir. Ülkemizde 2024 yılında 35 bin ton sitrik asit ithalatı yapılmış olup,
yerli üretimin sınırlı olması ve ürünün talebi bu alandaki yatırımlar için bir
fırsat sunmaktadır.
Rejenere
İplik Üretimi
Gaziantep,
makine halısında küresel ihracatın %65’ini gerçekleştirerek tekstil ve halı
üretiminde küresel bir merkez konumundadır. Yüksek üretim kapasitesi, ilde
önemli miktarda halı ve tekstil atığının ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
Kurulacak tesis, sanayiye düşük maliyetli ve sürdürülebilir bir hammadde
kaynağı sunarken, atıkların işlenerek katma değerli ürünlere dönüştürülmesini
sağlayacaktır. Geri dönüşümle elde edilen rejenere iplikler; hazır giyim, ev
tekstili, mobilya, ayakkabı ve temizlik ürünleri gibi çeşitli sektörlerde
kullanılabilecektir.
Orta
ve Yüksek Teknolojili Tekstil Makineleri Üretimi (Triko, fikse, büküm makinesi
vb.)
Ülkemizin
en büyük sanayi merkezlerinden birisi olan Gaziantep, tekstil sektöründeki
güçlü üretim kapasitesiyle küresel rekabette önemli bir konuma sahiptir.
Büyüyen tekstil sanayisi, yüksek kaliteli ve ileri teknolojiye sahip makinelere
olan talebi artırmaktadır. Elektronik düz örme, fikse büküm gibi orta ve yüksek
teknolojili tekstil makinelerinin yerli üretimi, Gaziantep’in gelişmiş
makine-metal sanayi altyapısıyla birleşerek stratejik bir yatırım fırsatı
sunmaktadır. Bu yatırım, katma değeri yüksek üretimi destekleyecek ve dışa
bağımlılığı azaltacaktır.
Fındık
Kabuğu veya Çay Atıklarından Katma Değerli Ürün Üretimi (Aktif karbon, pelet,
kompozit palet vb.)
2024
yılında Giresun’da 94 bin ton fındık üretilmiş olup, yaklaşık 47 bin ton fındık
kabuğu atığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca, ilde yıllık 30 bin ton çay üretiminden
yaklaşık 750 ton çay atığı oluşmaktadır. Bunun yanı sıra, 323 bin hektarlık
geniş orman alanları da yatırımın hammadde teminini destekleyen önemli bir
kaynak sunmaktadır. Özellikle çevre teknolojilerinde, su ve hava arıtımında
kritik öneme sahip olan aktif karbon üretimi, bu atıkların katma değeri yüksek
ürünlere dönüştürülmesinde öne çıkmaktadır.
Kış
Turizmi Konaklama Merkezi
Giresun
ili, sahip olduğu yüksek rakımlı yaylalar ve eşsiz doğal güzellikleri ile kış
turizmi açısından büyük bir potansiyel barındırmaktadır. Turizm Merkezlerindeki
yaylalar yaz turizminde yoğun ilgi görmektedir. Kış aylarında ise uzun süreli
kar yağışı, ormanlık alanları ve doğasıyla, kayak ve snowboard gibi kış
sporları için uygun koşullara sahiptir. Turizm İşletme Belgeli konaklama
tesislerinde ortalama 350 bin geceleme rakamlarına ulaşılmıştır. Ayrıca ildeki
turizm merkezlerinin ulaşım güzergâhı üzerinde bulunan Göksu Travertenleri ve
Mavi Göl, yıllık yaklaşık 500 bin ziyaretçiye hizmet veren bölgesel bir turizm
çekim merkezi haline gelmiş olup hâlihazırda devam eden proje çalışmaları ile
bu destinasyonlara gelen ziyaretçi sayısının 1 milyona yaklaşması ve bölgedeki
konaklama ihtiyacının da benzer ölçekte artması beklenmektedir.
Modüler
Mobilya Üretim Tesisi
Giresun,
323 bin hektara yaklaşan orman varlığı ve yıllık 300 bin m³ odun üretimiyle
güçlü bir hammadde kaynağına sahiptir. İlde ağaç ürünleri ve mobilya
sektörlerinde yaklaşık 1.350 kişiye istihdam sağlanmaktadır. Montaj kolaylığı,
taşınabilirlik ve ekonomik üretim avantajı sunan modüler mobilyalar, dünya
pazarında hızla büyüyen ve katma değeri yüksek bir ürün grubudur. Karadeniz
limanları sayesinde Kafkas ülkeleri ve Orta Asya pazarına erişim imkânı,
Giresun’u stratejik bir konuma taşımaktadır.
Çikolata
Üretim Tesisi
Giresun Tombul Fındığı AB Coğrafi İşaret tesciline sahip en kaliteli fındık türlerinden biridir. Giresun ili 2024 yılında 94 bin Ton fındık üretimi ile Türkiye’de 4. sıradadır. Giresun ilinde 2024 yılında 534 milyon dolar fındık ve mamulleri ihracatı yapılmıştır. Bu ihracatın önemli bir bölümünün de fındığın işlenmeden, sadece kırma ve/veya kavurma işlemiyle ihraç edilmiştir. Çikolata endüstrisi bakımından önemli bir yeri olan fındığın nitelikli bir kullanım alanında değerlendirilmesi yüksek katma değerli üretime geçişe imkan tanıyacaktır.
Asgari
1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretimi ve İşleme Tesisi
Gümüşhane;
yem bitkilerine elverişli yaylaları, düşük maliyetli meraları ve yıllık 55.000
tonluk süt üretimiyle Doğu Karadeniz’in önde gelen hayvancılık merkezlerinden
biridir. İlde toplam 80 bin adet üzerindeki büyükbaş hayvan varlığı,
sürdürülebilir hammadde arzı ve kaliteli süt üretimi açısından büyük bir
avantaj sunmaktadır. Ayrıca ilin dağlık ve temiz doğası, hayvan refahını
destekleyerek süt kalitesini artırmaktadır.
Triploid
Alabalık Yumurta ve Yavru Üretim Tesisi
Torul,
Kürtün ve Kelkit çayları çevresindeki 40’a yakın tesiste yılda yaklaşık 15
milyon adet yavru alabalık üretilmektedir. Kurulacak entegre ve ölçekli
yatırımla su varlıkları ekonomik olarak değerlendirilecek, triploid yavru
alabalık üretimi artırılacak ve RAS (geri dönüşümlü su sistemi) ile çevreci, su
tasarruflu, yüksek verimli bir üretim modeli uygulanacaktır. Bu sayede Doğu
Karadeniz Bölgesi’nde son 5 yılda üretim ve ihracat hacmi hızla büyüyen su
ürünleri sektöründe yumurta ve yavru bakımından dışa bağımlılık azaltılarak
bölgenin üretim ekosistemi desteklenecektir.
Feldspat
Cevheri İşleme ve Zenginleştirme Tesisi
Gümüşhane’nin
zengin feldspat ve kuvars rezervleri seramik, cam ve boya sanayi için stratejik
bir hammaddedir. Ülkemiz yılda 7 milyon ton feldspat üretimiyle dünya liderleri
arasında yer alırken kurulacak entegre tesisle, işlenmiş feldspat üretilecek;
kırma, öğütme, flotasyon ve paketleme gibi tüm süreçler yerinde
gerçekleştirilecektir. Gümüşhane Üniversitesi madencilik alanında Bölgesel
Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup yatırımın teknik ve akademik altyapısı
da güçlü şekilde desteklenebilecektir.
Mikronize
Kalsit vb. Katma Değerli Ürünler Üretimi
Gümüşhane,
46,6 milyon tonluk kireçtaşı rezervi ile mikronize kalsit üretimi için
stratejik bir konumdadır. Ülkemizin yıllık 4–5 milyon tonluk mikronize kalsit
talebi bulunmakta, bu ürün başta plastik, boya ve seramik sektörlerinde
kullanılmaktadır. İlde kurulacak tesisle mikronize ve kaplanmış kalsitin
üretilmesi hedeflenmektedir. Gümüşhane Üniversitesi madencilik alanında
Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup yatırımın teknik ve akademik
altyapısı da güçlü şekilde desteklenebilecektir.
Çinko
ve Kurşun İzabe Tesisi
Hakkâri
ile Çukurca arasında yer alan bölge, ülkemizin en büyük çinko ve kurşun
rezervlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bölgede yaklaşık 50 milyon ton
çinko-kurşun kaynağı olduğu tahmin edilmektedir. 2023 yılında Hakkâri’de
tüvenan ve pasa olarak toplam 2 milyon ton cevher çıkarılmıştır. Ancak bölgede
izabe tesisi bulunmadığı için madenler işlenmeden ihraç edilmekte ve daha sonra
işlenmiş ürün olarak geri ithal edilmektedir. Bu bölgeye kurulacak izabe
tesisiyle, çıkarılan madenlerin yerinde işlenmesi, ilave istihdam
oluşturulması, katma değer ve ihracat artışı hedeflenmektedir.
Dört Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Hakkâri, Mergabütan Kayak Merkezi, Cilo Sat Gölleri ve Zap Nehri gibi doğal zenginlikleriyle dağcılık, kayak ve rafting gibi doğa sporlarında önemli fırsatlar sunmaktadır. İlde bulunan sınır kapılarını yılda yaklaşık 2 milyon kişi kullanmaktadır. Hakkâri, İran ve Irak’tan gelen turistler için cazip bir merkezdir. Son yıllarda turist geceleme sayısında artış gözlenmekte ancak sınırlı sayıdaki konaklama tesisi artan talebi karşılamakta yetersiz kalmaktadır.
Su
Paketleme Tesisi
Hakkâri’nin
%80’i dağlık olup, 3.000 metrenin üzerindeki 30’dan fazla zirve bulunmaktadır.
Yoğun yağışlar ve yüksek zirveler nedeniyle kar yerde uzun süre kalmakta, ilde
görece su zenginliği oluşmaktadır. Ayrıca, Irak ülkemizin su ihracatında 9.
sıra yer almaktadır. İl hammadde ve lojistik avantajlarıyla su paketleme
yatırımları için fırsatlar sunmaktadır.
Keratin Üretimi ve Yün İşleme Tesisi (Keratin, yün ipi, lanolin vb.)
Hakkâri ve çevresindeki koyun varlığı ülkemiz toplamının yaklaşık %8’ini oluşturmaktadır. İlde küçükbaş hayvancılık yaygın olup Akkaraman koyunlarından elde edilen yapağının lanolin oranı düşüktür. Bu durum, keratin ve yün işleme yatırımları için fırsat sunmaktadır.
Filtre
Kağıdı Üretim Tesisi (Yağ/yakıt/hava/toz/endüstriyel baca/jeneratör/hava
kurutucu/hidrolik/boru hattı vb. filtre kağıtları)
Hatay,
yaklaşık 70 milyon adet yıllık filtre üretim kapasitesiyle ülkemiz üretim
hacminin %65’ini oluşturmaktadır. Hatay’dan birçok ülkeye filtre ihracatı
yapılmaktadır. Ancak, bu üretimin en önemli girdisi olan filtre kağıdı ithal
edilmektedir Söz konusu sektör dünyada 70 milyar dolarlık ticaret hacmine
sahiptir. Bu yatırımla değer zincirini güçlendirerek Hatay’ın filtre üretim
ekosisteminin tamamlanması ve sektörel kümelenmenin desteklenmesi
hedeflenmektedir.
Deri
İşleme Tesisi
Hatay’da geleneksel bir sektör olan dericilik, ayakkabıcılık başta olmak üzere birçok sektöre girdi sağlamaktadır. İlde “Kireçlik Yarma Ortak Kullanım Tesisi” ve “Deri Ortak Üretim Tesisi” gibi sektöre hizmet eden ortak kullanıma yönelik tesisler bulunmaktadır. Deri işleme tesisi yatırımı ile söz konusu tesislerden elde edilecek kaliteli ara mamuller, katma değeri yüksek nihai deri ürünlerine dönüştürülerek ihracatımızın artmasına katkı sağlayacaktır.
Yıkıntı Atıklarının Geri Kazanımı Tesisi
6
Şubat depremlerinden etkilenen illerimizde yaklaşık 100 milyon ton yıkıntı
atığı oluşmuş, bunun 45 milyon tonu Hatay’da meydana gelmiştir. Devam eden
kentsel dönüşüm çalışmalarıyla bu miktarın artması beklenmektedir. Bu yatırım
ile çevre ve insan sağlığı açısından risklerin önlenmesi, atıkların farklı
sektörlerde değerlendirilmesi ve bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına katkı
sağlanması hedeflenmektedir.
Paslanmaz
Hassas Döküm Tesisi
Hatay,
ana metal sanayi ve metal ürünleri imalatında yaklaşık 130 firma ve 18 binden
fazla çalışanıyla güçlü bir ekosisteme sahiptir. Sektörün rekabet gücünü
artırmak ve ileri teknolojiye dayalı altyapı geliştirmek amacıyla yüksek
kaliteli çelikten hassas parçaların üretilebileceği bir tesis kurulması
hedeflenmektedir. Bu yatırım ile savunma sanayi, enerji ve beyaz eşya gibi
sektörlerde yerli üretimin güçlendirilmesi ve Hatay’ın yüksek teknolojili
üretim kapasitesinin artırılması amaçlanmaktadır.
Meyve-Sebze İşleme ve Kurutma Tesisi (İşlenmiş ve dondurulmuş meyve/sebze, meyve suyu, uçucu yağ vb.)
Mikroklima iklimi ve verimli tarım arazileri sayesinde Iğdır’da 2024 yılında 77.971 ton meyve, 109.346 ton sebze üretilmiştir. Sınır kapılarına yakın coğrafi konumu, lojistik maliyetleri düşürerek ihracat odaklı üretimi cazip hale getirmektedir. Bu yatırımla hem raf ömrü uzatılmış ürünler üretilecek hem de katma değerli ürünlerle yeni pazarlara erişim sağlanacaktır.
Ambalaj
Ürünleri Üretimi Tesisi (Oluklu karton, oluklu olmayan kağıt ambalaj vb.)
Iğdır’da
gıda ürünleri imalatı öne çıkmaktadır. Kâğıt ve mukavvadan üretilen ambalajlar,
yaş meyve, sebze ve kuru gıdaların saklanması ve pazarlanması için önemlidir.
Sınır kapılarına ve ticaret yollarına yakınlığı ile dış ticaret potansiyeli
olan Iğdır, bu yatırım sayesinde başta tarım, hizmet ve gıda sanayi olmak üzere
lojistik, perakende ve ihracata yönelik sektörlere ileri bağlantı sunacaktır.
Asgari
1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Verimli
tarım arazileri ve hayvancılık potansiyeliyle Iğdır, entegre bir et işleme
tesisi için fırsatlar sunmaktadır. İl 997.101 küçükbaş ve 93.655 büyükbaş
hayvan varlığına sahiptir. İlde yonca ve mısır gibi yem bitkileri üretimi yem
maliyetlerini düşürmektedir. Bu yatırım, hayvancılığı geliştirip verimliliği
artıracak, maliyetleri azaltacak ve ürün standardizasyonunu sağlayacaktır.
Dört
Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Iğdır,
ülkemizin Orta Asya ve Kafkasya’ya açılan kapısı olup, Ağrı Dağı ve Tuzluca Tuz
Mağaraları önemli turizm destinasyonlarıdır. İlde 2024 yılında 75.047 yerli ve
16.962 yabancı turist konaklamış; Tuz Mağaraları 2021-2025 yılları arasında
yaklaşık 350.000 ziyaretçiyi ağırlamıştır. Iğdır’da en fazla 3 yıldızlı oteller
bulunmakta, konaklama kapasitesi sınırlı kalmaktadır. Artan turist talebini
karşılamak ve turizmde niteliği artırmak hedeflenmektedir.
Mantar
Kompostu Üretim Tesisi
Mantar
üretiminde önemli bir merkez olan Isparta, ülkemizde 75.340 tonluk toplam
üretimin %14’lük kısmını gerçekleştirmektedir. Isparta’da gerçekleştirilecek
mantar kompostu yatırımı ile üreticilerin girdi maliyetleri azaltılarak daha
erişilebilir hammadde tedariği sağlanacaktır.
Gül ve
Diğer Tıbbi ve Aromatik Bitki Özlerinden Katma Değerli Kozmetik Ürünleri Üretim
Tesisi
Isparta,
tıbbi ve aromatik bitki çeşitliliği ve endemizm oranı açısından oldukça
zengindir. Ülkemizdeki yağlık gül üretiminin yaklaşık %86sı Isparta’dan
karşılanmakta ve 35.500 dekar alanda 17 bin ton yağlık gül çiçeği üretimi
gerçekleştirilmektedir. Yatırım ile ilde üretilen gül yağı, gül suyu, gül
konkreti, gül absolütü ve diğer tıbbi aromatik bitki özlerinin daha yüksek
katma değere sahip kozmetik ürünlere dönüştürülmesi amaçlanmaktadır.
Meyve
ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Meyve tozu/granül, pektin,
selüloz, hemiselüloz vb.)
Geriatri
Turizmi Merkezi
2023 yılında dünya genelinde 60 yaş ve üzeri nüfus yaklaşık 1,1 milyar iken 2050 yılında bu rakamın iki katına çıkarak 2,1 milyara ulaşması beklenmektedir. İleri yaş turizmine talep de katlanarak büyümektedir. Antalya Havalimanına 1,5 saatlik mesafede yer alan Isparta, dört mevsim elverişli iklimi, tıp fakültesi, modern şehir hastanesi ve engelsiz ağız diş sağlığı hastanesi gibi güçlü sağlık altyapısıyla geriatri turizmi için uygun bir yatırım ortamı sunmaktadır.
Tasarım,
Moda veKreatif Üretim Atölye Yatırımları (Moda tasarım, üretim, inovasyon ve
prototipleme merkezleri, tasarım kampüsleri, zanaat ve dijital tasarım
birleşimli merkezler vb.)
Ülkemiz
endüstriyel tasarım başvurularında dünyada ikinci sırada yer almaktadır. Bu
başarıda 1.357 Ar-Ge merkezinin 432’sine ve 340 tasarım merkezinin 153’üne ev
sahipliği yapan, ayrıca UNESCO “Tasarım Şehri” unvanına sahip İstanbul’un
katkısı büyüktür. Ülkemizin 17,9 milyar dolarlık hazır giyim ve konfeksiyon
ihracatının %67,8’i İstanbul’dan gerçekleştirilmektedir. İstanbul’un bu alanda
küresel bir merkez haline gelmesi hedeflenmektedir.
Simgesel
Mimari Yatırımlar (Kente kimlik kazandıran ikonik ve simgesel mimari projeler
vb.)
İstanbul,
tarihi mirası ve güncel mega projeleriyle dünya çapında tanınan güçlü bir kent
kimliğine sahiptir. Hayata geçirilmesi planlanan yeni simgesel mimari
projelerle, 2024 yılında 18,5 milyonu aşan ziyaretçi sayısının artması
beklenmektedir. İstanbul’un küresel şehir kimliğini güçlendirmek ve
uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla bu yatırımın desteklenmesi
öngörülmektedir.
Görsel-İşitsel
Prodüksiyon ve Stüdyo Altyapısı Yatırımları (Film/dizi çekim platoları,
post-prodüksiyon, animasyon ve VFX stüdyoları, dijital ikiz kütüphanesi, oyun
stüdyosu vb.)
Ülkemiz
dizi ihracatında dünyada üçüncü sıraya yükselerek önemli bir başarı elde
etmiştir. Ayrıca, oyun sektöründe faaliyet gösteren İstanbul merkezli iki
teknoloji girişimi milyar doların üzerinde değerlemeye ulaşmıştır. İstanbul’un
bu alanda küresel bir şehir kimliği kazanması, küresel rekabette öne çıkması ve
güçlü bir kreatif üretim ekosistemi oluşturması desteklenecektir.
Nitelikli
Kültür Endüstrileri Yatırımları (Sanat bankası, müze, sahne sanatları gösteri
merkezi, multidisipliner kültür/etkinlik kompleksleri, fuar merkezleri vb.)
İstanbul,
sahne sanatları alanında öncü bir konumdadır. 2024 verilerine göre yaklaşık 35
bin tiyatro gösterisinin 13 bini İstanbul’da sahnelenmiş ve toplam 2,8 milyon
izleyiciye ulaşılmıştır. İstanbul, kongre şehirleri sıralamasında ise Avrupa’da
15’inci, dünyada ise 20’nci sırada yer almaktadır. Sergi, performans, atölye ve
tanıtım etkinliklerine ev sahipliği yapabilen; kültürel ve ticari işlevleri
içeren sanat, gösteri ve fuar merkezlerinin kurulmasıyla sektör için iş birliği
ve ağ kurma ortamı geliştirilecektir. Böylece İstanbul, kreatif ekonomi
alanında küresel ölçekte rekabet gücünü artıracaktır.
Rulman Üretimi
Ülkemizde
rulman talebinin önemli bir kısmı ithalat ile karşılanmaktadır. Rulmanın iç
talebinin sanayinin büyümesiyle yıllar içerisinde artacağı öngörülmekte olup
rulman üretimin yerlileştirilerek ithalatının azaltılması makine ekipman imalat
sanayimiz için önemlidir. İzmir, güçlü üretim kabiliyeti, elverişli liman ve
lojistik altyapısı ile rulman üretimi için fırsat sunmaktadır.
Yüzer Deniz Üstü Rüzgar Türbini Platformu Üretim Tesisi
Denizüstü rüzgâr enerjisi, dünya ve Avrupa ölçeğinde yükselişte olan sektörlerdendir. Ülkemiz 2035 yılında 5 GW denizüstü kurulu güce sahip olmayı hedeflemektedir. İzmir, mevcut rüzgâr potansiyeli, bölgede kümelenen ekipman üretim sektörü, lojistik altyapısı, sektördeki nitelikli insan kaynağı ve önemli uluslararası firmaların varlığı sayesinde, yatırım için öne çıkmaktadır.
Sürdürülebilir
Havacılık Yakıtı (SAF) için Bitkisel Atık Yağdan Hammadde Üretimi
Fosil
bazlı jet yakıtlara kıyasla daha düşük sera gazı emisyonu sağlayan SAF’ın, AB
ve ülkemiz mevzuatları doğrultusunda 2025 yılından itibaren en az %1 oranında
mevcut jet yakıtlarına karıştırılarak kullanımı zorunlu tutulmuştur. SAF
üretiminde, işlenmiş atık yağ kullanılmaktadır. Türkiye’nin en büyük rafineri
ve petrokimya tesislerine ev sahipliği yapan İzmir bitkisel atık yağ işleme
potansiyeline de sahiptir. Zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve diğer bitkisel yağların
üretiminin bölge tarımında önemli yer tutması SAF üretiminde kullanılabilecek
atık hammaddenin temininde avantaj sağlamaktadır.
Tarımsal
Atıklardan Selüloz Üretim Tesisi
Ülkemiz,
kâğıt üretiminde dünya sıralamasında 20’nci, tüketimde 15’inci sırada yer
almaktadır. Kâğıt sektörünün en büyük maliyet kalemi selüloz için çoğunlukla
ithal ikame ürün kullanılmaktadır. Selüloz hammaddesine alternatif olarak,
tarımsal atıkların değerlendirilmesi mümkündür. İzmir, tarımsal üretim ve
tarımsal atık miktarı açısından Türkiye’nin önde gelen illerindendir. Bu
atıkların sanayiye kazandırılmasıyla yaklaşık 200 bin ton selüloz üretimi
gerçekleştirilebilecektir.
Kahramanmaraş’ın Afşin-Elbistan bölgesindeki linyit sahasında, kömür katmanları arasında yaklaşık 1 milyar ton kil rezervi bulunmakta ve bu rezerv henüz kullanılmamaktadır. Karbon emisyonunu azaltmak için alternatif bir ürün olan aktive edilmiş kil, özellikle Avrupa ülkeleri çimento üretiminde stratejik bir girdi olarak değerlendirilmektedir. Yeşil dönüşüme katkı sağlayan ve çimento sektörünün dönüşümünü destekleyen kalsine kil üretimi hem katma değerli üretime geçişi hem de diğer sektörlerde dönüşümü hızlandıracaktır.
Bakalit Ham Maddesi Üretimi (Bakalit reçinesi, bakalit tozu vb.)
Kahramanmaraş, metal mutfak eşyaları sektöründe faaliyet gösteren 80 firma ve yaklaşık 5.000 kişilik istihdamıyla Türkiye’nin önde gelen üretim merkezlerindendir. Sektörde kullanılan bakalit hammaddesinin Kahramanmaraş’ta üretilmesi tedarik zincirini güçlendirecek, maliyetleri düşürecek ve ilin orta-yüksek teknolojili üretim kapasitesini artıracaktır.
Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto, tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi ve/veya diğer hayvan yemleri vb. )
Kahramanmaraş, sahip olduğu su kaynakları ve barajlarıyla Türkiye’nin iç su potansiyeli en yüksek illerindendir. İlde son beş yılda tatlı su balığı yetiştiriciliği kapasitesi 3 kat artmış olup, 2025’te üretimin 16.000 ton seviyesini aşması beklenmektedir. Bu yatırım ile su ürünleri işleme kapasitesinin yükseltilmesi, verimlilik kayıplarının önlenmesi ve küresel pazarda maliyet avantajı sağlanması hedeflenmektedir.
· Leonardit ve Gidyadan Organomineral Gübre Üretimi
Kahramanmaraş’ın Afşin-Elbistan bölgesindeki linyit havzasın da 1 milyar ton leonardit ve 4 milyar ton gidya rezervi bulunmaktadır. Organik madde ve mineral içeriği sayesinde bu kaynaklar; gübre üretiminin yanı sıra kozmetik, ilaç, su arıtma ve hayvan yemi gibi farklı alanlarda değerlendirilmektedir. Bu yatırım ile Kahramanmaraş’ta organomineral gübre üretim kapasitesinin artırılması hedeflenmektedir.
· Alaşımlı Çelik Üretim Tesisi
Karabük, ülkemizin ilk entegre demir-çelik tesisiyle güçlü bir metalürji altyapısına ve nitelikli iş gücüne sahiptir. Ülkemizde 38,3 milyon ton çelik tüketilirken, üretim 37 milyon tonda kalmış olup özellikle alaşımlı çelik çubuklar, filmaşinler ve profillerde dışa bağımlılık yüksektir. Karabük’te yapılacak alaşımlı çelik üretimi; yerli üretimi artıracak, ithalata bağımlılığı azaltacak ve Karabük’ü yüksek katma değerli özel çelik üretiminde rekabetçi bir merkez haline getirecektir.
· Uzun Çelik Tabanlı Stratejik Ürün Grupları Üretimi (Nitelikli bağlantı elemanları, özel geometriye ve dayanıma sahip cıvata, somun vb.)
Karabük, köklü demir-çelik altyapısı, kaliteli hammadde kapasitesi ve lojistik avantajlarıyla savunma sanayi, havacılık, otomotiv ve enerji gibi stratejik sektörlerde önemli olan nitelikli bağlantı elemanları üretiminde güçlü bir potansiyele sahiptir. Bu alanda ihracatımız 800 milyon dolar seviyesindeyken küresel pazar 50 milyar doları aşmıştır. Yatırım, yerli üretimi ve ihracatı artıracak ve Karabük’ü katma değerli girdiler sağlayan bir üretim üssü haline getirecektir.
· Sıcak Daldırma Galvaniz Tesisi
Dünya genelinde yaklaşık 40 milyar dolarlık ticaret hacmine sahip galvanizli ürün pazarında ülkemizin üretim ve ihracat potansiyeli bulunmaktadır. Karabük, güçlü demir-çelik altyapısı, metalik çinko üretim kapasitesi ve stratejik konumuyla galvanizleme yatırımı için ideal bir konumdadır. Karabük’te yapılacak yatırım üreticilere maliyet avantajı sağlayacak, katma değerli üretimle ihracatı güçlendirecektir.
· Endüstriyel Orman Ürünleri Üretim Tesisi (OSB, MDF ve sunta gibi ahşap bazlı levhalar, ahşap oyuncak, ev eşyası, hediyelik eşya vb.)
Karabük’ün yüzölçümünün %73,9’u ormanlarla kaplıdır. Dünya genelinde OSB, MDF ve sunta pazarlarının toplam büyüklüğü yaklaşık 100 milyar dolardır. Yapılacak yatırım, katma değerli ahşap ürün üretimi ile sanayi çeşitliliğini artıracak ve ihracat kapasitesini artıracaktır.
· Keratin Üretimi ve Yün İşleme Tesisi (Keratin, yün, yün ipi, lanolin vb.)
Karaman’da yaklaşık 790 bin küçükbaş hayvan bulunmaktadır. İlde keratin üretiminde yaygın olarak değerlendirilen Merinos koyunu sayısı 122 bin olup, il Merinos sayısı açısından ülkemizde 7. sıradadır. Su kaynakları kısıtlı olan ilde öngörülen bu yatırımla, elde edilen yapağının ekonomik olarak değerlendirilmesini sağlanacak, istihdam ve gelir artışı sağlanacaktır.
· Hassas Tarım Ekipmanları ve Tarım Makineleri Üretimi (Tarımsal amaçlı hasat makineleri vb.)
Karaman’da tarım sektörünün Gayrisafi Katma Değer (GSKD) içindeki payı %38,32 olup tarım başat sektördür. İlde “Makine ve Ekipman İmalatı” sektöründe 119 firma faaliyet göstermektedir. Ayrıca, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’nin hassas tarım ve yenilikçi işleme teknolojileri alanında ihtisas üniversitesi olarak belirlenmesi, sektöre akademik destek sağlamaktadır. Tarımsal yoğunluk, sanayi altyapısı, eğitim-araştırma kurumları ve lojistik avantajlar Karaman’ı tarım sektöründe yapılacak yatırımlar için cazip kılmaktadır.
Paketlenmiş Hazır Gıda Üretim Tesisi (Savunma sanayine yönelik gıda üretimi vb.)
Karaman’da bisküvi ve unlu mamuller sanayisinin gelişmesi, gıda makineleri ve ambalaj sanayisinin de gelişmesini sağlamıştır. Bu durum, şehri paketlenmiş hazır gıda yatırımları için avantajlı kılmaktadır. Ayrıca, ülkemizin deprem riski en düşük ili olan Karaman, stratejik konumuyla olası afetlerde güvenli ve hızlı gıda tedariki için ideal bir merkezdir.
Meyve ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Meyve tozu/granül, pektin, selüloz, hemiselüloz vb.)
Karaman, ülkemiz elma üretiminde ikinci sırada yer almaktadır. 2024 rakamlarıyla ilde yıllık 685 bin ton elma üretimi yapılarak ülkemiz üretiminin %15,5’i karşılanmaktadır. Ayrıca, Karaman’da bisküvi, çikolata, şekerleme ve süt ürünleri sektörleri kümelenmiştir. İlin ham madde ve pazara yakın olması; meyve tozu, meyve şekerlemesi, pektin ve benzeri yatırımlar için önemli fırsatlar sunmaktadır.
· Yüksek Ekonomik Değere Sahip Endüstriyel Süt Ürünleri Üretimi (Çiğ süt, süt asidi, kazein, süt protein izolatı/ süt protein konsantresi, rennet kazein, peynir altı suyu protein izolatı/konsantresi, saf rafine laktoz vb.)
Kars, 604.323 büyükbaş hayvan varlığıyla ülkenin büyükbaş hayvan merkezleri arasında yer almaktadır. Özellikle süt ve süt ürünleri üretimi yapan işletme sayısı il genelinde gelişme göstererek 62’ye, il ekonomisinin kilit ürünlerinden birisi olan kaşar peyniri üretimi ise 18.100 tona ulaşmıştır. Sanayi faaliyetleri süt ve süt ürünleri imalatına dayalı olan ilde, üretim sonucunda ortaya çıkan peynir altı suyu geri dönüştürülememekte, çevresel zararlara yol açmaktadır. Endüstriyel süt ürünleri üretimiyle katma değeri yüksek ürünler ekonomiye kazandırılacaktır.
· Entegre Kaz Yetiştiriciliği ve Ürünleri İşleme Tesisi (Palaz, kaz yumurtası, kaz eti ve kısımları vb.)
Kars, 533.316 kaz varlığıyla ve ülkemiz üretiminin %41’ini sağlayarak birinci sıradadır. Ancak ilde kesim ve paketleme üzerine işletme bulunmamakta, gastronomi turizmi açısından önemli olan bu ürünün arzı yetersiz kalmaktadır. Kaz tüyü ve elyafı ise yastık ve uyku ürünlerinde kullanılan, küresel pazarda talep gören katma değerli ürünlerdir.
· Beş Yıldızlı Konaklama Tesisi
2024 yılında 193.707 kişiyi ağırlayan Kars, toplam geceleme sayısını 2014-2024 arasında yaklaşık 4 kat artırarak (346.009) turizmde önemli gelişme kaydetmiştir. Kış, doğa ve kültür turizmiyle öne çıkan il merkezinde henüz 5 yıldızlı otel bulunmamakta, yalnızca Sarıkamış’ta 3 adet 5 yıldızlı otel yer almaktadır. Bu yatırımla kapasite eksikliğinin giderilmesi, hizmet kapasitesinin geliştirilmesi ve nitelikli pazara alternatif sunulması amaçlanmaktadır.
· Kavılca Buğdayından Dondurulmuş Unlu Mamul Üretimi (Ekmek, pizza, hamur, pasta vb.)
13.000 yıllık geçmişe sahip, genetik yapısını koruyan ve ağırlıklı olarak Kars ve çevresinde yetişen kavılca buğdayı, ülkemizin önemli gen kaynaklarından birisidir. Bu ürün değişmeyen genetik yapısı ve düşük gluten değeriyle gıda güvenliği açısından önem arz etmektedir.
· Asgari 1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Kastamonu, 275 bin büyükbaş ve 75 bin küçükbaş hayvan varlığıyla Türkiye’nin önde gelen besicilik merkezlerinden biridir. Zengin mera ve yem bitkisi üretim imkanları ile et işlemede sahip olduğu geleneksel birikim ve ustalık, hayvancılığın sürdürülebilir ve düşük maliyetli yapılmasına olanak tanımaktadır. İlin güçlü tarım ve hayvancılık ekosistemi, modern entegre et işleme tesisleriyle desteklendiğinde kırmızı et arzı güçlendirilecek ve katma değerli üretim sağlanacaktır.
· Çapraz Lamine Ahşap Panel Üretimi Tesisi
Kastamonu 144.866.369 m³ orman varlığı ile ülkemizde 1. sırada yer almaktadır. İlin hammaddeye erişim kolaylığı ve orman ürünleri sektöründeki köklü geçmişi katma değerli yapısal ahşap malzemelerin üretimi açısından fırsatlar sunmaktadır. Çapraz Lamine Ahşap (CLT) üretimiyle çok katlı yapıların yapısal ahşap ile inşasında önemli bir adım atılmış olacak ve yapısal ahşap pazarı büyüyecektir. Kastamonu Üniversitesi ormancılık ve tabiat turizmi alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesidir.
· Modüler Mobilya Üretimi Tesisi
Kastamonu, verimli orman varlığıyla Türkiye’de ilk sırada yer almakta, ağaç ve orman ürünleri sektöründe büyüklük, başatlık ve uzmanlaşma bakımından öne çıkmaktadır. Hammaddeye kolay erişim ile İstanbul ve Ankara gibi büyük pazarlara yakınlık, Kastamonu’yu cazip bir üretim merkezi haline getirmiştir. Köklü mobilya geleneğiyle dikkat çeken il, modüler mobilya üretiminde büyük bir potansiyele sahiptir. 2024 yılında küresel modüler mobilya pazarı 73,25 milyar dolara ulaşmış olup, 2024–2031 döneminde sektörde %5 yıllık büyüme öngörülmektedir. Ayrıca, Kastamonu Üniversitesi ormancılık ve tabiat turizmi alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup Ahşap Kültürünü Uygulama ve Araştırma Merkezi; Ar-Ge çalışmaları, tasarım ve malzeme inovasyonu gibi alanlarda bilimsel ve teknik altyapı sunmaktadır.
· Kenevir İşleme Tesisi (Kenevir elyafı vb.)
Kastamonu, tarihsel olarak yoğun kenevir üretimiyle öne çıkan ve bu alanda köklü bir kültürel mirasa sahip olan bir ildir. Geçmişte sahip olduğu üretim tecrübesi ve tarımsal altyapı, günümüzün sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda yeniden değerlendirilmeye açıktır. Kastamonu kenevir üretiminde Türkiye genelinde ikinci sırada yer almaktadır. İl ülkemizde kenevir üretimine izin verilen bölgeler arasında yer almakta ve kenevir tarımı için son derece uygun ekolojik koşullar sunmaktadır.
· Elektrikli Ev Aletlerinde veya Ölçüm Cihazlarında Kullanılan Yüksek Katma Değerli Ürünlerin İmalatı (Sensörler, mikro denetleyiciler, led ekranlar, elektronik pasif bileşenler vb.)
Kayseri, yıllık ortalama 666 milyon dolarlık ihracatıyla elektrikli teçhizat imalatında Türkiye’nin önde gelen üretim merkezlerinden biridir. Kayseri ve ülkemizin genelinde bu üretimin girdilerinden olan sensörler ve ölçüm cihazları ithal edilmektedir. Bu yatırımlarla elektrikli ev aletleri sektörünün uzmanlaşması, kümelenme potansiyellerinin artırılması ve yüksek teknoloji üretime geçiş hedeflenmektedir.
· Sivil Havacılık Ürünleri İmalatı (İnsansız hava aracı ve eğitim uçağı iniş takımı aksam ve parçaları vb.)
Kayseri, savunma ve havacılık sanayisinde güçlü üretim altyapısı ve nitelikli iş gücüyle önemli bir merkez konumundadır. Ana bakım tesisleri, bakım-onarım merkezleri ve hava ikmal kapasitesiyle dikkat çekmektedir. Ayrıca, Türkiye’nin ilk havacılık odaklı mesleki ve teknik Anadolu liselerinden birine ev sahipliği yaparak sektöre nitelikli insan kaynağı kazandırmaktadır. Kayseri’nin güçlü sanayi altyapısı ve uzmanlığı ile sektörün üretim kabiliyetlerinin üst sıralara taşınması hedeflenmektedir.
· Enerji Depolama Sistemleri Üretim Tesisi (Prizmatik pil vb.)
Kayseri, 1980’lerden bu yana batarya üretiminde köklü bir geçmişe sahiptir. Günümüzde üniversiteler ve teknoparklarda bu alana yönelik Ar-Ge faaliyetleri devam etmektedir. Kayseri’nin mevcut Ar-Ge altyapısı ve enerji depolama teknolojilerindeki üretim kabiliyeti prizmatik pil ve batarya teknolojileri gibi alanlarda yüksek katma değerli üretimi geçişe imkan tanımaktadır.
· Mobilya Sektöründe İleri-Geri Bağlantılı Katma Değeri Yüksek Ürünlerin Üretimi (TDI, fermuar, teknik tekstil, nitelikli bağlantı elamanları vb.)
Kayseri mobilya, döşemelik kumaş, yatak ve ev tekstili üretiminde uzmanlaşmıştır. Ancak, sektörlerde kullanılan tamamlayıcı ürünlerde dışa bağımlılık devam etmektedir. Bu ürünlerin yerli üretimi; zamanında tedarik, düşük maliyet ve yüksek kalite avantajlarıyla sektörün rekabet gücünü artıracak, bölge sanayisinin katma değerini yükseltecektir.
· Biyodizel Üretim Tesisi
Kırıkkale, ülkemizin en önemli petrol rafinerilerinden birine ev sahipliği yapmakta olup, burada üretilen motorine yasal düzenlemeler gereği binde beş oranında biyodizel katkısı yapılması zorunludur. Kırıkkale ve çevresinde yıllık yaklaşık 75 bin ton ayçiçeği tohumu ve 10 bin tonun üzerinde aspir tohumu üretimiyle güçlü bir hammadde potansiyeli bulunmaktadır. 2024 itibarıyla küresel biyodizel pazarının büyüklüğü yaklaşık 46 milyar dolardır. Tarım, petrol, doğal gaz ve geri dönüşüm sektörleriyle geri bağlantılı; taşımacılık, enerji üretimi ve kimya sanayisiyle ileri bağlantılı sektör olması sayesinde çok sayıda sektörü destekleyen biyodizel, entegre kalkınmayı güçlendiren stratejik bir yatırım alanı olarak öne çıkmaktadır.
· Membran Üretim Tesisi
Kırıkkale’de bulunan rafineride, bitümlü membran üretiminin ana hammaddesi olan bitümden yılda yaklaşık 822 bin ton üretilmektedir. Ülkemizde kullanılan su yalıtım ürünlerinin %70’inden fazlasını bitümlü membranlar oluşturmakta olup bu ürünlere olan yüksek talep yatırım açısından önemli bir pazar potansiyeli oluşturmaktadır.
· Biyoetanol Üretim Tesisi
Kırıkkale’de faaliyet gösteren petrol rafinerisinde üretilen temel ürünlerden biri olan benzin için % 2 oranında biyoetanol katkısı zorunludur. 2024 yılı sonu itibarıyla, Kırıkkale ve çevre illerinde biyoetanol üretiminde kullanılabilecek yaklaşık 1,1 milyon ton buğday, 1,7 milyon ton patates ve 2,1 milyon ton şeker pancarı üretilmiştir. Ayrıca, Kırıkkale Üniversitesi bünyesinde Ahiler Kalkınma Ajansı desteğiyle kurulan Biyouyumluluk, Yakıt ve Çevre Analiz Laboratuvarı Ar-Ge faaliyetleri için gerekli altyapıyı sunmaktadır.
· Silah ve Silah Parçaları Üretim Tesisi
Ülkemizin ilk Silah Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, Kırıkkale’de yer almakta olup, il savunma sanayine yönelik üretim yapan çok sayıda firmaya ev sahipliği yapmaktadır. İlde 2024 yılında 6,4 milyon dolar tutarında silah ve mühimmat ihracatı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca üniversite bünyesinde faaliyet gösteren teknopark, savunma sanayi firmalarına Ar-Ge odaklı üretim ve geliştirme imkânı sunarak sektörel yenilikçiliği desteklemektedir. Kırıkkale’nin sektörel uzmanlığının geliştirilmesi, kümelenmenin geliştirilmesi ve yüksek katma değerli üretimin desteklenmesi hedeflenmektedir.
· Jeotermal Sera Tesisi (Asgari 50 dekar otomasyon sera)
Kırklareli, 60 °C sıcaklıktaki jeotermal kaynakları ve elverişli tarım arazileri ile jeotermal sera yatırımlarında öne çıkmakta olup hem iç pazara hem de Avrupa pazarlarına yönelik hızlı ve taze ürün sevkiyatı açısından avantajlı bir konumdadır. Bölgede yeni jeotermal sahaların ruhsatlandırılması, Kırklareli’nin seracılık faaliyetlerinde cazibesini artırmaktadır.
· Asgari 2500 Küçükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretimi ve İşleme Tesisi
Kırklareli, verimli meraları, yem bitkisi üretim potansiyeli ve güçlü küçükbaş hayvancılık altyapısıyla öne çıkmaktadır. 2025 verilerine göre, il 358.017 küçükbaş hayvan varlığına ve 2.758 kayıtlı işletmeye sahiptir. Bu işletmelerin çoğu küçük ölçekli olup, büyük ölçekli modern bir entegre süt işleme tesisi bulunmamaktadır. Trakya’nın en saf Kıvırcık koyun sürülerinin Istrancalarda yer alması, bölgenin genetik mirasını ve doğal kaynak avantajını göstermektedir. Coğrafi işaretli Kırklareli Kıvırcık Kuzu Eti ve Kıvırcık koyun sütünden elde edilen süt ürünleri, ilin katma değerli üretim ve markalaşma potansiyelini destekleyerek önemli yatırım fırsatları sunmaktadır.
· Ağaç Ürünlerinden Yüksek Nitelikli Zemin, Dış Cephe Malzemesi ve Büro Mobilyaları İmalatı
Kırklareli, %39’u ormanlarla kaplı yapısı, geniş hammadde kaynakları ve konumu ile yüksek nitelikli zemin, dış cephe malzemesi ve büro mobilyası üretimi için ideal bir yatırım ortamı sağlamaktadır. Ayrıca, Türkiye’nin mobilya ihracatı son 5 yılda 92 milyon dolara ulaşmıştır. Preslenmiş ahşap ürünlerine olan talep, iç pazarın yanı sıra ihracat pazarlarında da artmaktadır.
· Maya Üretim Tesisi (Kuru maya, yaş maya vb.)
Kırklareli, geniş tarım arazileri ve lojistik imkânlarıyla maya üretimi için düşük maliyet ve hızlı üretim avantajları sunmaktadır. İlin İstanbul ve Avrupa pazarlarına yakınlığı, bölgedeki 250nin üzerinde gıda ve içecek imalat işletmesi üretilen mayanın hızlıca iç ve dış pazarlarda alıcı bulmasını sağlamaktadır. Ülkemiz dünya maya ihracatında ikinci sırada yer alırken, Kırklareli’nden 2024 yılında 45.725 ton ihracat yapılmıştır.
· Flakon ve Cam Ambalaj Üretim Tesisi
Kırşehir, cam üretiminin temel hammaddesi olan silisyum dioksit (SiO₂) içeren kuvars kumlarının zengin doğal yataklarına sahiptir. Bu potansiyel, özellikle gıda, sağlık, kozmetik ve kimya sektörlerine yönelik cam ambalaj ve flakon üretimi için büyük avantaj sunmaktadır. 2024 yılında 67,28 milyar dolar büyüklüğe ulaşan küresel cam ambalaj pazarı dikkate alındığında, bu alandaki yatırım Kırşehir’in ekonomik büyümesine ve ülkemizin ihracat hacmine güçlü katkılar sağlayacaktır.
· Beş Yıldızlı Termal Otel ve Kongre Merkezi
İl merkezinde yer alan Terme Jeotermal Alanı çevresi turizm tesis alanı olarak ilan edilmiş olup bu bölge oteller bölgesi olarak yatırımcı beklemektedir. Ayrıca, bölgede hazineye ait 8 adet büyük turizm tesisine yönelik parseller de yatırımcılara tahsis edilebilir durumdadır. Bu yatırım, Kırşehir’in termal turizmle birlikte alternatif turizm türleri bakımından da gelişmesine katkı sağlayacaktır. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi jeotermal ve tarım alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup bu alanda yetkinlik ve teknik altyapıya sahiptir. Ayrıca üniversite bünyesinde jeotermal kaynaklı fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi bulunmaktadır.
· Granül Kalsit Üretim Tesisi
Kırşehir ve çevresi, yüksek saflıkta ve beyazlıkta kalsit rezervleriyle dikkat çeken bir bölgedir. Mikronize kalsit üretimi yapan tesislerin varlığı ve bölgedeki hammaddeye doğrudan erişim, granül kalsit üretimi için önemli bir avantaj sağlamaktadır. 2024 yılında küresel pazar büyüklüğü 11,89 milyar dolara ulaşan kalsit sektöründe, ülkemiz dünya ihracatında 6. sıradadır. Çevre dostu, doğada çözünebilen ara mamullerin üretileceği bu yatırımla yeşil dönüşüm hedeflerine de katkı sunulması hedeflenmektedir.
· Modern Entegre Jeotermal Sera Kurulumu ve Jeodry Yöntemiyle Kurutulmuş Meyve Sebze Üretimi ve Paketleme Tesisi (Asgari 20 dönüm)
Tarım ve jeotermalin kesişim noktası Kırşehir, seracılık ve kurutma yatırımları için ideal şartlara sahiptir. Seraların jeotermal kaynaklarla ısıtılması, düşük maliyetli ve sürdürülebilir üretim imkânı sunmaktadır. Kırşehir çilek (sera) üretiminde 4.300 ton ile Türkiye’de 4. sırada yer almaktadır. Ayrıca, domates (12.500 ton) ve karpuz (3.600 ton) gibi öne çıkan ürünler; jeodry yöntemiyle kurutularak katma değeri yüksek ihracat ürünlerine dönüştürülme potansiyeline sahiptir. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, jeotermal ve tarım alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup, ayrıca üniversite jeotermal ısıtma sistemli uygulama ve araştırma serasına sahiptir.
· Modern Entegre Jeotermal Sera Kurulumu ve Jeodry Yöntemiyle Kurutulmuş Meyve Sebze Üretimi ve Paketleme Tesisi (Asgari 20 dönüm)
Tarım ve jeotermalin kesişim noktası Kırşehir, seracılık ve kurutma yatırımları için ideal şartlara sahiptir. Seraların jeotermal kaynaklarla ısıtılması, düşük maliyetli ve sürdürülebilir üretim imkânı sunmaktadır. Kırşehir çilek (sera) üretiminde 4.300 ton ile Türkiye’de 4. sırada yer almaktadır. Ayrıca, domates (12.500 ton) ve karpuz (3.600 ton) gibi öne çıkan ürünler; jeodry yöntemiyle kurutularak katma değeri yüksek ihracat ürünlerine dönüştürülme potansiyeline sahiptir. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, jeotermal ve tarım alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Üniversitesi olup, ayrıca üniversite jeotermal ısıtma sistemli uygulama ve araştırma serasına sahiptir.
· Zeytin Atıklarından Katma Değerli Ürün Üretimi (Aktif karbon, rafine zeytin yağı, polifenol, organik gübre vb.)
Bölgede yaklaşık 4 milyon zeytin ağacı bulunmakta, Kilis’te faaliyet gösteren 40’tan fazla zeytinyağı tesisinde işlenen zeytinlerden önemli miktarda zeytin karasuyu ve zeytin çekirdeği atığı ortaya çıkmaktadır. Bu yatırımla atıkların değerlendirilerek aktif karbon, rafine zeytinyağı, polifenol ve organik gübre gibi katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülmesi hedeflenmektedir.
· Ambalaj Ürünleri Üretimi Tesisi (Oluklu Karton, Oluklu Olmayan Kağıt Ambalaj, Metal ve Plastik Gıda Ambalajları vb.)
Kilis’in tarıma dayalı gıda sanayisi ve bölgedeki yüksek gıda üretim kapasitesi, gıda ambalaj malzemesi üretimi yatırımları için önemli bir cazibe oluşturmaktadır. Suriye’de ekonomik hayatın normalleşmesi ve Kilis Polateli-Şahinbey Organize Sanayi Bölgesinde fabrikaların faaliyete geçmesiyle birlikte ambalaj ihtiyacının önemli ölçüde artması beklenmektedir. Hızla büyüyen iç ve dış pazar potansiyeline sahip bu yatırım, yüksek kârlılık ve geniş pazar fırsatları sunmaktadır.
· Üzüm İşleme ve Üzüm Mamulü Katma Değerli Ürünler Üretimi (Üzüm suyu, sirke, üzüm atıklarından çekirdek yağı, tartarik asit üretimi vb.)
Kilis, uygun iklim ve toprak yapısıyla üzüm yetiştiriciliği açısından önemli bir tarımsal potansiyele sahiptir. Üzüm suyu, sirke, üzüm atıklarından elde edilen çekirdek yağı ve tartarik asit gibi katma değeri yüksek ürünlerin üretimi, hem iç pazara hem de ihracata yönelik önemli bir ekonomik fırsat sunmaktadır.
· Asgari 3000 Küçükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretim ve İşleme Tesisi
Kilis’te yaklaşık 164 bin küçükbaş ve 14 bin büyükbaş hayvan bulunmakta, yıllık ortalama 50 bin ton süt elde edilmektedir. Özellikle yüksek süt verimiyle bilinen Kilis keçisi, ilin hayvancılık potansiyelinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu yatırımla başta keçi sütü olmak üzere, peynir, yoğurt, kefir ve tereyağı gibi katma değeri yüksek ürünlerin entegre ve modern koşullarda üretilmesi hedeflenmektedir.
· Elektrikli Lastik Pişirme Presi Üretimi
Kocaeli, lastik imalatında ülkemizde lider konumundadır. İlde faaliyet gösteren 909 firma ve 16.865 çalışanıyla Makine ve Ekipman İmalatı sektörü, yaklaşık 2,5 milyar dolar dış ticaret hacmiyle ilde öne çıkan sektörlerden biridir. Lastik ve makine imalatı sektörlerinde ilde önemli düzeyde tecrübe ve bilgi birikimi mevcuttur. Bu yatırımla sektörün rekabetçiliğinin artırılması hedeflenmektedir.
· Rulman Üretim Tesisi
Kocaeli, ikisi makine ve teçhizat imalatına özel ihtisaslaşmış olmak üzere on dört organize sanayi bölgesi ve köklü üretim tecrübesiyle rulman üretimi için güçlü bir altyapıya sahiptir. 2024 yılında ülkemiz rulman özelinde 389 milyon dolarlık dış ticaret açığı vermiştir. Bu yatırımla ülkemiz dış ticaret açığının azaltılması ve sektörün rekabetçiliğinin artırılması amaçlanmaktadır.
· GMT (Cam Elyafı ile Takviye Edilmiş Termoplastik) Levha Üretimi
Kocaeli, otomotiv sektöründe 9,6 milyar dolarlık ihracatla ülkemizde lider konumdadır. GMT levhalar elektrikli araçlara geçişin hızlanmasıyla birlikte hafiflik, dayanıklılık ve geri dönüştürülebilirlik özellikleriyle öne çıkmakta, ancak ülkemizde henüz üretilmeyerek yarı mamul olarak ithal edilip iç piyasada işlenmektedir. Bu yatırımla düşük karbon ayak iziyle yeşil dönüşüm hedeflerine katkı sağlanması ve otomotiv sektörünün rekabetçiliğinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
· Akü Geri Dönüşüm Tesisi
Ülkemiz akü atıklarının yaklaşık %40’ı Marmara Bölgesi’nde oluşmasına rağmen, bölgede bu atıkları işleyebilecek yeterli kapasitede geri dönüşüm tesisi bulunmamaktadır. Bu nedenle atık aküler farklı bölgelere sevk edilmekte, bu durum işletmeler açısından lojistik maliyetleri artırmakta ve atık yönetimi süreçlerini zorlaştırmaktadır. Kocaeli, akü geri dönüşümünde öncü il olma potansiyeline sahiptir.
· Raylı Taşımacılık İçin Demiryolu Araçlarına Ait Parçaların Üretimi
Ülkemiz demiryolu taşıtları ve aksam parçaları sektöründe 14 milyon dolar dış ticaret açığı verirken, küresel raylı sistem araçları pazarının 2030 yılına kadar %50 büyüyerek 96,6 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Konya; metal sanayisinde uzmanlaşması, otomotiv yedek parçaları üretiminde güçlü bilgi birikimini demiryolu araç parçaları üretimine aktarabilme kabiliyeti, güçlü imalat sanayi altyapısı ve KOBİ sayısında ülkemizdeki konumuyla öne çıkmaktadır. Ayrıca, bu alanda faaliyet gösteren 13 firma, 840 kişilik istihdam kapasitesi ve nitelikli iş gücüyle Konyanın raylı sistemler ve savunma sanayii için kritik bir üretim merkezi olma potansiyeli söz konusudur.
· Mermi Üretim Tesisi
Ülkemizde 800den fazla silah ve mühimmat üreticisi bulunmakta olup yaklaşık 500 üretici Konya’da faaliyet göstermektedir. Özellikle yivli ve yivsiz av tüfeği üretiminde uzmanlaşan Konya’da; 600’den fazla mühendis, 300’den fazla teknisyen, 1.000’den fazla usta, 900’den fazla idari personel, 8.000’den fazla işçi ve toplamda 12.000’den fazla silah konusunda tecrübeli nitelikli işgücü bulunmaktadır. Savunma ve havacılık sanayii ihracatında Türkiye’de ilk 5’te yer alan ilin, savunma sanayii alanında ileri düzeyde uzmanlaşmış bir bölge haline gelmesi hedeflenmektedir.
· MIM Teknolojisiyle Askeri Silah Parçaları ve Soğuk Dövme Namlu Üretimi
Ülkemizdeki silah ve mühimmat üreticilerinin yaklaşık %60’ı Konya’da faaliyet göstermektedir. İlde soğuk namlu dövme ile üretim yapan bir firmanın bulunmaması, tedarik zinciri açısından önemli bir eksikliktir. Bu yatırımla savunma sektörü tarafından kullanılan ancak yurtdışından ithal edilen dar toleranslı, hassas ve karmaşık yapıdaki küçük, kritik askeri silah parçaları ile yüksek mukavemetli namluların üretilmesi ve ilin bu alanda kümelenmesinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
· Yem Katkı Maddeleri / Buzağı Maması Üretimi
Konya, yaklaşık 1 milyon hayvan varlığı ile ülkemizin en fazla büyükbaş sayısına sahip ilidir. Küçükbaş hayvan varlığı bakımından da il ülkemizde ikinci sırada yer almaktadır. Ayrıca, Konya süt üretiminde ilk sırada yer almaktadır. Hayvancılıkta toplam üretim maliyetlerinin yaklaşık %70’ini yem girdileri oluşturmaktadır. Buzağı maması - vitamin ve mineral katkılı yem katkı maddeleri yatırımlarıyla, bu ürünlerin yurt içinde üretilmesi, katma değer ve ihracat artışı hedeflenmektedir.
· Bakır Filmaşin Üretim Tesisi
Kütahya’da hızla gelişen otomotiv yan sanayisinde, elektrik kablo donanımları ve benzeri ürünler üreten 14 fabrikada son üç yılda istihdam 12.000 kişiye yaklaşmıştır. Sektörde kritik bir ara mamul olan bakır filmaşin büyük ölçüde ithal edilmektedir. Bu yatırımla yerli üretim güçlendirilerek, ilin elektrikli araç ve enerji sektörlerine tedarik sağlayan stratejik bir üretim merkezi hâline gelmesi amaçlanmaktadır.
Endüstriyel Akü Üretim Tesisi
Ülkemizde endüstriyel akü ihtiyacının büyük bölümü ithalatla karşılanmaktadır. 2024 yılında ithalat hacmi 172,6 milyon dolara ulaşmıştır. Kütahya’da enerji depolama ve akü üretimi yatırımları hızla artmakta olup, bu yatırımla 2–12V arası VRLA valf kontrollü kurşun asit akülerin (kuru tip, jel ve AGM) üretimi hedeflenmektedir. Lojistikten güneş enerjisi depolamaya, telekomünikasyondan savunma sanayine kadar pek çok alanda kritik öneme sahip bu tür akülerin üretimiyle ithalat bağımlılığı azaltılacak, iç talep yerli üretimle karşılanacaktır.
Grafit Zenginleştirme Tesisi
Elektrikli araçlar ve enerji depolama sistemlerinde yüksek saflıkta grafite olan küresel talep hızla artmaktadır. Ülkemizde en büyük mikrokristalin grafit madeni Kütahya’da yer almaktadır. Bu alanda yapılacak yatırımlar yerli hammadde temini güçlendirilerek, ithalat azaltılacak ve yüksek katma değerli batarya ile enerji depolama ürünlerinin geliştirilmesine katkı sağlanacaktır
Teknik Seramik Ürünleri Üretimi Tesisi
Kütahya, seramik ve porselen üretiminde ülkemizin önemli merkezlerinden birisidir. Toprak ürünleri ihracatı ilin toplam ihracatının %75’ini oluşturmaktadır. Seramikte kullanılan refrakter malzemeler ve teknik seramikler tamamen ithal edilmektedir. Ayrıca, seramik sektöründe yüksek su tüketimi nedeniyle arıtma süreçlerinde kullanılan seramik membranların yerli üretimi, hem çevresel sürdürülebilirlik hem de maliyet avantajı açısından kritik bir fırsat sunmaktadır. Bu yatırımla, teknik seramik ve ilgili malzemelerde dışa bağımlılık azaltılacak, sektörde çevreci ve sürdürülebilir üretim altyapısı güçlendirilecektir.
· Asgari 2000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Yüksek hayvancılık potansiyeliyle öne çıkan Malatya, 2024 yılında 22 milyon doları aşan et ürünleri ihracatı gerçekleştirmiştir. Kurulacak modern entegre tesis ile hayvancılık potansiyeli güçlendirileceği gibi katma değürünlerin üretimi de sağlanacaktır.
Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto, tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi ve/veya diğer hayvan yemleri vb.)
Malatya, Karakaya Baraj Gölü ve zengin iç su kaynakları sayesinde 2024 yılında 6.280 tonluk balık üretimi gerçekleştirmiştir. Bu yatırımla kapasitenin 14.000 tona çıkarılması hedeflenirken; balık fileto, konserve, tütsülenmiş ve panelenmiş ürünlerin üretileceği entegre tesis, ihracat potansiyelini güçlendirecek ve istihdamı artıracaktır.
Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektöründe İleri-Geri Bağlantılı Ürünlerin Üretimi (Dokuma/örme kumaş, iplik, etiket, fermuar, düğme vb.)
Ülkemizin 2024 yılında tekstil ihracatındaki 11,5 milyar dolarlık hacmine katkı sunan Malatya; OSB’deki iplik, kumaş ve konfeksiyon tesisleriyle 15 bine yakın kişiye istihdam sağlamaktadır. Dokuma/örme kumaş, iplik ve aksesuar üretimiyle bölgesel tedarik zincirinin ve kümelenmenin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Kayısı ve Kayısı Çekirdeğinden Katma Değeri Yüksek Ürünlerin Üretim
Dünya kuru kayısı pazarının %70’ini karşılayan Malatya, yıllık 192 bin ton işleme kapasitesi ve 211 milyon dolarlık ihracatıyla sektörde liderdir. Kayısı çekirdeğinden üretilen süt, kahve, yağ ve un gibi ürünlerle Ar-Ge destekli katma değerli üretim sağlanarak Malatya’nın ekonomik çeşitliliği ve ihracat hacmi artırılacaktır.
· Elektronik Kart/Modülleri vb. Üretimi
Manisa’da
elektrik-elektronik ürünler imalatı, ilin olgunlaşmış ve güçlü
sektörlerindendir. İlin imalat sanayii istihdamında yaklaşık %16’lık payla
elektrikli teçhizat imalatı ikinci sırada yer almaktadır. İlde yüksek
teknolojili sektörlerin istihdam payı %6,5; orta-yüksek teknolojili sektörlerin
payı ise %28,9 oranlarıyla ülkemiz ortalamalarının üzerindedir. Manisa’da 6
Ar-Ge merkezi otomotiv ana ve yan sanayinde faaliyet göstermekte, TOGG’un bazı
elektronik aksamları ilde üretilmekte ve elektrikli araç üretimi için doğrudan
yabancı yatırımlar bulunmaktadır.
·
Modern
Jeotermal Sera Kurulumu, Jeodry Yöntemiyle Kurutulmuş Meyve Sebze Üretimi ve
Paketleme Entegre Tesisi (Asgari 20 dönüm)
Manisa,
2.140 dekarlık örtü altı tarım alanıyla, 14 işletmede 43 sera ünitesiyle
ülkemizde ikinci sıradadır. İlde sıcaklıkları 50–287 °C arasında değişen 7
jeotermal saha bulunmakta; bu kaynaklar seracılıkta kullanılmaktadır. Ancak,
jeotermal enerjinin tarımsal üretim, kurutma ve paketlemeyi kapsayan entegre
tesislerde kullanımına yönelik altyapı bulunmamaktadır. Meyve ve sebzelerin
mevsimsel değişkenliği ve bozulabilirliği göz önünde bulundurulduğunda, bu
yatırım gıda güvenliği ve sürdürülebilir üretim açısından kritik öneme
sahiptir.
·
Teknolojik
Tarım Makineleri Üretimi (Akıllı tarım teknolojileriyle entegre edilen hassas
dozajlama sistemlerine sahip tarım makineleri ve/veya hassas tarım
uygulamaları, imalatı, teknolojik tarım makineleri üretimi)
Manisa’da
5,1 milyon dekarlık tarım alanının %91,7’si tarıma elverişli yapıdadır. Başta
üzüm olmak üzere zeytin, kiraz, domates ve kavun gibi pek çok üründe yüksek
üretim kapasitesine sahip olan il, 2024 yılında 842 milyon dolarlık tarım ürünü
ihracatı gerçekleştirmiştir. Organik ve biyoteknik tarım uygulamalarında lider
konumda olan Manisa, ayrıca 84.216 traktör ve diğer tarım ekipmanlarıyla
ülkemizde en yüksek makineleşme oranına sahip 2. ildir. İlde yaklaşık 200
makine ve kalıp üreticisi firma ile 20.000 kişiye istihdam sağlayan gelişmiş
bir üretim ekosistemi mevcuttur.
·
Zeytin
Atıklarından Katma Değerli Ürün Üretimi (Aktif karbon, rafine zeytin yağı,
polifenol, organik gübre vb.)
Ülkemizde
en fazla zeytin ağacına sahip olan Manisa, zeytin çekirdeğinden aktif karbon
üretimini maliyet etkin bir şekilde yapma potansiyeline sahiptir. Sofralık
zeytin üretiminde birinci sırada, zeytinyağı üretiminde ikinci sırada yer alan
ilin, organik madde ve besin elementleri açısından zengin zeytin karasuyunu hem
organik gübre hem polifenol üretiminde değerlendirmesi mümkündür.
· Otomotiv Sektörü N Sınıfı Araçlara Yönelik Tekstil Ürünlerinin Üretimi
Küresel
otomotiv tekstil pazarı 2024 yılı itibarıyla yaklaşık 32 milyar dolarlık hacme
ulaşmış olup teknik tekstil ihracatımız 1,9 milyar dolar ile dünyada 20.
sıradadır. Mardin, Habur Sınır Kapısı üzerinden yılda 1,5 milyonluk araç
geçişiyle stratejik bir lojistik merkez konumundadır. Bu yatırımla ilin coğrafi
avantajının değerlendirilmesinin yanında Mardin’in yeni endüstrilere açılımı,
katma değerli ve teknoloji seviyesi daha yüksek üretime geçişi amaçlanmaktadır.
·
Dirençli
Nişasta ve Nişastalı Ürünlerin İmalatı
Küresel
dirençli nişasta pazarı 2024te 12-15 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşmış olup
sektörde yıllık %7,5 oranında büyüme öngörülmektedir. Mardin, yıllık 405 bin
ton durum buğdayı üretimi ile ülkemizde 3. sırada yer alırken, il ihracatının
%45,5i tahıl grubu ürünlerden oluşmaktadır. Söz konusu yatırımla bölgedeki
mevcut üretim altyapısı daha katma değerli hale dönüştürülecek ve tarım-sanayi
entegrasyonu güçlendirilecektir.
·
Asya
Eriştesi (Noodle) İmalatı
Küresel
hazır noodle pazarının 2032 yılına kadar yaklaşık 98 milyar dolara ulaşması
beklenmekte olup, hızlı tüketilebilir ürün kategorisi yıllık %2,5 artışla hızlı
büyüyen segmentlerden biridir. Sektöre dair öngörüler ülkemize bu pazarda
önemli düzeyde büyüme potansiyeli sunmaktadır. Mardin’in buğday ve buğday
temelli gıda ürünlerindeki üretim kabiliyetinden faydalanarak noodle üretimine
geçiş yapmak suretiyle katma değerli ve nitelikli ürün üretiminin artırılması
hedeflenmektedir.
·
Antivenom
ve Antiserum Üretimi
2024’te
küresel antiserum pazarı 48,9 milyar dolar düzeyindedir. Dünya Sağlık Örgütü
antivenom ve antiserum eksikliğini küresel sağlık sorunu olarak tanımlamıştır.
Antivenom üretiminde akrep zehri önemli olup, Mardin akrebinin yanı sıra 4
farklı akrep türü ile dünyanın en zehirli yılanlarından "Koca
Engereği" bölgede bulunmaktadır. Bu türler antivenom eksikliğine katma
değerli çözümler üretme potansiyeli sunmaktadır.
· Meyve ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Meyve tozu/granül, pektin, selüloz, hemiselüloz vb.)
Mersin, yıllık 3,6 milyon ton meyve üretimiyle ülkemizde birinci sırada yer almakta, meyve tozu, pektin, selüloz gibi katma değerli ürünler için güçlü bir hammadde kaynağı sunmaktadır. Bu ürünlerin üretimi, hem mevsimsel arz fazlasının değerlendirilmesini hem de atıkların biyomalzeme ve biyoplastik gibi alanlarda ekonomik değere dönüşmesini sağlayacaktır. Tarım, gıda ve çevre sektörlerini buluşturan bu yatırım, Mersin’i işlenmiş ürünlerde bir cazibe merkezine dönüştürme potansiyeline sahiptir.
· Tekne ve Yat Üretimi
321 km uzunluğunda sahil şeridine sahip olan Mersin, tekne ve yat üretimine yönelik mobilya, metal işleme ve makine imalatı sektörleriyle birlikte, yat iç tasarımı, donanım üretimi ve özel mekanik aksamların temini konusunda gelişmiş bir ekosisteme sahiptir. Ayrıca, 500’ü denizde ve 500’ü karada olmak üzere toplam 1.000 yat bağlama kapasiteli marinasıyla güçlü bir fiziki altyapı sunmaktadır.
· Bakliyat Ürünlerinden Katma Değerli Hazır Gıda Üretimi (Baklagil unu, nohut kabuğu, nohut cipsi, nohut protein tozu, baklagil ekmeği, baklagil bulguru, baklagil keki, baklagil krakerleri, baklagil makarnası, baklagil sütü, baklagil konservesi, nohut pufu, humus, baklagil barı, kraker vb.)
Ülkemizdeki bakliyat sanayi üretiminin yaklaşık %70’i Mersin’de gerçekleştirilmekte olup, 2024 yılında ülkemiz bakliyat ihracatının %88’i Mersin üzerinden yapılmıştır. İlde Bakliyat Ürünleri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Merkezi bulunmakta olup, merkezde yürütülen Ar-Ge çalışmalarıyla yenilikçi ve katma değerli bakliyat türev ürünleri geliştirmektedir. Merkez ürünlerin ticarileştirilmesi için yatırımcılara hazır içerik ve bilgi desteği sunarak sektördeki yatırımları teşvik etmektedir.
· Organik Bebek ve Çocuk Maması Üretimi
Mersin, yıllık 3,6 milyon tonluk meyve üretim hacmiyle organik bebek ve çocuk maması üretimi için güçlü bir hammadde kaynağı sunmaktadır. Ayrıca ilde 62.440 dekar alanda yürütülen iyi tarım uygulamaları ve sahip olunan organik tarım potansiyeli, üretimde sürdürülebilirliği desteklemektedir. Artan sağlıklı ve güvenli gıda talebi bu yatırım konusunu daha cazip hale getirmektedir. Bu yatırımla katma değerli üretim, gelir ve ihracat artışı hedeflenmektedir.
· Hibrit, Elektrikli ve Güneş Enerjisi Destekli Çevre Dostu Deniz Araçları Üretimi
Muğla, Türkiye’deki tersanelerin %21’ine sahiptir. Bodrum ve Milas’ta yat üretimi yoğunlaşırken, çevre regülasyonlarıyla elektrikli tekne üretimi önem kazanmaktadır. Akyaka, Dalyan, Marmaris ve Göcek gibi koylarda bu dönüşüm çevresel açıdan önemlidir. 8.000 tekne kapasiteli 30 marinaya sahip ilde, potansiyel ihracat 100 milyon dolara ulaşabilecek düzeydedir.
· Fitokimyasal Bileşen Üretimi
Uçucu yağlar ve doğal ekstraktlara olan talep artarken, sektörün küresel pazarının 2028’e kadar 18,4 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Muğla, 417 endemik bitki türü, uygun iklimi ve altyapısıyla yatırım için elverişli bir bölgedir.
· Mermer Atıklarından Mikronize Kalsit Üretimi Tesisi
Muğla, 400 milyon tonluk rezerviyle Türkiye’nin başlıca mermer merkezlerindendir. Mermer üretiminde %85-95 oranında atık oluşmakta olup; yalnızca Kavaklıdere’de 100 milyon ton atık bulunduğu tahmin edilmektedir. Bu atıklardan üretilen mikronize kalsit, 1.200’den fazla sektörde kullanılmakta olup yıllık küresel talep 10 milyon tondur. Muğla, katma değerli mikronize kalsit üretimi için mermer rezervi, atık potansiyeli ve güçlü sanayi altyapısıyla önemli fırsatlar sunmaktadır.
· Doğal Kompoze Taş Entegre Üretimi Tesisi
Türkiye’nin 6,3 milyar tonluk kuvarsit rezervinin büyük kısmı Muğla ve çevresindedir. Bölge, yüksek saflıkta endüstriyel kuvars kaynaklarına sahip olup, yıllık 500 bin tonu aşan kuvars ihracatının büyük bölümü ilden yapılmaktadır. Yatırım için gerekli doğal kaynaklara ve altyapıya sahip olması, Muğla’yı bu alanda stratejik duruma getirmektedir.
· Asgari 500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Muş, yaklaşık 235 bin büyükbaş ve 1 milyon 50 bin küçükbaş hayvan varlığıyla ülkemizin önemli hayvancılık merkezlerinden birisidir. Yıllık 17.500 ton kırmızı et üretimiyle öne çıkan il, kaba yem ihtiyacının %78’ini karşılayan güçlü yem bitkileri üretimine sahiptir. Ayrıca 400 bin hektarı aşan çayır ve mera alanları, büyükbaş besiciliği için güçlü bir altyapı sunmaktadır.
· Asgari 500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretim ve İşleme Tesisi
Muş, 235.507 büyükbaş hayvan varlığı ve yaklaşık 393.000 ton çiğ süt üretimiyle ülkemizin önemli süt hayvancılığı merkezlerinden birisidir. Ancak üretimin büyük bir kısmı geleneksel yöntemlerle yapılmakta ve modern işleme altyapısı bulunmadığından ekonomik değeri sınırlı kalmaktadır. İlin fiğ, yonca, korunga gibi yem bitkileri üretiminde ilk beşte yer alması, 400 bin hektarı aşan çayır-mera alanları ve hayvan varlığı güçlü girdi temini altyapısı sağlamaktadır.
· Dört Yıldızlı Termal Otel ve Sağlık Merkezi Yatırımı
Muş’un Varto ilçesinde, 860 metre derinlikten saniyede 45 litre debili, 40°C sıcaklıkta termal su elde edilmiştir. Bu kaynaklar şifalı özellikleriyle öne çıkmaktadır. Muş’un hem doğal kaynaklarının değerlendirilmesi, hem turizm tesis ihtiyacının karşılanması hem de sağlık turizminde uzmanlaşması hedeflenmektedir.
· Entegre Kaz Yetiştiriciliği ve Ürünleri İşleme Tesisi (Palaz, kaz yumurtası, kaz eti ve kısımları vb.)
Muş, yaklaşık 58 bin kaz varlığıyla ülkemizde 3. sırada yer almakta ve bu popülasyon, entegre kaz işleme tesisi için güçlü bir altyapı sunmaktadır. Kaz eti tüketimi artış eğilimindedir. Ayrıca, kaz tüyü ve elyafı yastık ve uyku ürünlerinde kullanılan, küresel pazarda talep gören lüks dolgu malzemeleridir. Kaz ürünlerinin yerinde işlenmesiyle hem et hem de tüy ürünlerinin katma değerinin artırılması, gelir ve ihracat artışı hedeflenmektedir.
· Dondurulmuş Patates ve Patatesten Katma Değerli Mamul Ürünler Üretimi
Nevşehir, 398.557 tonluk üretimiyle ülkemizin 7. büyük patates üreticisidir. Ülkemizin 2024 yılı patates ihracatı 36 milyon dolar, ithalatı 25 milyon dolardır. 1.321 doğal deposu ve 2 milyon tonluk kapasitesiyle Nevşehir, üretim, depolama ve dağıtımın merkezidir. Bu yatırımla katma değerli üretime geçişin sağlanması, yenilikçi ürünlerin üretilmesi ve ihracatın artırılması hedeflenmektedir.
· Veri Merkezi (Kaya Oyma)
2024 itibarıyla küresel veri merkezi pazarı 340 milyar doları aşarken, ülkemiz 82 merkezle dijital barındırmada bölgesel rol üstlenmektedir. Nevşehir, volkanik jeolojisi, düşük afet riski ve 1.321 doğal deposuyla enerji verimliliğine sahip düşük kurulum ve işletme maliyetli altyapı sunmaktadır. İstanbul’a göre %45 daha düşük kurulum, %24 daha düşük soğutma gideriyle öne çıkan il, veri barındırma için stratejik bir konumdadır.
· Sıcak Hava Balonu ve Aksamları Üretimi (Sıcak hava balonu kubbesi, burner, sepet, kumaş vb.)
2024 itibarıyla sıcak hava balonu sektörü 92 milyon dolarlık küresel büyüklüğe ulaşmış, sınırlı üretici sayısı nedeniyle arz sıkıntıları yaşanmıştır. Ülkemizin 1,6 milyon dolar ihracat ve 2 milyon dolar ithalat verisi, üretim potansiyelini ortaya koymaktadır. Yıllık 770 bin kişilik uçuş hacmi, uygun iklimi, teknik insan kaynağı ve altyapısıyla Nevşehir, bu yatırım için stratejik ve sürdürülebilir bir merkezdir.
· Medikal Ürünler vb. Ürünler İçin Endüstriyel Kalsit Üretimi
Niğde, yaklaşık 300 milyon tonluk potansiyeliyle Türkiye’nin en zengin ve en beyaz kalsit rezervlerine ev sahipliği yapmaktadır. 2024 yılı itibarıyla ülkemiz kalsit ihracatı 66,3 milyon dolara ulaşmıştır. Kâğıttan tekstile, ilaçtan gıdaya birçok sektörde kullanılan kalsit, özellikle medikal ürünlerin (bebek bezi, maske, ameliyat önlüğü vb.) üretiminde nano boyutta tercih edilmektedir. Endüstriyel kullanımda yüksek beyazlık, ince tane boyutu (mikronizasyon) ve kimyasal saflık (yüksek CaCO₃ oranı, düşük silis ve demir içeriği) en kritik kalite kriterleridir. Coğrafi işaretli Niğde kalsiti, bu üstün özellikleriyle uluslararası pazarda önemli bir rekabet avantajı sunmaktadır.
· Gıda ve İçecek Makinaları Üretimi
Niğde; patates, elma, kiraz gibi ürünleriyle Türkiye’nin önde gelen tarımsal üretim merkezlerinden biridir. Bölgede yaklaşık 950 gıda imalat firması bulunmakta olup, 220’si nitelikli alt sektörlerde faaliyet göstermektedir. Gıda ürünleri imalat sektörü, Ahiler Bölgesinde 8,1 milyar TL bilanço büyüklüğüne ulaşmıştır. İleri teknoloji ve otomasyon içeren gıda ve içecek makinelerinde halen önemli ölçüde ithalat yapılmaktadır. Bu yatırımla, bölgedeki yaklaşık 220 milyon dolarlık makine ithalatının azaltılması, yerli üretim kapasitesinin artırılması ve katma değerli üretim hedeflenmektedir.
· Ayakkabı Üretimi
Niğde’nin Bor ilçesi, deri işçiliği alanında köklü bir geçmişe sahiptir. Bor Karma ve Deri İhtisas OSB bünyesinde 32 firma, ayakkabı sanayisine yönelik vidala deri üretmektedir. İlde kurulacak deri ayakkabı üretim tesisi, mevcut deri sanayisiyle sinerji yaratacak, işlenmiş deriye katma değer kazandıracak ve yeni istihdam olanakları sunacaktır. Türkiye, 2024 yılında deri ayakkabı sektöründe 532 milyon $ ithalat, 481 milyon $ ihracat gerçekleştirmiştir. Bu yatırım, dışa bağımlılığı azaltmanın yanı sıra çevre dostu ve sürdürülebilir üretim anlayışına da katkı sağlayacaktır.
· Maden İşleme ve Taş Ocağı Makinaları Üretimi (Taş, toprak, cevher, alçı, çimento ve diğer mineral maddeleri tasnif etme, eleme, ayırma, yıkama, ezme, öğütme, karıştırma, yoğurma vb. işlemden geçirme için kullanılan makineler vb.)
Coğrafi işaretli kalsiti ile öne çıkan Niğde’de, son yıllarda madencilik faaliyetlerinde belirgin bir artış yaşanmaktadır. Bölgede faaliyet gösteren kalsit işleme tesisleri ve diğer maden işletmeleri, ihtiyaç duydukları makine ve ekipmanları ağırlıklı olarak şehir veya ülke dışından temin etmektedir. Niğde’nin madencilik alanındaki doğal potansiyelinin getirdiği işleme kabiliyeti bu sektörde ihtiyaç duyulan makinelerin kullanım ve üretim süreçlerine hakimiyetini de beraberinde getirmiştir. Bu yetkinliklerin değerlendirilerek şehrin madencilik alanında ileri-geri bağlantılı şekilde uzmanlaşması hedeflenmektedir.
· Kakao İşleme ve Endüstriyel Çikolata Üretimi (Kakao tozu ve kakao yağı, bitter, sütlü ve beyaz kuvertür çikolata, fındıklı kalıp çikolata, çikolata kaplı bar, gofretli, bisküvili ürünler, kakaolu fındık kreması)
Ordu yıllık ortalama 200 bin ton fındık üretimi ile ülkemizde ilk sıradadır. İlde fındık kırma-kavurma yapan işletme sayısı 40, kakaolu ürünler üreten firma sayısı ise 2dir. Bu yatırımla hammaddeye yakın üretimle bölgenin tarımsal değerleri katma değerli ürünlere dönüştürülecek ve tarıma dayalı sanayide çeşitlilik sağlanacaktır.
· Bentonit Bazlı Kişisel Bakım ve Sağlık Ürünleri ile Katma Değerli Ürünler Üretimi
Ülkemiz, bentonit üretiminde dünyada 3. sırada yer almakta olup, 2018 yılında 1,33 milyon ton olan yıllık üretim miktarını 2024 yılı itibariyle %89 artırarak 2,52 milyon tona çıkarmıştır. Kalsiyum bentonit rezervlerimizin yaklaşık %64’ü Ordu’nun Ünye-Fatsa ilçeleri arasında yer almakta olup ilde faal olan 20 adet kalsiyum bentonit maden sahası bulunmaktadır.
· Geriatri Turizmi Merkezi
Ordu en hızlı yaşlanan illerimizdendir. Son 10 yılda yaşlı nüfusta %34’ün üzerinde artış görülmüş, bu durum sağlık sistemine yönelik talepleri önemli ölçüde artırmıştır. Ordu, ülkemizde havası en temiz olan 3. şehir konumunda olup mevcut turizm kapasitesi, ılıman iklimi, düşük hava kirliliği oranları ile geriatri turizmi için elverişli bir yatırım ortamı sunmaktadır.
· Bal ve Arı Ürünleri Tesisi (Bal paketleme, arı sütü, polen, propolis vb yenilikçi arı ürünleri vb.)
Ordu yıllık ortalama 19.000 tona varan bal üretimi ile ülkemizde ilk sıralardadır. 2.938 bal işletmesi bulunan ilde gerçekleştirilecek bal ve arı ürünleri tesisi yatırımıyla Ordu balından katma değerli ürün üretimi hedeflenmektedir.
· Demir Oksit Pigment Üretimi Tesisi
Türkiye’nin demir-çelik merkezlerinden biri olan Osmaniye’de, ana metal sanayi ilin imalat sanayi hasılasının yaklaşık %50’sini oluşturmaktadır. Sektör atıklarından elde edilen demir oksit pigment; boya, cam, plastik ve toner üretimi gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Osmaniye’de bu üretime yönelik tesis bulunmamaktadır. Ülkemiz 2024 yılında 130 milyon dolarlık, yaklaşık 15 bin ton demir oksit pigment ithalatı gerçekleştirmiştir. Bu yatırım ile Osmaniye’de atık yönetiminin güçlendirmesi ve ithalat bağımlılığının azaltılması hedeflenmektedir.
· Asgari 1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Osmaniye yaklaşık 66 bin büyükbaş hayvan varlığına sahip olup, ilde et ve et ürünleri işleyen 4 tesis faaliyet göstermektedir. Bu tesislerde büyükbaş besiciliği ve kesim yapılmakla birlikte işlenmiş et üretimini içeren entegre bir tesis bulunmamaktadır. İlin, Adana, Gaziantep ve Kahramanmaraş gibi büyükşehirlere yakınlığı ve stratejik geçiş konumu, pazara erişimi kolaylaştırmakta ve lojistik avantaj sağlamaktadır.
· Modern Entegre Kesme Çiçek ve Sebze Üretim Serası (Asgari 20 dönüm)
Osmaniye’nin iklim özellikleri, seracılık süresini uzatmakta ve enerji yönetiminde denge sağlayarak örtü altı tarım için elverişli bir ortam sunmaktadır. Ancak bu avantajlara rağmen Osmaniye, Türkiye’nin örtü altı üretiminden yalnızca %0,1 oranında pay almaktadır. Bu yatırımla, ilde gıda arz güvenliğinin artırılması ve yıl boyunca kaliteli üretim yapılması hedeflenmektedir.
· Yer Fıstığı İşleme Tesisi (Yer fıstığı ezmesi/kreması/draje/krokan, yer fıstığı sütü, prebiyotik ürünler, enzimler, yer fıstığı proteini ve izolatları, biyoplastik ürünleri, yer fıstığı zindelik ve sağlık ürünleri vb.)
Osmaniye, ülkemiz yer fıstığı üretiminin yaklaşık %40’ını karşılamaktadır. Coğrafi işaret tesciline sahip Osmaniye Yer Fıstığı, çoğunlukla kuruyemiş olarak pazara sunulmakta ve yeterli katma değer oluşturulamamaktadır. İlde öne çıkan ekonomik faaliyetlerden biri olan yer fıstığı üretimi ve işlenmesine yönelik kümelenmenin sağlanması; sağlıklı yaşam ürünleri ve fonksiyonel ürünler başta olmak üzere, yüksek katma değerli ürünlerin üretilmesi ve ürün çeşitliliğinin artırılması hedeflenmektedir.
· Doğa Temelli Turizm Merkezi (sağlık kompleksi, ekoturizm merkezi, macera parkı, apiterapi, konaklama vb.)
2023 yılında 1,34 milyon turistin ziyaret ettiği Rize’de, doğa temelli turizm için önemli fırsatlar sunmaktadır. üresel büyüklüğü hızla artan dağ turizmi pazarında yer almak amacıyla, Ayder’de düzenlenecek Kaçkar By UTMB ultra trail yarışı ve Discover Kaçkar markası önemli bir fırsat sunmaktadır. Bu kapsamda planlanan dağ sporları ve doğa temelli turizm merkezi yatırımıyla altyapının güçlendirilmesi ve destinasyonun markalaşması amaçlanmaktadır.
· Çay Atıklarından Aktif Karbon Üretimi
Rize’de her yıl oluşan 15–25 bin ton çay atığı, çevresel riskler taşımakta ve ekonomik açıdan yeterince değerlendirilememektedir. Bu atıkların katma değerli bir ürüne dönüşümü için en uygun alanlardan biri, ülkemizin dışa bağımlılığının da yüksek olduğu aktif karbon üretimidir. Geniş kullanım alanına sahip aktif karbonun çay atıklarından üretilmesiyle çevresel sürdürülebilirlik sağlanacak ve yerli biyokütle girdisiyle ülke ekonomisine katkı sunulacaktır. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin çay alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon üniversitesi olması da Ar-Ge ve üniversite-sanayi iş birliği açısından önemli bir destek mekanizması oluşturmaktadır.
· Silah ve Silah Parçaları Üretimi (Tabanca, bomba atar, uçak savar imalatı ile namlu, tetik, patlayıcı madde saklama kapları, patlayıcı madde ateşleme sistemleri, tapa vb.)
Rize, geçmişte sahip olduğu silah üretim geleneği, ustalık birikimi ve nitelikli iş gücüyle savunma sanayinde potansiyel bir merkez konumundadır. Ardeşen başta olmak üzere Rize genelinde hâlen var olan ustalık ve yetenekli iş gücü, ölçekli bir tesisin kurulması için hazır bir kabiliyet ve güçlü bir tedarik zinciri sunmaktadır.
· Butik Çay Turizm Kompleksi
Rize ülkemiz çay üretiminin %70’ini karşılamaktadır. İlin stratejik ürünü olan çay ile yüksek turizm potansiyelini birleştiren bu yatırım; butik çay üretimi, tadım etkinlikleri, gastronomi atölyeleri ve doğa turizmi gibi unsurlarla entegre bir deneyim sunarak, hem katma değerli çay ürünlerinin tanıtımını hem de nitelikli turist çekimini hedeflemektedir.
· Doğrusal Hareket Kızakları Üretimi
Türkiye makine imalat sektörünün %21’lik doğrudan ithal girdi yoğunluğu, G8 ülkelerinin oldukça üzerindedir. Sakarya’da 352 makine imalat firması bulunmakta olup, sektör il ihracatında 3. sırada yer almakta ve sanayi istihdamının %9’unu sağlamaktadır. CNC tezgâhlar, otomasyon ve savunma sanayii gibi alanlarda kullanılan doğrusal hareket kızakları, yüksek hassasiyet ve verimlilik sunmaktadır. Büyük oranda ithal edilen bu ürünlerin sanayi altyapısı güçlü olan Sakarya’da üretilmesi, dışa bağımlılığı azaltacak ve maliyet avantajı sağlayacaktır.
· Endüstriyel Otonom Temizlik Makinesi Üretimi
Türkiye’deki beş makine ihtisas OSB’den biri Sakarya’da yer almakta olup, bu OSB’de 210 firma yatırım sürecindedir. İldeki 24 Ar-Ge merkezinin %30’u doğrudan makine imalat sektöründe faaliyet göstermektedir. Kilogram başına ihracat değeri 100 dolar olan ve yerli üretimi olmayan endüstriyel otonom temizlik makinelerinin üretimi için güçlü makine imalat altyapısı, yan sanayi varlığı ve Ar-Ge kapasitesiyle Sakarya fırsatlar sunmaktadır.
· Gemiler ve Yüzer Araçlar İçin Basınçlı Hava ile Çalışan Sanitasyon Sistemleri Üretimi
85 tersanesiyle 2,45 milyar dolarlık gemi ve su araçları ihracatına sahip ülkemiz, bu araçlarda kullanılan basınçlı hava ile çalışan sanitasyon sistemlerini ithal etmektedir. Tersanelerimizin %44’ü Sakarya’nın yer aldığı Doğu Marmara Bölgesinde bulunmaktadır. Bu yatırımın, bölgenin gemi inşa sektöründeki rekabetçiliğini artırması, ilin offshore teknolojilerindeki potansiyeline katkı sağlaması ve Türk Donanması’nda yenilenmesi öngörülen gemiler için ithalatı azaltıcı bir rol oynaması hedeflenmektedir.
· Meyve ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Meyve tozu/granül, pektin, selüloz, hemiselüloz vb.)
Ülke ayva üretiminin %50’sini tek başına yapan Sakarya, başta fındık, armut, mısır, balkabağı ve enginar olmak üzere birçok üründe Türkiye’nin öncü üretim merkezlerinden biridir. Meyve seyreltme işlemi sırasında %10’un üzerinde meyve atığı oluşmaktadır. Bu yatırımla; tarımda katma değerli üretime geçilmesi, tarıma dayalı yerel ekonominin güçlendirilmesi ve çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlanması hedeflenmektedir.
· Silah ve Silah Parçaları Üretimi (Tabanca, bomba atar, uçak savar imalatı ile namlu, tetik, patlayıcı madde saklama kapları, patlayıcı madde ateşleme sistemleri, tapa vb.)
Ülkemizin toplam tabanca ihracatının %46’sı Samsun’dan gerçekleştirilmekte olup ildeki üretimin %80’i ihraç edilmektedir. Tabancanın yanı sıra farklı silah sistemlerinin üretilmesi Samsunda silah sanayi alanında daha katma değerli ürün üretimine geçişi hızlandıracak, tedarikçi sayısını artırarak sektördeki istihdamı ve kümelenmeyi de olumlu yönde etkileyecektir.
· Akıllı Filtre Sistemleri Üretimi (Sensör ve yazılım destekli yağ/yakıt/hava/toz/endüstriyel baca/jeneratör/hava kurutucu/hidrolik/boru hattı vb. filtresi)
Filtre sektörü, değişen teknoloji ile birlikte yazılım ve sensörleri de ihtiva eden akıllı filtrelere evrilmektedir. Bu çerçevede Samsun’da yaklaşık 25 milyon Dolarlık büyüklüğe sahip olan filtre sektörünün gelişen teknolojiye uyum sağlaması ve daha katma değerli ürünlere dönüşmesi hedeflenmektedir.
· Metal ve Kauçuktan Ticarî Araç Aksam ve Parçaları Üretim Tesisi (Amortisör, fren balataları, rot, şanzıman, süspansiyon, otomotiv kablolama vb.)
İlgili sektörde, 160tan fazla ülkeye yaklaşık 150 milyon ABD dolarından fazla ihracat gerçekleştirmiştir. Ayrıca, Samsun’da yaklaşık 7.500 kişi ile sanayi alanında en fazla istihdam sağlayan sektör motorlu kara taşıtı aksam ve parçaları sektörüdür. Samsun’da sektörel odaklanma, yığılma ekonomisi ve katma değerli üretimi artırma amaçlanmaktadır.
· Tıbbî Cihaz Üretimi (Ultrason, mamografi, röntgen, MR, cerrahî motor, EKG, solunum cihazı, holter, diyaliz makinesi vb.)
Samsun, tıbbî alet sektöründe kümelenmiş olup ülkemizdeki cerrahî el aletlerinin %70’ini üretmektedir. Sektörün daha katma değerli ürün olan tıbbî cihazlara dönük evrilmesi, birim ihracatın 81 ABD dolarından daha yukarılara çekilmesi ve tıbbî cihazdaki ithalata olan bağımlılığın azaltılması hedeflenmektedir.
· Dondurma Üretimi
Siirt Siirt 541.345 keçi varlığı ile Türkiye’de 3. sıradadır. Türkiyenin ilk küçükbaş hayvan payetleme tesisi Siirt’te kurulmuş olup süt veriminin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Siirt Üniversitesi tarım ve hayvancılık alanında bölgesel kalkınma odaklı misyon üniversitesidir.
· Dört Yıldız ve Üzeri Konaklama Tesisi
Siirt önemli bir inanç ve kültür turizmi merkezidir. İbrahim Hakkı Hazretleri, İsmail Fakirullah Hazretleri, Veysel Karani Türbesi, Siirt Ulu Cami, Cas Evleri, Botan Vadisi gibi önemli kültür ve tabiat varlıklarına ev sahipliği yapmasının yanı sıra Kurtalan Ekspresinin de son durağıdır. 2024 yılında Siirt’te 62.000’in üzerinde konaklama gerçekleşmiş olup kültür ve inanç turizmi kapsamında günübirlik ziyaretçilerle birlikte ziyaretçi sayısı 220.000 kişi civarında gerçekleşmiştir. Şehirde konaklama tesisi sayısı kısıtlıdır.
· Meyan Kökü İşleme Tesisi (Konsantre meyan, öğütülmüş meyan, meyan çubuk, lif meyan vb.)
Siirt, meyan kökü doğal yayılım alanı ve yetiştirilmesiyle öne çıkmaktadır. Eczacılık, içecek ve gıda sanayisinde kullanılan meyan kökü ayrıca bölgede üretilen üzüm, böğürtlen ve yaban mersini gibi ürünler bakımından da içecek sanayiinin tamamlayıcısıdır. Siirt ilinde yaklaşık 2.000 ton/yıl üretim potansiyeli bulunmaktadır.
· Medikal Serum Seti Üretimi
2024 yılı eczacılık ürünleri ithalatımız 3,3 milyar dolardır. Son yıllarda Siirt ve çevre illerin eczacılık ürünleri ve medikal ürün üretim hacmi artmaktadır. Siirt’in yeni endüstrilere açılımının güçlendirilmesi, yüksek katma değerli ve teknoloji seviyesi yüksek üretime geçişi amaçlanmaktadır.
· Kapalı Devre Su Ürünleri Yetiştiriciliği
Sinop, 25.657 ton Türk Somonu üretimiyle ülkemiz toplam arzının %38’ini karşılayarak su ürünleri yetiştiriciliğinde stratejik bir konuma ulaşmıştır. Denizde ağ kafeslerle yürütülen bu yetiştiricilik türü ilin önemli faaliyet alanlarındandır. Küresel ölçekte sürdürülebilir, çevreye duyarlı ve yenilikçi üretim modelleri giderek önem kazanırken, kapalı devre su ürünleri yetiştiriciliği; düşük su kullanımı, kontrollü üretim ortamı, yıl boyu kesintisiz üretim imkanı ve çevresel sürdürülebilirlik avantajlarıyla öne çıkmaktadır. Sinop’un su ürünleri yetiştiriciliğindeki uzmanlığının yükseltilmesi hedeflenmektedir.
· Balık Yağı Rafinasyonu Tesisi
Sinop’ta faaliyet gösteren 5 ham balık yağı üreticisi, ülkemiz balık yağı ihracatının yaklaşık %35’ini karşılamaktadır. Üretilen ham balık yağları büyük ölçüde ihraç edilirken, insan tüketimine uygun, katma değeri yüksek rafine balık yağı ithal edilmektedir. Ham balık yağının işlenerek (rafine edilmesi, yağ asidi kompozisyonunun düzenlenmesi ve şurup veya tablet formuna dönüştürülmesi) insan tüketimine uygun hale getirileceği bu yatırım, ülkemizde ilk olma özelliği taşıyacak ve gıda arz güvenliğine önemli katkılar sunacaktır.
· Masif Ahşap Ürünleri ve Masif Mobilya Üretim Tesisi
Yüzölçümünün %67’si ormanlık alanlardan oluşan Sinop, zengin orman varlığı sayesinde ülkemizin önde gelen orman ürünleri merkezlerindendir. Bu durum ilin orman ürünleri sanayisinde uzmanlaşmasını sağlamıştır. Son yıllarda uzun ömürlü, doğal ve yüksek kaliteli ürünlere olan talebin artması, masif ahşap ve masif mobilya sektörünü öne çıkarmış olup hammadde potansiyeli ve sektörel bilgi birikimi Sinop’u yatırım açısından cazip kılmaktadır.
· Yat Limanı Kurulumu
Karadeniz’de doğal güzellikleri, tarihi dokusu ve artan turizm potansiyeliyle öne çıkan Sinop, doğa, deniz ve kültür temelli turizm faaliyetlerine ev sahipliği yapmaktadır. Kruvaziyer gemiler ve yat tekneleri, Sinop’taki mevcut barınak ve limanlara uğramakta ancak bu tesislerde kısıtlı imkanlar sunulabilmektedir. Ege ve Akdeniz’e kıyasla Karadeniz sahil şeridinde yatlara özel yapıların sayısı sınırlı olup, ülkemizin Karadeniz kıyısında yat limanı bulunmamaktadır. Karadeniz’de stratejik bir noktada ve tek doğal liman konumunda bulunan Sinop, yat limanı kurulumu için uygun bir destinasyon olarak öne çıkmaktadır.
· Havacılık Raylı Sistemler ve Otomotiv Endüstrileri İçin Mekanik Bağlantı Elemanları İmalatı (Elektromanyetik olmayan kaplin, kaplin türevleri vb.)
Sivas, 50 yılı aşkın deneyimiyle demiryolu lokomotif ve vagon imalatında uzmanlaşmış önemli bir merkezdir. Mekanik bağlantı elamanları motorlu taşıt, havacılık ve diğer ulaşım araçlarının imalatında kritik bir girdi olarak kullanılmaktadır. Bu alanda dış ticaret açığı verilmektedir. Bu yatırımla Sivas’ın uzmanlık alanlarının daha rekabetçi, kümelenmiş ve sürdürülebilir bir tedarik zinciri oluşturması hedeflenmektedir.
· Ulaşım Araçlarında Kullanılan Elektriksel ve Diğer Ara Bağlantı Sistemleri / Ekipmanları İmalatı (Kablo bağlantı elemanları vb.)
Sivas, ulaşım araçları ve motorlu taşıtların imalatına yönelik yan ve ana sanayi alanında uzmanlaşmaktadır. Bu sektör, ilde potansiyel bir kümelenme alanı olarak öne çıkmaktadır. Bu alanda dış ticaret açığı verilmektedir. 2016’dan bu yana gelişen savunma sanayii kümesiyle de entegre bağlantı takımları ve sistemleri sektörel uzmanlaşmayı daha ileri seviyelere taşıyacaktır.
· Alçı Plaka Üretimi
Sivas-Bedirli-Hafik-Zara-Ulaş tersiyer havzasında alçı plaka üretiminde hammadde olarak kullanılan zengin jips rezervleri bulunmaktadır. Bölgedeki rezervin 50-300 milyon ton dolayında olduğu tahmin edilmektedir. Alçı plaka, çevre dostu bir süreçle geri dönüştürülebilir bir malzeme olan alçıdan üretilmekte, inşaat sektöründeki büyüme talebini artırmaktadır. 2024 yılında 100 milyon dolara yakın alçı plaka ihracatı gerçekleşmiş olup 2035 yılına kadar %30‘luk ihracat artışı tahmin edilmektedir.
· Optik Ürünler İmalatı
Optik sistem ve alt bileşenlerinde 2024’te ihracatın ithalatı karşılama oranı %9,4 olup sektörde dış ticaret açığı verilmektedir. Sivas’ta üniversite ve özel sektör yatırımlarıyla eğitimli iş gücü ve teknik bilgi birikimine sahip optik ürün imalatına uygun bir ekosistem oluşmuştur. İleri teknoloji ve hassas mühendislik gerektiren bu alanda, Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi önemli bir yetkinlik ve araştırma altyapısına sahiptir.
· Selüloz ve Selüloz Bazlı Kimyasal Ürünler Üretimi (Selüloz, selüloz asetat vb.)
9,1 milyon dekarlık tarımsal alanı ile Türkiye’nin en büyük ikinci bitkisel üretim merkezi olan Şanlıurfa, yıllık 2,6 milyon ton bitkisel atık ve yaklaşık 33.000 ton pamuk linteri üretmektedir. Büyük ölçüde ham madde olarak satılan bu potansiyelin, selüloz ve kimyasal ürünlere dönüştürülmesi; katma değerli üretime geçişi sağlayarak bölgenin sanayi ve ihracat kapasitesini artıracaktır.
· Taş Yünü Üretimi
Şanlıurfa’nın içerisinde yer aldığı Karacadağ bölgesi, yaklaşık 10.000 km²’lik yüksek kaliteli bazalt rezervine sahiptir. Sürdürülebilir yapı malzemesi olan taş yünü, hem bölgenin hem de Ortadoğu pazarının artan yapı yalıtım malzemesi ihtiyacına yanıt verebilecektir.
· Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto, tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi ve/veya diğer hayvan yemleri vb.)
Fırat Nehri ve baraj gölleriyle güçlü bir su kaynağına sahip olan Şanlıurfa’da faaliyet gösteren 40 işletmede yıllık yaklaşık 20 bin ton alabalık üretimi yapılmaktadır. Ancak bölgede balık işleme ve paketleme tesisi eksikliği, bu potansiyelin ekonomik değere dönüşmesini sınırlandırmaktadır. Bu yatırımla Şanlıurfa’nın su ürünlerinde işleme ve ihracat kapasitesinin artırılması hedeflenmektedir.
· Koyun Yapağısından Katma Değerli Ürün Üretimi (Yün ipliği, çözgü ipi, keçe ve temizlenmiş yün vb.)
2,2 milyon küçükbaş hayvan varlığı ile Türkiye’de üçüncü sırada olan Şanlıurfa’da, çoğu atık olarak kalan yün, işlenerek tekstil ve sanayide katma değerli ürünlere dönüştürme potansiyeline sahiptir. Bu yatırım, hem hayvancılığın gelirini artıracak hem de yerel üretime yeni bir sanayi alanı kazandıracaktır.
· Mobilya Üretimi
2024 yılı toplam mobilya ihracatımız 4,46 milyar dolar, Irak’a yapılan mobilya ihracatı ise 585 milyon dolar seviyesindedir. Şırnakın Iraka mobilya ihracatı 43,1 milyon dolar olup, mobilya ihracatı Şırnakın toplam imalat sanayi ihracatının %11ini oluşturmaktadır. Habur Sınır Kapısının Şırnak sınırlarında yer alması ve ilin mevcut üretim kapasitesi göz önünde bulundurulduğunda ölçekli bir mobilya üretim tesisinin kurulumu başta Irak olmak üzere dış ticaret pazarına erişim, ihracat hacminin artırılması ve sektörün rekabetçiliği hususlarında önemli fırsatlar sunmaktadır.
· Asfaltitin Gazlaştırılması Tesisi
Şırnak, ülkemiz asfaltit rezervinin %95ine sahip olup toplam rezerv büyüklüğü 104,6 milyon tona ulaşmaktadır. Asfaltit, kimyasal yapısı gereği petrol türevi bir katı bitüm olup, molibden ve vanadyum gibi nadir kimyasal elementler içermektedir. Mevcut durumda kömür benzeri enerji kaynağı olarak kullanılan asfaltitin gazlaştırılması ile sentez gaz, petrol ve benzeri ürünler imal edilerek daha verimli kullanımı hedeflenmektedir.
· Yer Fıstığı İşleme Tesisi (Yer fıstığı ezmesi/kreması/draje/krokan, yer fıstığı sütü, prebiyotik ürünler, enzimler, yer fıstığı proteini ve izolatları, biyoplastik ürünleri, yer fıstığı zindelik ve sağlık ürünleri vb.)
Şırnak ili Silopi ilçesi, 2024 yılında 36,5 ton yer fıstığı üretimi gerçekleştirerek ülkemiz yer fıstığı üretiminin %14,3 ’ünü karşılamaktadır. Küresel yer fıstığı pazarının 2030a kadar yaklaşık 105 milyar dolara ulaşması öngörülmektedir. Türkiye’nin 2024 yılı yer fıstığı ihracatı 45,7 milyon dolar seviyesindedir. Silopide üretilen yer fıstığının %60ı işlenmeden diğer illere satılmaktadır. Yer fıstığının katma değerli ürünlere dönüştürülmesi bölge sanayisinin üretim kabiliyetini artıracaktır. Bölgenin Habur Sınır Kapısına yakınlığı, pazara erişim bakımından ilave imkân sağlamaktadır.
· Kara Taşıtlarının Diğer Aksam ve Parçaları Üretimi (Tır, dorse, kamyonların motor parçaları, yedek parça, ekipmanları ve aksesuarları vb.)
Şırnak Habur Sınır Kapısındaki yoğun transit geçiş, ağır vasıta yedek parça üretimi için önemli bir fırsat sunmaktadır. 2024 yılında Habur Sınır Kapısından toplam 1.291.142 tır ve 106.171 tanker geçişi gerçekleşmiştir. Şırnak, kamyon sahipliği bakımından hane başına en fazla araca sahip şehirdir. Yoğun kullanıma bağlı olarak araçların yedek parça talebi yüksektir. İlin bu alanda tedarik süresi ve maliyet avantajları sektörün rekabetçiliğini güçlendirmektedir.
· Asgari 2000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Tekirdağ, büyükbaş hayvancılık ve süt ürünleri üretiminde ülkemizin önde gelen merkezlerinden birisidir. Hayrabolu ve Malkara ilçeleri, uygun toprak yapısı ve yem bitkisi üretim potansiyeliyle dikkat çekmektedir. İstanbul pazarına yakınlığı ve güçlü lojistik altyapısıyla il, yatırım için stratejik fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, gıda alanında Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon üniversitesidir.
· Akıllı Küçük Ev Aletleri Üretimi
Tekirdağ, ülkemizde küçük ev aletleri üretici sayısı bakımından beşinci, çalışan sayısı bakımından ise dördüncü sırada yer almaktadır. İlde 18 büyük ve orta ölçekli üretici yer almaktadır. Tekirdağ, gerek nitelikli insan kaynağını çekebilme potansiyeli gerekse güçlü sanayi bölgeleri varlığıyla tesis kurulumu açısından elverişli koşullar sunmaktadır. Yatırım ile sektörün üretim kabiliyetlinin teknoloji seviyesi yüksek alanlara yönlendirilmesi hedeflenmektedir.
· Tıbbı Araç Gereç İmalatı (Steril kan tüpü, steril tek/çok dozlu şişe, solunum devresi vb.)
Tekirdağ’da tıbbi araç gereç üreten 17 firma bulunmakta ve bunların yalnızca 6’sı plastik bazlı ürün (steril kan tüpleri, tek kullanımlık sıvı ilaç tüpleri, kateterler, şırınglar vb.) üretmektedir. Söz konusu plastik ürünlerde yıllık 70 milyon dolar dış ticaret açığı verilmektedir. İlde plastik ürünleri imalatı yapan 121 üretici firmanın yüksek plastik enjeksiyon üretim potansiyeline sahip olması ve nitelikli iş gücü arzı, Tekirdağ’ı yeni endüstrilere açılması ve sürdürülebilir tedarik zinciri bakımından önemli bir hale getirmektedir.
· Tekstil Boyama ve Benzeri Tekstil Makineleri İmalatı
Tekirdağ’da tekstil makineleri üreten 44 firma bulunmakta olup, bunların 27 tanesi tekstil boya makinesi imalatı yapmaktadır. Tekstil ürünlerinin boya ve bitim işlemleri için 9,7 milyar dolarlık bir küresel pazar hacmi bulunmakta, bunun 690 milyon dolarını boya makineleri oluşturmaktadır. Yeni nesil makineler için su, kimyasal madde ve enerji tüketimini azaltmaya odaklanan Ar-Ge çalışmaları yürütülmektedir. Bu yatırımla, çevreci ve rekabetçi makinelerin geliştirilmesi ile ülkemizde faaliyet gösteren tekstil işletmelerinde su ve enerji verimliliğine katkı sağlanması hedeflenmektedir.
· Meyve ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler Üretimi (Meyve tozu/granül, pektin, selüloz, hemiselüloz vb.)
Tokat, yıllık 170 bin tonluk meyve üretimiyle ülkemiz bitkisel üretiminde %7’lik paya sahiptir. Gıda, ilaç ve kozmetik gibi birçok sektöre hizmet edecek bu yatırım, Tokat’ın meyve atıklarını ekonomik değere çeviren çevreci ve yenilikçi bir üretim modeline geçişi sağlayacaktır.
· Yüksek Ekonomik Değere Sahip Endüstriyel Süt Ürünleri Üretimi (Çiğ süt, süt asidi, kazein, süt protein izolatı/ süt protein konsantresi, rennet kazein, peynir altı suyu protein izolatı/konsantresi, saf rafine laktoz vb.)
Tokat, yıllık 250 bin tona yaklaşan çiğ süt üretimi ve %91’i kültür ırkı büyükbaşlardan oluşan hayvan varlığı ile ülkemizin önde gelen süt üretim merkezlerinden biridir. Kurulacak ileri işleme teknolojileri ile desteklenen entegre tesis sayesinde süt, raf ömrü uzun ve ihracata uygun endüstriyel ürünlere dönüştürülecektir.
· Maya Üretim Tesisi (Kuru maya, yaş maya vb.)
Tokat, mayanın hammaddesi olan melasın üretiminde kullanılan şeker pancarında yıllık 540 bin tonluk üretimle ülkemizde ilk 10 sırada yer almaktadır. Katma değerli gıda ürünleri üretimi, tarım-sanayi entegrasyonu ve teknoloji düzeyinin artırılması hedefleriyle uyumlu olan yatırım, Tokat’ın güçlü tarım altyapısını yüksek katma değerli, ihracata açık ve sürdürülebilir bir üretim modeline dönüştürecektir.
· Asgari 500 Baş Manda Süt Hayvancılığı ve Süt Ürünleri Üretim Tesisi
Tokat, 7.973 baş mandayla Türkiye manda varlığının %4,2’sine sahip olup manda yetiştiriciliğinde ülke genelinde dördüncü sırada yer almaktadır. Toplam 60.861 hektarlık çayır ve mera alanı, özellikle Pazar ilçesi ve çevresindeki doğal sulak alanlar, mandaların sağlıklı ve verimli yetişmesi için doğal bir avantaj sunmaktadır.
· Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi (Balık yetiştiriciliği, balık fileto, tütsülenmiş balık, balık konserve, panelenmiş balık ürünleri, balık yemi ve/veya diğer hayvan yemleri vb.)
Trabzon, 2024 yılında 19.800 ton ve 124 milyon dolarlık Türk Somonu ihracatıyla ülkemiz toplam ihracatının miktar ve değer yönünden yaklaşık %25ini karşılamaktadır. Su ürünlerinin entegre üretimi ve işlenmesi sağlanarak, sektörün daha güçlü hale getirilmesi ve rekabetçiliğinin artırılması hedeflenmektedir.
· Elektrikli Tekne ve Yat Üretimi
Trabzon, gemi inşa alanındaki üretim tecrübesi, esnek imalat kabiliyeti, mühendislik gücü ve fiyat rekabetçiliğiyle sektöründe yükselen bir aktör konumundadır. Elektrikli tekne ve yat imalatı yatırımları, sektörü; katma değer, ihracat, istihdam, üretim miktarı ve gelir artışı yönünden ileri taşıyacak. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi ve Abdullah Kanca Meslek Yüksekokulu’nda eğitim alan yaklaşık 2.000 öğrenci, gemi ve tekne üretiminde nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılayacak potansiyele sahiptir.
· Endüstriyel Ağ ve Benzeri Ürünler Üretimi (Gırgır ağları, kafes balıkçılığı ağları, trol ağları, güvenlik ağları vb.)
Doğu Karadeniz Bölgesi, 2023 yılı avlanan deniz ürünleri miktarında yaklaşık 237 bin tonla ülkemizde birinci sırada olup bu miktar ülkenin toplam üretim miktarının %61’ini oluşturmaktadır. Su ürünleri yetiştiriciliğinde ise bölge, Güney Ege Bölgesinden sonra ülkemizde 2. sırada yer almaktadır. Endüstriyel ağların bölgede üretimiyle, balıkçılık sektörünün değer zincirindeki önemli bir ihtiyacının karşılanması, sektörün rekabetçiliği artırılması ve tamamlayıcılığın sağlanması hedeflenmektedir.
· Tıbbi ve Aromatik Bitkilerden Biyoaktif Potansiyelli Ürünler ve Katma Değerli Ürünler İmalatı
Trabzon yaklaşık 1.375 bitki türüne ev sahipliği yapmakta olup bunların 127’si endemiktir. Ülkemizde ticari amaçla kullanılan tıbbi ve aromatik yaklaşık 500 bitki çeşidi bulunurken Doğu Karadeniz Bölgesi illerinde yaklaşık 220 farklı tıbbi ve aromatik bitki çeşidi ticari amaçla kullanılmaktadır. Bu bitkiler, ilaç, gıda takviyesi, temizlik, kimya ve kozmetik sektörleri için önemli biyoaktif bileşenler içermekte, fonksiyonel gıda ve doğal sağlık ürünleri üretimi açısından önemli bir avantaj sağlamaktadır. Bu yatırımla doğal kaynakların yüksek katma değerli şekilde değerlendirilmesi ve Trabzon’un yeni bir endüstride uzmanlaşması hedeflenmektedir.
· Beş Yıldızlı Konaklama Tesisi
2024 yılında yaklaşık 28 bin konaklamalı ziyaretçi ve 94.162 gecelemeye ulaşan Tunceli, dört mevsim doğa, kültür, inanç ve spor turizmine uygun zengin potansiyeliyle öne çıkmaktadır. Ortalama kalış süresinin 2,9 güne yükselmesi ve üst segment turizm talebindeki artış, ilde konaklama tesisi ihtiyacını artırmaktadır. Bu yatırımla, turizm gelirleri ve sektörel istihdamın artırılması, ziyaretçi deneyiminin iyileştirilmesi hedeflenmektedir.
· Dört Yıldız ve Üzeri Termal Konaklama Kompleksi
Dinar Deresi’nde 42°C sıcaklığa sahip yeni termal kaynağın da katkısıyla Tunceli, termal turizm için güçlü bir potansiyele sahiptir. Kişi başı harcamanın 1.400–1.500 dolara ulaştığı termal turizmde, Munzur ve Pülümür vadilerinin doğası, sağlık ve rehabilitasyon odaklı bir termal otel yatırımına bütünsel bir değer katmaktadır.
· Doğa Temelli Turizm Merkezi (sağlık kompleksi, ekoturizm merkezi, macera parkı, apiterapi, konaklama vb.)
Ülkemize gerçekleştirilen turistik seyahatlerin %64,9’u kültürel ve sportif faaliyet amaçlıdır. Tunceli’de yıllık 1 milyonu aşan günübirlik ziyaretçi hacmine rağmen konaklamalı turizm altyapısı ve faaliyet çeşitliliği sınırlıdır. Konaklama, binicilik, macera parkı, apiterapi ve ekoturizm unsurlarını bir araya getiren yatırımlarla doğa sporları ve yerel ürün satışına dayalı istihdamın artırılması ve turizmin dört mevsime yayılması amaçlanmaktadır.
· Asgari 500 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Süt Üretim ve İşleme Tesisi
Artan sulama yatırımları ve yem bitkisi üretimiyle Tunceli, süt arzındaki mevsimsel dengesizliklerin giderilmesine yönelik potansiyele sahiptir. Entegre süt tesisi yatırımıyla; katma değerli üretimin ve bölgenin tarımsal gelirinin artırılması hedeflenmektedir.
· Medikal Tekstil Ürünleri Üretimi (Medikal yastık/yorgan, sargı bezi, yara bandı, alçı bezi vb.)
Uşak, ülkemizin tekstil geri dönüşüm merkezi olarak yıllık 700.000 tonun üzerinde tekstil atığını sanayiye kazandırmakta ve bu kapasitesiyle Avrupa ölçeğinde dahi dikkat çeken bir üretim gücü sunmaktadır. Geri dönüştürülmüş elyafın medikal ürünlerde değerlendirilmesi, tekstil sektöründe katma değerin artmasını sağlayacaktır. Ayrıca, yapılacak Ar-Ge faaliyetleri ile geliştirilecek antibakteriyel, hipoalerjenik gibi özellikler, ilin bu alanda bir marka oluşturmasına fırsat verecektir.
· Teknik ve Endüstriyel Keçe ve Keçe Malzemeleri İmalatı (Plastik emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış, plastik ile lamine edilmiş mensucat vb.)
Uşak’ta sigortalı çalışanların %23’ü tekstil sektöründe çalışmakta, imalat sanayisi içinde tekstil sektöründe çalışanların oranı ise %60’a ulaşmaktadır. Ülkemizde büyük ölçüde ithal girdilere dayanan teknik keçe üretimi, yerli kaynaklarla yapıldığında dış ticaret açığını azaltacak stratejik bir alandır. Uşak’ta üretilen rejenere elyaflar, teknik keçe üretiminde yüksek oranda kullanılabilir niteliktedir. Ayrıca, rejenere elyaftan üretilen ipliklere laminasyon yöntemiyle kazandırılacak teknik özellikler sayesinde masa örtüsünden İHA-SİHA brandalarına kadar geniş bir yelpazede kumaş üretimi mümkün olacaktır.
· Tekstil Kimyasalları Üretimi (Sentetik kıvamlaştırıcılar, hidrojene olan yağlar, silikon yağları vb. tekstil kimyasalları)
Ülkemiz önemli bir tekstil üretim merkezi olmasına rağmen, tekstil kimyasallarında yıllık yaklaşık 12 milyar dolar dış ticaret açığı verilmektedir. İmalat sanayinde çalışanların %60’ının tekstil sektöründe yer aldığı Uşak’ta tekstil kimyasallarına olan talep yüksektir. Bu yatırımla üretim maliyetlerinin düşürülerek üretim hacminin artırılması ve Uşak’ın teknik kimyasallar alanında uzman bir üretim merkezi hâline getirilmesi hedeflenmektedir.
· Tekstil Makinaları İmalatı (Telef açma, iplik üretimi, dokuma, terbiye, keçe, halı üretim makineleri vb.)
Ülkemiz tekstil makineleri alanında her yıl yaklaşık 650 milyon dolar ticaret açığı vermekte ve 700 milyon dolardan fazla ithalat yapmaktadır. Ülkemizde yıllık 3,5 milyon tonluk iplik üretiminin 660.000 tonu Uşak’ta gerçekleşmekte, ilde 137 iplik üretim firması faaliyet göstermektedir. Geri dönüşüm iplik üretiminde lider olan Uşak; iplik büküm, katlama, kablolama ve aktarma makineleri üretimi için önemli bir potansiyele sahiptir.
· Taş Yünü Üretimi
Nemrut, Süphan, Tendürek ve Grekol gibi volkanik dağlara yakınlığıyla Van, taş yünü üretiminde kullanılan bazalt taşı açısından önemli bir hammadde kaynağıdır. Bölge ve sınır coğrafyada yapılaşma ve yalıtım malzemesi ihtiyacı talebi artırmaktadır.
· Koyun Yapağısından Katma Değerli Ürün Üretimi (Yün ipliği, çözgü ipi, keçe ve temizlenmiş yün vb.)
Van ili 3 milyondan fazla koyun varlığıyla ülkemizde ilk sıradadır. Bölgede yıllık yaklaşık 7.700 ton yapağı kırkılmakta olup bu hacim ülkemiz üretiminin %11’ini oluşturmaktadır. Yapağı, tekstil ve diğer sektörlere girdi sağlamaktadır. Bu yatırımla kirli yapağı, katma değerli ürünlere dönüştürülerek ekonomiye ve istihdama katkı sağlanacaktır.
· Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektöründe İleri-Geri Bağlantılı Ürünlerin Üretimi (Dokuma/örme kumaş, iplik, etiket, fermuar, düğme vb.)
50’den fazla tekstil firmasının faaliyet gösterdiği Van, sektörde önemli bir üretim merkezidir. Ancak iplik, kumaş, fermuar gibi girdiler il dışından temin edilmektedir. Genç iş gücü ve lojistik avantajlarıyla Van, tamamlayıcı yatırımlar için uygundur. Bu yatırımla Van’ın tekstil sektöründe uzmanlaşması ve kümelenmesinin desteklenmesi hedeflenmektedir.
· Van Gölü 5 Yıldızlı Konaklama Tesisi (dalış merkezi, aquapark, kongre alanları, havuz, binicilik vs.)
Van, doğal ve tarihi zenginlikleriyle önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. 2024 yılında 718.000 yabancı turist ağırlanmasına rağmen şehirde 3 adet 5 yıldızlı otel bulunmaktadır. Van Gölü kıyısında dalış merkezi, aquapark ve kongre alanları içeren nitelikli bir tesis yatırımı; nitelikli yerli ve yabancı ziyaretçi artırarak ilin turizm gelirlerini ve marka değerini yükseltecektir.
· Otomotiv Sektörüne Yönelik Kauçuklu Parça Üretimi
Ülkemiz, yıllık 2 milyonun üzerinde kurulu otomotiv üretim kapasitesi ve 550 bini aşkın istihdamıyla Avrupa’da dördüncü sırada yer almaktadır. 2024 yılında otomotiv yedek parça ihracatımız 10,5 milyar dolara ulaşmış; kilogram başına ihracat değeri, ortalama değerin üç katı olmuştur. Yalova otomotiv üretim merkezlerine yakınlığı, gelişmiş sanayi altyapısı ve ihtisas OSB’leriyle bu alanda önemli fırsatlar sunmaktadır.
· Katma Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler Üretimi (Aronya vb. işleme, süperkritik ekstraksiyon)
Ülkemizin 10.000’e yakın bitki türünden sadece 500’ü tıbbi ve aromatik amaçla kullanılmaktadır. Yalova tıbbi ve aromatik bitkisel ürün çeşitliliği bakımından zenginliğe sahiptir. Ayrıca, coğrafi işaretli aronya üretimiyle ülkemizde önemli bir konumdadır. Tıbbi ve aromatik bitkisel ürünlerin süperkritik CO₂ ekstraksiyonu ile 40 kata kadar katma değer artışı sağlanabilmektedir. Yatırım, kırsal kalkınmayı, sanayi-tarım entegrasyonunu ve Yalova’yı bu alanda markalaştırmayı hedeflemektedir.
· Akıllı Sulama ve İklimlendirme Sistemleri Üretimi
Yalova süs bitkileri üretiminde ülkemiz genelinde stratejik bir konuma sahiptir. İlde 2024’te 5.393 dekar alanda yaklaşık 143 milyon adet süs bitkisi üretilmiştir. Akıllı sulama ve iklimlendirme sistemleri bu sektör açısından kritik rol oynamaktadır. Ayrıca, iklimlendirme sektörü kilogram başına 6,3 dolarlık ihracat değerine sahiptir. Akıllı sulama ve iklimlendirme sistemleri yatırımının su ve enerji verimliliğini artırması, tarımda sürdürülebilirliği güçlendirmesi ve tarımda teknoloji seviyesini yükseltmesi hedeflenmektedir.
· Gemi Motoru Üretimi
Yalova, ülkemiz gemi inşa kapasitesinin %40’ını karşılayan 31 aktif tersanesi ve yaklaşık 40 bin kişilik istihdamı ile ülkemizde sektör lideri konumdadır. İlde 2024 yılında sektör tarafından 503,2 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Bu yatırımla tersanelerin dışa bağımlılığının azaltılması, ileri mühendislik ve yüksek teknoloji odaklı üretimin artırılması hedeflenmektedir.
· Paketlenmiş Hazır Gıda Üretim Tesisi (Savunma sanayine yönelik gıda üretimi, hazır yemek kiti vb.)
Ateş veya elektrik gerektirmeden yiyecekleri ısıtan inovatif hazır yemek kitleri; askeri operasyonlar, afet yönetimi, kampçılık ve açık hava sporlarında artarak talep görmektedir. Toplam 6,1 milyon dekar tarım arazisine sahip Yozgat, 2024 verilerine göre yeşil mercimekte Türkiye birincisi, nohutta ikinci, durum buğdayı ve şekerpancarında ise ilk beşte yer almaktadır. Paketlenmiş hazır gıda alanında Yozgat’ta faaliyet gösteren firma sayısının artması, ilin coğrafi konumu, üretim kapasitesi ve nitelikli işgücü varlığı göz önünde bulundurulduğunda bu yatırımla sektörün rekabetçiliğinin ve kümelenme potansiyelinin desteklenmesi hedeflenmektedir.
· Bakliyat Ürünlerinden Katma Değerli Hazır Gıda Üretimi (Baklagil unu, nohut kabuğu, nohut cipsi, nohut protein tozu, baklagil ekmeği, baklagil bulguru, baklagil keki, baklagil krakerleri, baklagil makarnası, baklagil sütü, baklagil konservesi, nohut pufu, humus, baklagil barı, kraker vb.)
Yozgat, 6,1 milyon dekar ekilebilir araziyle Türkiye’de beşinci sıradadır. 2024 verilerine göre 27 bin ton yeşil mercimek üretimiyle birinci, 72 bin ton nohut üretimiyle ikinci sıradadır. Sağlıklı beslenme trendleriyle örtüşen bakliyat bazlı inovatif ürünler, vegan ve glutensiz pazarda hızla büyüyen bir segmenttir. Bu yatırımla tarımsal üretimin sanayiyle entegre edilmesi ve katma değerli üretim amaçlanmaktadır.
· Tarım ve Bahçecilik Makinalarının Aksam ve Parçaları İmalatı (Pulluk, kültivatör, gübre dağıtım makineleri vb.)
Yozgat, tarımsal arazi varlığıyla önde gelen üretim merkezlerindendir. 2019-2023 döneminde tarım ve bahçecilik makinaları aksam ve parçaları ortalama yıllık dış ticaret açığı 50 milyon doların üzerinde olup, 2023’te 63 milyon dolara ulaşmıştır. Bu yatırım, tarım makinalarının parçalarının yerli üretimini sağlayarak geri bağlantıları güçlendirecek; traktör aksamı, biçerdöver yedek parçası ve sulama ekipmanları gibi yan sektörlerde yeni iş alanları sağlayacaktır.
· Asgari 1000 Büyükbaş Kapasiteli Entegre Besi ve Et Ürünleri İşleme Tesisi
Yozgat, 231.172 büyükbaş ve 537.675 küçükbaş hayvan varlığıyla güçlü bir hayvancılık potansiyeline sahiptir. Etin yaklaşık %70’i işlenmeden bölge dışına gönderilmektedir. Hayvan Pazarı ve Borsası yatırımı ildeki hayvancılık altyapısını güçlendirmiş ve entegre tesis için uygun bir zemin hazırlamıştır. Entegre tesis; modern kesimhane, işleme ve soğuk zincir altyapısıyla hem iç piyasaya güvenilir arz sağlayacak hem de ihracata yönelik üretimi destekleyecektir.
· Katma Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünler Üretimi (Defne esansı, defne yağı, defne aroması, defne yağı bazlı masaj yağları, defne kolonyası, defne tohumları, kurutulmuş yaprak vb.)
Ülkemiz dünya defne ihtiyacının %90’ını karşılayarak bu alanda açık ara lider konumdadır. Zonguldak, 23 bin tonluk yıllık üretim kapasitesiyle defne üretimimizin %40’ını tek başına karşılamaktadır. Kurulacak entegre tıbbi ve aromatik bitki işleme tesisiyle defne ve diğer tıbbi ve aromatik bitkileri kurutma ve paketleme süreçlerinin sağlanması; bu bitkilerin işlenmiş yağ, esans ve aroma ürünlerine dönüştürülmesi suretiyle yüksek katma değer oluşturulması hedeflenmektedir.
· Entegre Su Ürünleri Üretim ve İşleme Tesisi (Deniz alabalığı, işlenmiş balık çeşitleri, taze temizlenmiş balık, fileto balık, dondurulmuş balık, deniz salyangozu vb.)
2024 sezonunda Zonguldak’ta 10 bin tonun üzerinde deniz balığı avcılığı gerçekleştirilmiş, 1.400 ton deniz salyangozu hasat edilmiştir. Söz konusu yatırım ile fileto, dondurulmuş, tütsülenmiş ürünler ve salyangoz konservesi gibi türev ürünlerin üretilmesi ve ürün değerinin önemli ölçüde artırılması amaçlanmaktadır.
· Yassı Çelik Tabanlı Yüksek Katma Değerli Ürün Üretimi (Yüksek nitelikli bağlantı elemanları, özel amaçlı basınçlı kaplar, endüstriyel borular, araç alt parçaları ve makine-teçhizat bileşenleri vb.)
2024 yılında dünya demir-çelik ve ilgili eşya sektörünün dış ticaret hacmi 1,7 trilyon dolara ulaşmış, ülkemizin bu alandaki dış ticareti ise 47,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve 7,8 milyar dolar dış ticaret açığı verilmiştir. Zonguldak, büyük ölçekli yassı çelik üretimi ve mevcut sanayi altyapısıyla, bağlantı elemanları, basınçlı kaplar ve elektrikli araç parçaları gibi yüksek katma değerli ürünlerin üretimi için önemli bir potansiyel barındırmaktadır.
· Ağaç ve Orman Ürünleri Entegre İşleme Tesisi
Zonguldak, %56’sı ormanlarla kaplı yapısı ve 700 bin hektara yaklaşan üretilebilir alanıyla ülkemizin en stratejik orman ürünleri bölgelerinden biridir. 2 milyon m³ yıllık odun üretimi, sektörde 600’ü aşkın firma ve ihracat potansiyeliyle bölge, entegre işleme tesisleri için güçlü bir zemin sunmaktadır. Özellikle Çaycuma ve Devrek ilçelerinde faaliyet gösteren işletmeler, mutfak ve ofis mobilyası üretiminde uzmanlaşmıştır. Bölgenin 2024 yılında mobilya ve orman ürünleri ihracatı 29 milyon dolar seviyesine ulaşmıştır. Zonguldak’ın Filyos Limanı, kara ve demir yolu bağlantıları, Çaycuma Havaalanı ve bölgede planlanan lojistik merkez gibi stratejik altyapı avantajları bulunmaktadır.